سندیکای بیمه گران با ما غریب است/ پیشنهاد تشکیل کارگروه ارزیابی خسارت در سندیکا / پیاده سازی نظارت چندلایه در صنعت بیمه با کمک ارزیابان خسارت
شهرام شقاقی ، کارشناس ارزیابی خسارت در گفتگو با ریسک نیوز؛
شاید سندیکا با ما غریب است تقریباً نمیتوانیم به این سؤال که آیا به جامعة صنعت بیمه تعلق داریم یا نداریم پاسخ دهیم./ تا به امروز حتی یک جلسة مشترک فنی هم بین سندیکا و انجمن ارزیابان برگزار نشده است و به نظرم این موضوع ضعف محسوب میشود./ شرکتهایی که از ارزیابان خسارت استفاده میکنند شفافیت در امور مربوط به خسارتشان افزایش یافته است بطوریکه کمتر در بخش برون سپاری خسارات شاهد فسادهای کلان و سازمان یافته هستیم ، زیرا نظارت های چند لایه ای در تمامی پرونده ها موجود است.
به گزارش ریسک نیوز،شهرام شقاقی ، مدیر عامل شرکت ارزیابی خسارت سامان نگار ایرانیان ، در گفتگو با ریسک نیوز ضمن اشاره به چالش های موجود در صنعت بیمه در حوزه ورود ارزیابان خسارت با بیان اینکه در این باره مشکلات و چالشهای بسیاری وجود دارد گفت: اگرچه آییننامة 85 جند سال است توسط شورای عالی بیمه مصوب شده و در بیمة مرکزی در حال اجراست؛ اما متاسفانه شرکتهای بیمه رفتارهای متفاوتی نسبت به اعمال این آیین نامه دارند .
به گفته وی بطور مثال شرکتهای بیمه ای هستند که فقط شکل کار خود را تغییر داده اند نه ماهیت آن را بطوریکه با معرفی کارمندان خود به بعضی از شرکتهای ارزیابی خسارت و تقاضای استخدام آنها ، صرفا شرکت یا موسسه ارزیابی خسارت را به شرکت تامین کننده نیروی انسانی تبدیل کردند.
شقاقی در خصوص علل عدم همکاری شرکتهایی که اجازة ورود به ارزیابان خسارت را نمیدهند ، گفت : بدون شک این امر علتی دارند و باید آن علت را ریشهیابی کرد. نگاههای متفاوتی در بدنه شرکتهای بیمه به این امر موجود است :
نگاه اول : معتقدند که نباید اطلاعات خسارات آنها به بیرون از مجموعه درز کند ، گه البته دلیل غیر منطقی است چرا که شرکتهای ارزیاب خسارت محرم راز هستند .
نگاه دوم نگرانی از امنیت شغلی کارشناسان خسارات خود شرکت بیمه ونوع رفتار شرکتها با این پرسنل میباشد بطوریکه نمیدانند سرنوشت این نیروها چه خواهد شد که نگاه عقلایی بردن این نیروها به سمت نظارت بر ارزیابان و نیز واحد های مدیریت ریسک میباشد .
نگاه سوم که نادر است منافع بعضی از کارشناسان خسارت در بدنه شرکتهای بیمه از ارزیابی خسارت بطوریکه منافع مالی و فسادهای سازمان یافته ای میتواند موجود باشد که کارشناسان از ورود ارزیابان به این حوزه هراس دارند و سنگ اندازی مینمایند .
