محمد خبری‌‌‌‌‌‌‌زاد کارشناس بازار سهام درخصوص وضعیت بورس در روز گذشته با اشاره به ریزش شدید بازار سهام، گفت: وضعیت اجتماعی کشور نابسامان است و به‌نظر می‌رسد شرایط برجام نیز پیچیده‌‌‌‌‌‌‌تر از ‌‌‌‌‌‌‌قبل شده است؛ این دو موضوع اجتماعی و سیاسی بر وضعیت اقتصادی چیده شده و باعث‌شده است دلار تا بیش از ۳۲‌هزار‌تومان رشد کند. در این میان بازار سرمایه مطابق همیشه که مرغ عزا و عروسی است روز گذشته بدون هیچ حمایت و تلاشی برای بهبود شرایط بازار منفی شد. این کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر نبود نقدینگی در بازار سرمایه گفت: پول در بازار نیست و تابلوی معاملات نشان می‌دهد هیچ تلاشی برای بهبود وضعیت بازار وجود ندارد و این در حالی است که شرایط بنیادی بازار مطلوب است. در مورد عدم‌حمایت می‌توان به رشد قیمت دلار و ادامه روند منفی و حتی تشدید آن در بازار سرمایه اشاره کرد. برای مثال وقتی نرخ دلار رشد می‌کند حتی اگر تمامی شرایط منفی باشد باز ‌باید شرایط بورس بهبود یابد اما این موضوع هم چاره‌کار نشد.

خبری‌‌‌‌‌‌‌زاد ادامه داد: بازار می‌‌‌‌‌‌‌توانست منفی‌‌‌‌‌‌‌تر هم باشد ولی یکی دو سهم شاخص‌‌‌‌‌‌‌ساز مثل فارس با حمایت، هزار واحد مثبت شد. اگر همین حمایت هم نمی‌‌‌‌‌‌‌شد شاخص‌کل بورس و اوراق‌بهادار ۳‌هزار واحد دیگر یعنی حدود ۱۶/ ۱درصد بیشتر منفی می‌شد. وی در مورد حمایت بازارگردانان از سهم‌‌‌‌‌‌‌های شاخص‌‌‌‌‌‌‌ساز در بازار سهام نیز گفت: بازارگردانان در روز گذشته فقط در چند‌نماد بزرگ حمایت‌های جزئی کردند؛ آن‌هم در حدی که بازار بیش از این منفی نشود و در سایر سهم‌‌‌‌‌‌‌ها تلاشی از سوی بازارگردان‌ها هم نمی‌‌‌‌‌‌‌دیدیم. مثلا در نمادهای خودرویی که شاید زیاد هم شاخص‌‌‌‌‌‌‌ساز نباشند بازارگردان‌ها با پول کمی می‌توانند از تشکیل صف‌فروش جلوگیری کنند اما امروز دیدیم سایپا و خودرو هم صف‌فروش شدند و این یعنی خیلی تلاشی در جهت بهبود شرایط نمی‌شود.

روز گذشته کل ارزش معاملات سایپا که صف‌فروش هم شد ۶۰‌میلیارد‌تومان است و این اصلا ‌عددی نیست برای اینکه نتوانی از منفی‌شدن یک سهم به تاثیرگذاری سایپا و خودرو جلوگیری کنی، تا بر کلیت بازار اثر منفی نگذارد. همه این موضوعات به ما نشان می‌دهد که بازار به حال خود رها شده و فقط برخی از بازارگردان‌ها تک و توک از سهم‌‌‌‌‌‌‌هایشان دفاع می‌کنند.

این کارشناس نسبت به تاثیر گرفتن بازار سرمایه از افزایش نرخ دلار در بازار آزاد امیدوار است. او اظهار کرد: یکی از موضوعاتی که می‌تواند در چند روز آینده روی بازار مذکور تاثیرگذار باشد، روند نرخ دلار است که اگر افزایش آن ادامه داشته باشد، به نفع شرکت‌های بورسی است و دست‌کم تاثیر خود را بر گزارش‌های ماهانه شرکت‌ها می‌گذارد، اما متاسفانه جو کلی بازار به‌قدری منفی است و سرمایه تا جایی از بازار سهام فراری شده که به‌رغم افزایش نرخ دلار سرمایه چندانی به این سمت نخواهد آمد. با همین شرایط اما همین‌جا هم می‌توان یک برنامه‌‌‌‌‌‌‌ریزی داشت مبنی‌بر اینکه اگر برجام به نتیجه نرسد و افزایش نرخ دلار ادامه‌‌‌‌‌‌‌دار باشد بازار سرمایه بتواند از ابرتورمی که در نتیجه افزایش نرخ دلار ممکن است به جامعه تحمیل شود، جلوگیری کند که برای این موضوع هم اراده‌‌‌‌‌‌‌ای دیده نمی‌شود.

