کدام شرکتهای بیمه در مرحله هشدار هستند/پیش ‏هشداری برای سهامداران و مدیران

به گزارش ریسک نیوز، در این گزارش، سعی داریم تا تحلیلی پیش‏نگر از صورت‏های مالی شرکت‏های بیمه در سه ماهه اول سال 1402 ارائه دهیم.

اگرچه تحلیل صورت‏های مالی سه ماهه ابتدایی سال قابلیت اتکاء پایین تری نسبت به صورت‏های مالی شش ماهه و سالانه دارند اما به عنوان یک تحلیل پیش ‏هشدار و آینده ‏نگر می ‏توانند جهت حرکت شرکت‏های بیمه در سال 1402 را نشان دهند.

با توجه به قاعده یک-هشتم که برای محاسبه ذخایر حق ‏بیمه عایدنشده استفاده می ‏شود و همچنین نامشخص بودن وضعیت بازار سرمایه در سال جاری، شرکت‏های بیمه تنها سه ماهه دوم و سوم را فرصت دارند تا بتوانند سود خود را افزایش و زیان خود را کاهش دهند.

سود (زیان) خالص

سود خالص و پایداری آن مهمترین معیار عملکردی یک شرکت بیمه است. اگرچه ممکن است که سود خالص یک شرکت بیمه به طور مقطعی افزایش و یا کاهش یابد اما کاهش مستمر آن می‏تواند زنگ هشداری برای شرکت بیمه محسوب شود و افزایش مداوم آن نیز نشان از پایداری و واقعی بودن آن سود دارد. نکته دیگر، وجود سیکلهای صدور و انعقاد قراردادهای خاص در در دوره سه ماهه ابتدایی سال 1402، به لحاظ سود خالص، بیشترین سود خالص مربوط به شرکت‏های بیمه دانا و پاسارگاد بوده و بیشترین زیان خالص نیز به ترتیب به شرکت‏های بیمه تجارت نو و نوین تعلق داشته است. اگرچه شرکت بیمه نوین در سال 1401 دارای سودی معادل 383 میلیارد ریال بوده لیکن شرکت بیمه تجارت نو دارای 1،077 میلیارد ریال زیان خالص بوده است. از این رو، این دو شرکت بیمه در سه ماهه اول 1402، می‏توانند دچار زیان موقت شده باشند اما نتیجه قابل اتکاءتر در صورت‏های مالی شش ماهه قابل مشاهده خواهد بود.

ضریب خسارت

در دوره سه ماهه ابتدایی سال 1402، به لاظ معیار ضریب خسارت، بیشترین ضریب خسارت به ترتیب به شرکت‏های بیمه تجارت نو و نوین تعلق داشته است.

ضریب ترکیبی

ضریب ترکیبی (Combined Ratio) عبارت است از مجموع ضریب خسارت و نسبت هزینه ‏های عملیات بیمه ‏گری (عوارض بیمه ‏ای، اداری و عمومی و کارمزد شبکه فروش) به حق‏ بیمه عایدشده. در دوره سه ماهه ابتدایی سال 1402، بیشترین ضریب ترکیبی به ترتیب به شرکت‏های بیمه نوین و تجارت نو تعلق داشته است.

نسبت سود خالص به حقوق مالکانه –ROE

نسبت سود خالص به حقوق مالکانه -ROE (Return On Equity) که مهمترین معیار برای ارزیابی سودآوری یک شرکت است، عبارت است از نسبت سود خالص یک شرکت به حقوق مالکانه آن. در دوره سه ماهه ابتدایی سال 1402، بیشترین ROE به ترتیب به شرکت‏های بیمه ما و دی مربوط بوده و کمترین مقدار آن نیز به ترتیب با 44%- و 18%- به دو شرکت بیمه تجارت نو و نوین تعلق داشته است.

نسبت مانده نقد عملیاتی به حق‏بیمه عایدشده

نسبت مانده نقد عملیاتی به حق‏بیمه عایدشده نشان دهنده عملیات نقدی شرکت بیمه بوده و در صورتی که حجم فروش شرکت بیمه بیشتر به صورت اقساطی باشد و وصول مطالبات بیم‏ای سنواتی آن نیز با اختلال روبرو باشد، این نسبت کاهش یافته و حتی منفی می‏گردد.

 در دوره سه ماهه ابتدایی سال 1402، بیشترین این نسبت به ترتیب به شرکت‏های بیمه میهن و تعاون مربوط بوده و کمترین مقدار آن نیز به ترتیب با 27%- و 12%- به دو شرکت بیمه تجارت نو و آسیا تعلق داشته است.

نسبت سود (زیان) انباشته به سرمایه

این نسبت شمولیت یک شرکت اعم از بیمه و غیربیمه در ماده 141 قانون تجارت را نشان می ‏دهد. این ماده قانونی بیان می‏ دارد که «اگر بر اثر زیان‌های وارده حداقل نصف سرمایه شرکت از بین برود، هیئت مدیره مکلف است بلافاصله مجمع عمومی فوق‏ العاده صاحبان سهام را دعوت نماید تا موضوع انحلال یا بقاء شرکت مورد شور و رای واقع شود».

در دوره سه ماهه ابتدایی سال 1402، کمترین مقدار این نسبت به ترتیب با 43%- و 43%- به دو شرکت بیمه سرمد و تجارت نو تعلق داشته است. به عبارت بهتر این دو شرکت در صورتی‏که نسبت زیان انباشته آنها به %50 سرمایه آنها برسد، مشمول ماده 141 قانون تجارت خواهند بود. با توجه به اینکه تفاضل این نسبت با معیار %50 برای دو شرکت مذکور حدود %7 است لذا سهامداران این دو شرکت بیمه باید نسبت به صورت‏های مالی منتهی به 31/06/1402 و نحوه مدیریت آن شرکت‏ها، بسیار حساس بوده تا مشمول ماده قانونی فوق نگردند.

در تحلیل این نسبت برای دو شرکت مذکور، 2 نکته زیر حائز اهمیت است:

1. یک نکته مهم سرعت تغییر این نسبت برای دو شرکت و در حقیقت شمولیت ماده 141 قانون تجارت است. این نسبت برای شرکت بیمه سرمد از %47 در 29/12/1402 به %43 در 31/03/1402 رسیده است اما برای شرکت بیمه تجارت نو، این نسبت از %14 در 29/12/1402 به %43 در 31/03/1402 رسیده است. پایین و منفی بودن نسبت سود (زیان) انباشته به سرمایه شرکت بیمه سرمد مربوط به سال‏های قبل بوده است اما برای شرکت بیمه تجارت نو اینگونه نبوده است.
2. برای شرکت بیمه تجارت نو، با توجه به ضریب خسارت و ضریب ترکیبی بالای وی، این شرکت احتمالاً با کسری ذخایر خسارت معوق قابل توجه و هزینه ‏های بیمه ‏گری بیش از نرم صنعت بیمه روبرو است.