آغاز پرداخت همراه به زودی در شبکه بانکی/ مانا و سهند هم آمدند

به گزارش ریسک نیوز به نقل از ایرنا، در این ضوابط، استفاده از ابزارهای هوشمند برای عملیات پرداخت با استفاده از فرایند و فناوری نشانگذاری (tokenization) تبیین شده است.
نشانگذاری فرآیندی است که در پرداخت های با ابزارهای هوشمند، داده های حساس و شماره کارت با نشانه های عددی رمزینه جایگزین می شود. این فرایند سبب می شود تا امنیت استفاده از ابزارهای هوشمند تا سطح استانداردهای بین المللی ارتقاء یابد و دیگر اینکه استفاده از انواع ابزارهای هوشمند نظیر تلفن های همراه و ابزارهای پوشیدنی برای عملیات بانکی نظیر پرداخت با سهولت میسر شود.
پیش بینی می شود با اقدام های انجام شده، ارایه این خدمات از اواسط اردیبهشت ماه سال جاری به صورت عملیاتی تحقق یابد.
بر اساس اعلام روز چهارشنبه بانک مرکزی، در این بخشنامه آمده است: پرداخت‌های دیجیتال و پرداخت‌های همراه با توجه به تحولات فناوری در سطح جهان، به عنوان پدیده در حال رشد در کشور مطرح شده و در این رهگذر انتظار می‌رود فرصت‌های جدیدی برای ارایه خدمات بهتر و وسیعتر به مشتریان نظام بانکی پدید آید.
گرچه نفس نوآوری موجد تحول و پیشرفت است، ولی توجه به رعایت قواعد بانکداری و مدیریت ریسک بهینه و حصول اطمینان از امنیت در پرداخت‌های بانکی، قاعده‌ای است که تمام فعالیت‌های توسعه‌ای باید حول آن تعریف و تبیین شوند.
همانند هر تغییر بزرگ در سپهر فناوری، کاربری ابزارهای هوشمند برای پرداخت‌های الکترونیکی، فرصت‌ها و تهدیداتی را متوجه نظام بانکی کشور می‌کند؛ از این رو ضرورت دارد، با توجه به استانداردها و بهروش‌های بین‌المللی و بهره‌گیری از تجربیات موفق، الگوی بومی به گونه‌ای تنظیم شود که حداکثر بهره‌برداری از فرصت ها را در کنار مدیریت بهینه ریسک‌های عملیاتی و پرهیز از تهدیدات توامان دنبال کند.
با این مقدمه، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران از چند ماه پیش با رصد دقیق تغییرات فناوری و با نظرداشت امکانات و ویژگی‌های خاص نظام پرداخت خُرد کشور و با گردآوری نظرات کارشناسان و مسوولان شبکه بانکی کشور و شرکت‌های همکار آنها به جمع بندی روشنی در خصوص راهبرد پرداخت‌های دیجیتال و پرداخت‌های همراه رسیده و در نهایت در جلسه دوم اردیبهشت ماه امسال هیات عامل بانک مرکزی این موضوع را با تکیه بر اجرایی کردن فرایند نشانگذاری( tokenization) در پرداخت‌های دیجیتال و پرداخت‌های همراه مصوب کرد.
در این بخشنامه آمده است: با توجه به وضعیت موجود، ارایه خدمات پرداخت دیجیتال و پرداخت همراه با کاربست فرایند و فناوری نشانگذاری صورت می‌گیرد.
در فرایند نشانگذاری، قسمتی از داده‌های حساس پرداخت مشتریان با «نشانه»های(token) الکترونیکی جایگزین شده و در شبکه پرداخت انتقال می‌یابند. با استفاده از زیرساخت ملی پرداخت و تسویه ، «نشانه»ها در فضایی امن به داده‌های حساس تبدیل شده و پس از آن روال پرداخت مطابق با رویه عادی تکمیل می‌شود.