وی افزود: این در حالی است که اگر بستر را در بازار سرمایه آماده‌کنند، نقدینگی موجود می‌تواند به سمت بازار هدایت شود. بازار باید چند روز درست و نه زیاد مثبت باشد و سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذار باید ببیند سرمایه‌‌‌‌‌‌‌اش در بازار سرمایه حمایت می‌شود و بعد می‌توان انتظار داشت پول به این سمت بیاید اما با شرایط فعلی سرمایه فراری می‌شود؛ اتفاقی که این روزها در بازار سرمایه در حال رخ‌دادن است.

افت پتروشیمی‌‌‌‌‌‌‌ها و رشد نوری در شهریور ماه

این کارشناس بازار سهام در ادامه به بررسی وضعیت گزارش‌های ماهانه شهریورماه شرکت‌های دو گروه پتروشیمی و فولادی پرداخت. او عنوان کرد: پتروشیمی‌‌‌‌‌‌‌ها را باید به چند دسته تقسیم کرد و در قدم اول باید نگاهی به متانول‌‌‌‌‌‌‌سازها بیندازیم که به‌نظر می‌رسد وضعیت بدی در شهریور‌ماه نداشتند. برای مثال فروش پترروشیمی زاگرس در شهریور‌ماه نسبت به ‌فروش مرداد حدود ۴۰‌درصد افزایش داشت و مجموع مبلغ فروش آن در سه‌ماهه دوم سال ‌حدودا با سه‌ماهه اول سال ‌برابر بود. این شرکت در بهار ۷‌هزار ‌میلیارد‌تومان فروش داشته و در تابستان ۶‌هزار ‌میلیارد‌تومان و می‌توان گفت افت چشمگیری نداشته است.

وی در ادامه با اشاره به مشکلات این دسته از شرکت‌ها گفت: نکته مهم در متانول‌‌‌‌‌‌‌سازان بحث قیمت یوتیلیتی است که جدای از نرخ گاز است و این شرکت‌ها را به‌شدت تحت‌تاثیر قرار داده و باعث ‌شده سهامداران این شرکت‌ها در این مدت دچار زیان شوند. این مشکلات به‌حدی زیاد بوده که باعث‌شده ارزش این شرکت‌ها در چند‌ماه اخیر حدود ۴۰‌درصد افت پیدا کند و احتمالا گزارش‌های ۶‌ماهه خوبی هم نخواهند داشت. خبری‌‌‌‌‌‌‌زاد در ادامه به بررسی یکی دیگر از شرکت‌های متانول‌‌‌‌‌‌‌ساز پرداخت و گفت: پتروشیمی خارک در شهریور‌ماه حدود ۷۰۰‌میلیارد‌تومان فروش داشته که در مقایسه با فروش مرداد تغییر زیادی نداشته و کمی اوضاع بهتری داشته است.

وی در ادامه با اشاره به اینکه در گروه اوره‌‌‌‌‌‌‌سازان هنوز شرکت‌های زیادی گزارش‌های ماهانه شهریور را منتشر نکرده‌‌‌‌‌‌‌اند، گفت: فروش ‌نماد پتروشیمی خراسان در این گروه در شهریور حدود ۷۰۰‌میلیارد‌ تومان بوده که حدود ۵۰۰‌میلیارد‌ تومان نسبت به مرداد‌ماه افت داشته است اما باید توجه داشت که به‌طور کلی فروش اوره‌‌‌‌‌‌‌سازان چندان منظم و خطی نیست و می‌توان این گروه را به‌صورت فصلی بررسی کرد. در این‌صورت باید گفت در سه‌ماهه دوم سال‌۲۷۰۰‌میلیارد‌ تومان فروش داشته و این میزان در سه‌ماهه بهار حدود ۲‌هزار‌میلیارد ‌تومان بوده است، بنابراین پتروشیمی خراسان و سایر اوره‌‌‌‌‌‌‌سازان که هنوز گزارش هم نداده‌‌‌‌‌‌‌اند، احتمالا گزارش‌های تابستان و گزارش‌های۶‌ماهه بهتری نسبت به فصل بهار خواهند داشت.