این کارشناس ارزیابی خسارت تاکید کرد: شرکتهایی که از ارزیابان خسارت استفاده میکنند شفافیت در امور مربوط به خسارتشان افزایش یافته است بطوریکه کمتر در بخش برون سپاری خسارات شاهد فسادهای کلان و سازمان یافته هستیم ، زیرا نظارت های چند لایه ای در تمامی پرونده ها موجود است و این امر حتی به کنترل متوسط خسارت نیز کمک نموده است
شقاقی اذعان داشت : برونسپاری نوعی کنترل مضاعف برای مدیران ایحاد میکند تا خیال آسودهای داشته باشند که شخص ثالثی (Third Party) در این شرکتها کار خسارت را انجام میدهد؛ البته نمیتوان گفت که در میان ارزیابان خسارت، فساد وجود ندارد؛ اما از سویی ارزیاب خسارتی که میخواهد با شرکتها تداوم همکاری داشته باشد و مجدداً با آنها قرارداد ببندد مجبور به شفافیت، استفاده از ابزارهای گزارشدهی به مدیران و عرضة خود با کیفیت مناسبتری است.
نائب رئیس هیات مدیره انجمن ارزیابان خسارت در ادامه با اشاره به اثرات رضایت بخش دیدار ارزیابان خسارت با دکتر همتی ،رئیس کل پیشین بیمة مرکزی عنوان داشت: ولی هنوز موفق نشدیم با دکتر سلیمانی، رئیس کل بیمة مرکزی ملاقاتی داشته باشیم؛ بنابراین نگاه ایشان را نسبت به ارزیابان خسارت نمیدانیم و از دیدگاه آقای دکتر نسبت به این صنف هنوز اطلاعی نداریم.که البته در چهارشنبه 26 دیماه در همایش ارزیابان سراسر کشور ایشان را ملاقات خواهیم کرد و از دیدگاههای ایشان مطلع خواهیم شد .
وی اذعان داشت : انتظار جامعة ارزیابان خسارت از بیمة مرکزی این است که نسبت به ارزیابان خسارت که هنوز در دوران کودکی خود در صنعت بیمه بسر می برند حمایت بیشتری شوند .
وی با اشاره به چالش های موجود ارزیابان خسارت گفت: سه سال پیش تعرفة ارزیابی خسارت اتومبیل را با قیمتی بالاتر از مصوب فعلی به بیمة مرکزی تقدیم کردیم؛ اما این آییننامه سه سال بعد در قانون جدید ثالث با عنوان مادة 39 با مبلغ ارزیابی خسارت 100 هزار تومان صادر شد. سؤال من از تعیینکنندگان این ماده و مبلغ این است که آیا نسبت به این مبلغ کارشناسی صورت گرفته است؟ ارزیاب خسارتی که این برآورد را انجام میدهد با ارزیاب خسارتی که برای بیمهگر برآورد قیمت میکند، آیا متفاوت است.؟ این نرخ، نرخ مصوب بیمة مرکزی برای مادة 39 ثالث است در صورتی که فرآیند ارزیابی خسارت برای بیمهگذار و بیمهگر تفاوتی ندارد. اتفاقاً برای بیمهگذار ارزانتر است؛ چون برای بیمهگذار از سیستم الکترونیک و نرمافزار و بسیاری از مسائل دیگر استفاده نمیکنیم؛ ولی مجبور هستیم به بیمهگر این خدمات را ارائه دهیم.
وی در ادامه اظهار داشت :نکتة دیگر اینکه میزگردهای منظم، کارگروههای مشخص و زمانبندیشده با بیمة مرکزی و از سویی تعرفه نداریم. بیمة مرکزی گزارشی از ما نمیخواهد که مثلاً در بازة زمانی مشخص چند درصد به کار ارزیابی خسارت مشغول شدهاند یا چقدر مستقل عمل میکنند یا عقبة ارزیابان خسارتی که امروز تشکیل شدهاند به کجا متصل است.
به گفته وی امروز شرکتهای ارزیابی جدیدی شکل میگیرند که مالکیتشان متعلق به بیمهگر است. بیمهگر به شکل ماهوی کار خود را در قالب یک شرکت ارزیابی ادامه میدهد در حقیقت آییننامة 85 را دور میزند؛ مثلاً بیمة مرکزی به یک شرکت بیمه میگوید که باید از ارزیابان خسارت استفاده کند؛ بنابراین برای چند کارمند خود پروانه میگیرند و شرکت ارزیابی خسارت ایجاد میکنند؛ اما این ارزیابان مستقل نیستند. جالبتر اینکه بعضی از شرکتهای بیمه طبقة اول خود را به شرکتهای ارزیابی خسارت خود اختصاص میدهند.