** رونمایی از دو شبکه مانا و سهند
فرایند نشانگذاری با معرفی دو نهاد در شبکه پرداخت انجام می‌شود: مراکز ارایه نشانه‌های الکترونیکی (مانا) که توسط بانک یا موسسه اعتباری صادرکننده یا نهاد طرف قرارداد با آن راهبری شده و وظیفه ایجاد سامانه نشانگذار و تبدیلات داده‌های حساس به نشانه و بالعکس را بر عهده دارند.
دیگری سامانه هدایت نشانه‌های دیجیتال (سهند) است که سامانه‌ای است یکتا و مستقر در زیرساخت ملی پرداخت و تسویه که اتصال «مانا»ها به شبکه پرداخت از طریق آن صورت می‌پذیرد.
با این شیوه، بانک یا موسسه اعتباری با حفظ مسئولیت کامل خود در قبال صیانت از اطلاعات مشتریان می‌توانند فعالیت نشانگذاری را به «مانا»های مجاز برون سپاری کنند.
فرایند نشانگذاری تنها از طریق «مانا»هایی قابل انجام است که فناوری، روش‌ها و روال‌های اجرایی خود را پیش از ارایه خدمت به بانک‌ها یا موسسات اعتباری به تایید بانک مرکزی رسانده باشند.
ارائه خدمات توسط «مانا»ها تنها از طریق اتصال به «سهند» امکان‌پذیر است.
تراکنش خرید تلفن همراه برای تراکنش‌های نشانگذاری شده تا سقف روزانه تعیین شده برای تراکنشَ های نوع موبایل مجاز بوده و بانک یا موسسه اعتباری صادر کننده ملزم به رعایت این سقف است.
دستورالعمل های فنی این بخشنامه در آینده توسط معاونت فناوری های نوین بانک مرکزی ابلاغ می‌ شود.
رئیس کل بانک مرکزی از بانک ها و موسسه های اعتباری خواسته است با رعایت نکات مندرج در این بخشنامه، در زمینه طراحی، پیاده سازی و اجرای توسعه خدمات پرداخت دیجیتال و پرداخت‌های همراه هماهنگی کامل با بانک مرکزی داشته باشند.

** پرداخت همراه چیست
مهرماه پارسال بود که شرکت ارتباطات سیار ایران از تفاهم وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و بانک مرکزی برای ارایه خدمات بانکداری و پرداخت الکترونیک بر بستر تلفن همراه با همکاری همراه اول و شرکت خدمات انفورماتیک خبر داد.
براساس این تفاهم نامه و با ایجاد زیرساخت های لازم، شرایطی برای اپراتورهای تلفن همراه فراهم می شود تا مشترکان تلفن همراه بتوانند امکانات «سرویس امضای امن همراه»، «فضای رمزینه روی سیم کارت برای ذخیره داده های عام»، «فضای رمزینه روی سیمکارت برای مجازی سازی کارت بانکی»، «سرویس کیف پول الکترونیکی همراه روی سیمکارت» و «زیرساخت تبادلات مالی مبتنی بر ان.اف.سی(NFC)» دسترسی داشته باشند.
فناوری ان.اف.سی یا ارتباط حوزه نزدیک، شیوه ای است که در آن وسیله ارتباطی بی‌سیم بین دو دستگاه در مجاورت همدیگر است که در فاصله‌های کوتاه (حداکثر چند سانتی‌متر) کاربرد دارد.
امروزه تعداد گوشی‌هایی که از تراشه ان.‌اف.‌سی استفاده می‌کنند و این سامانه را پشتیبانی می‌کنند روز به روز در حال افزایش است زیرا در این شیوه اطلاعات به صورت کد شده بین دو وسیله رد و بدل می‌شود.
پیش از آن نیز محمود واعظی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفته بود که بزودی کاربران ایرانی می توانند به واسطه طرح پول الکترونیکی که با همکاری بانک مرکزی پیگیری می شود، از تلفن همراه خود به عنوان یک کارت بانکی استفاده کنند.