خبری‌‌‌‌‌‌‌زاد ادامه داد: در گروه پتروشیمی‌‌‌‌‌‌‌ها گزارش‌های زیادی ارائه نشده است، ‌نماد جم‌‌‌‌‌‌‌پیلن در شهریور‌ماه حدود ۶۲۰‌میلیارد‌ تومان فروش داشته که با افت حدودی ۳۳‌درصدی نسبت به مرداد مواجه بوده است. پتروشیمی‌‌‌‌‌‌‌جم هم گزارش داده است که شهریور از نظر مبلغی ۳۳۰۰‌میلیارد‌تومان فروش داشته و در میانگین سه‌ماهه تابستان همین روند را داشته و فروش خوبی نیز به‌نظر می‌رسد.  مبلغ فروش در کل تابستان این شرکت حدود ۱۰‌هزار‌میلیارد‌تومان بوده که تقریبا با سه‌ماهه اول سال ‌برابر بوده و اتفاق خاصی در این‌نماد هم رخ نداده است. این کارشناس بازار سهام گفت: در این میان پتروشیمی نوری گزارش خیلی خوبی داده است. این شرکت از نظر مبلغ فروش در شهریور‌ماه ۱۲هزار‌میلیارد ‌تومان فروش داشته که این مبلغ دوبرابر فروش مرداد است و باعث‌شده کل مبلغ فروش تابستان به رقم ۲۶‌هزار‌میلیارد ‌تومان برسد و این در حالی است که مبلغ فروش بهار این شرکت ۲۳‌هزار‌میلیارد ‌تومان بوده است. موضوع خوراک این شرکت را کمی اذیت می‌کند اما با این فروشی که داشته، به‌نظر می‌رسد بتواند سود خوبی در سه‌ماهه تابستان اعلام کند.

افت فروش فولادی‌‌‌‌‌‌‌ها در شهریور ماه

خبری‌‌‌‌‌‌‌زاد اظهار کرد: در شرکت‌های فولادی کمی افت فروش را شاهد بودیم و به‌طور کلی دلیل آن هم افت نرخ‌های منطقه‌ای و جهانی و در کنار آن احتمالا مشکل برق برخی از شرکت‌ها است. در این میان فولادمبارکه به‌عنوان مهم‌ترین ‌نماد این گروه تقریبا روند ثابتی داشته است. فروش شهریور‌ماه این شرکت ۱۰‌هزار‌میلیارد ‌تومان بوده و فروش‌کل تابستان نیز حدود ۳۲‌هزار‌میلیارد ‌تومان بوده است. فولادمبارکه در بهار ۴۸‌هزار‌میلیارد‌ تومان فروش داشته و بنابراین از نظر مبلغ فروش ۱۶‌درصد افت داشته و بخش زیادی از افت به دلیل افت قیمت‌های جهانی بوده ولی مشکل قطعی برق نیز شامل این شرکت بوده است. او ادامه داد: فولاد کاوه‌جنوب هم گزارش شهریورماه خود را ارائه کرده است.

فروش این ‌ماه این شرکت ۱۸۰۰‌میلیارد‌تومان بوده که نسبت به مرداد‌ماه ۱۵۰میلیارد ‌تومان افزایش داشته‌است، همچنین در میانگین تابستان ماهانه حدود ۱۸۰۰‌میلیارد‌تومان فروش داشته، بنابراین به‌طور کلی در فصل تابستان ۵۴۰۰‌میلیارد ‌تومان فروش داشته است؛ این در حالی است که در بهار این رقم ۶۳۰۰‌میلیارد‌ تومان بوده و این نشان می‌دهد که این شرکت نیز از لحاظ مبلغی افت فروش داشته است. این کارشناس بازار سهام با بیان اینکه درمیان شرکت‎های ذوب‌‌‌‌‌‌‌آهن هنوز هیچ‌یک گزارش نداده‌اند، گفت: در این میان توجه به ‌نماد فجهان که جزو عرضه اولی‌‌‌‌‌‌‌هایی بوده که در کمتر از یک سال‌اخیر عرضه‌شده خالی از لطف نیست. فروش شهریور‌ماه این شرکت ۹۰۰‌میلیارد‌تومان بوده که نسبت به مرداد حدود ۲۰۰‌میلیارد‌تومان افت فروش داشته است. میانگین فروش تابستان این شرکت ماهانه ‌هزار میلیارد‌تومان بوده است.