شقاقی در ادامه ضمن انتقاد از سندیکای بیمه گران ایران تصریح کرد: دبیرکل سندیکای بیمهگران یک جلسه با انجمن ارزیابان خسارت برگزار کردند که هیچ خروجی نداشت.
وی با انتقاد ازینکه مدیران سندیکا هیچ نگاهی به ارزیابان خسارت ندارند ، گفت:دبیران کارگروههای سندیکا همه متخصصان خوبی هستند؛ ولی هیچ دبیری مخصوص ارزیابی خسارت در سندیکا وجود ندارد این در حالی است که یک بیمهنامة خوب را یک ارزیاب خسارت حرفهای طراحی میکند؛ چون ضعف فروش و بیمهنامه را ارزیاب خسارت میشناسد. فروش بیمهنامه تکنیک خاصی دارد. طراحی بیمهنامه هم تکنیک خاصی دارد.
شقاقی اذعان داشت: کسی که ارزیابی خسارت انجام میدهد و با خسارت درگیر است و آن را لمس میکند متوجه میشود که خسارت قابل پوشش است یا قابل پوشش نیست یا با بیمهگذار به دلیل نوع بیمهنامهای که صادر کرده است درگیر میشود.
وی تصریح کرد : تا به امروز حتی یک جلسة مشترک فنی هم بین سندیکا و انجمن ارزیابان برگزار نشده است و به نظرم این موضوع ضعف محسوب میشود.
شقاقی با ارائه پیشنهاد به تشکیل کارگروه ارزیابان خسارت در سندیکا گفت: ارزیابان خسارت، مجهز به نرمافزارهای خاصی هستند این نرمافزارهای خاص به گونهای طراحی شدهاند که بیمهگذارانِ خلافکار و بیمهگذارانی که با ظاهرسازی از صنعت بیمه خسارتهای تقلبی دریافت میکنند بلاک میشوند؛ اما صنعت بیمه سیستم فناوران دارد و فقط بیمهنامه، نام شخص و نهایتاً نام افسر را بلاک میکند؛ ولی ما به عنوان ارزیابان خسارت میتوانیم به صنعت بیمه نشان دهیم که اگر تقلبی در یکی از شرکتهای بیمه شکل گیرد در شرکتهای دیگر که طرف قرارداد با ارزیابان خسارت هستند، شکل نمیگیرد.
به گفته وی در سالهای اخیر موارد متعددی تقلب در صنعت بیمه کشف کردهایم؛ مثلاً یکی از رؤسای شعبه اعلام کرد که چند نفر وارد شرکت شعبة آنها شدهاند و در مورد اینکه با کدام شرکتها قرارداد دارند استعلام گرفتند و وقتی تحقیق کردیم متوجه شدیم آنها جزو باندهای تشکیل خسارتهای تقلبی هستند.
شقاقی تاکید کرد : شرکتهای ارزیابی خسارت میتوانند برای مقابله با تقلبها به یکدیگر متصل شوند؛ البته این قضیه مطلق نیست و متقلبان راههای نفوذ را پیدا میکنند؛ ولی ما هم جزو ابزار کمکیِ صنعت بیمه هستیم.
به گفته وی سندیکا همیشه برای مدیریت ریسک جلسه تشکیل میدهد؛ ولی متخصصان ارزیابی خسارت کجا هستند؟ باید دید مدیران صنعت بیمه که در سندیکا به عنوان دبیر کارگروههای مختلف هستند چقدر با صنایع آشنا و چقدر فنی هستند.
این کارشناس ارزیابی خسارت تاکید کرد : بسیاری از ارزیابان خسارت، متخصص هستند شاید در دانشکدة اقتصاد تحصیل نکرده باشند؛ ولی در دانشکدة فنی در رشتههای مختلفی همچون فیزیک، شیمی و … تحصیل کردهاند و با انفجار، آتشسوزی، ضربه و معادلات آن به خوبی آشنا هستند. در پروژههای عمرانی با سیل و ماهیت آن آشنا هستند. آوردها را خوب میشناسند و دورههای بازگشت را بررسی کردهاند. سندیکا میتواند از انجمن و ارزیابان خسارت به خوبی بهره ببرد؛ ولی نگاه سنتی بر آن حاکم است و مانع آن میشود؛ مثلاً در جلساتی که دبیران سندیکا حضور دارند نمایندهای از انجمن یا جامعة ارزیابان خسارت وجود ندارد.
وی معتقد است، شاید سندیکا با ما غریب است تقریباً نمیتوانیم به این سؤال که آیا به جامعة صنعت بیمه تعلق داریم یا نداریم پاسخ دهیم.
شقاقی خاظر نشان ساخت : حدود 40 شرکتِ ارزیابی خسارت در صنعت بیمه تشکیل شدهاند که همة آنها با سابقه هستند. بسیاری از مدیران خوب و طراز اولِ شرکتهای بیمه شرکتهای ارزیابی خسارت راهاندازی کردهاند؛ ولی طبق آمارها و عملکردها چند شرکت ارزیابی خسارت بیش از یک دهه است که وارد این صنعت شدهاند؛ بنابراین فعالیتشان گسترده و توسعهیافته است. امروز بیشترین حجم همکاری شرکتهای بیمه در بخش درمان و اتومبیل است.
به گفته وی متأسفانه شرکتهای ارزیابی خسارت حوزة درمان به دلیل اینکه مجبور هستند تعرفههای پایین و غیر استانداردی استفاده کنند با ضعف مالی شدیدی مواجهاند.
شقاقی با اشاره به نرخ شکنی در حوزه ارزیابی خسارت عنوان کرد: قطعاً نرخشکنی (Dumping) صورت میگیرد و این نرخشکنی از شرکتهای بیمه اتفاق میافتد.
به گفته وی اگرچه مدیرانِ عامل شرکتهای بیمه چنین دیدگاهی ندارند اما بعضی از مدیرانِ بیمة اتومبیل صرفاً برای اینکه نشان دهند قیمتها را کنترل کردهاند شرکتهای ارزیاب خود را دچار ضعف مالی میکنند؛ وقتی ارزیاب خسارت نتواند حقوق و مزایای پرسنل خود را بدهد پرسنل به مسائل جانبی و حاشیهای کشیده میشوند. امروز در بخش مهندسی یا بخش آتشسوزی یا حتی بخش اتومبیل تعرفه نداریم؛ بنابراین مجبور میشویم با ضعف مالی ادامه دهیم.
شقاقی در ادامه خاطر نشان ساخت: گروه ارزیابان خسارت با همة فعلهای صنعت بیمه سروکار دارند. تعرفة این گروه به حق بیمه وابسته است؛ بنابراین با اکچوئری نیز در ارتباط است همچنین درآمد این گروه وابسته به میزان خسارت در مملکت یا مدیریت ریسکِ بیشتر است؛ به همین دلیل فرهنگسازی میکنیم تا شرکتهای بیمه از این گروه به عنوان مدیر ریسک استفاده کنند؛ ولی نه مدیر ریسکی که منظور نظر بیمهگر است. بیمهگر صرفاً از ما استفاده میکند تا از ریسک یک پروژه آگاهی یابد. امروز شرکتهای بیمه تقریباً به همة پتروشیمیها میروند؛ ولی آیا در طول دورة بیمهنامه همان شرایط روز اولِ بازدید حفظ میشود؟ همة شرکتهای بیمه به این نتیجه و بلوغ نرسیدهاند که باید از آن به صورت دورهای استفاده کنند. در همه جای دنیا شرکتهای بیمه به عنوان بازرسهای ایمنی استفاده میشوند؛ ولی در صنعت بیمة ایران فقط یک بار ارزیابی ریسک صورت میگیرد.