تعدیل حق بیمه شبهخودکار این است که ما باید رسما بپذیریم، در شرایط خاص یا شرایط نامساعدی که ما را نیز به مانند تمام دنیا با ریسکها مواجه میکند، عملا باید حق بیمه سال جدید با سال گذشته یکسان نباشد.
به گرارش ریسک نیوز به نقل از بیمه داری نوین مجید تقیلو علاوه بر اینکه مسئولیت معاونت اتکایی بیمه مرکزی به دلیل داشتن سابقه بین المللی در حوزه اتکایی به واسطه داشتن مسئولیت در شرکت ایشین ری و اشرافی که در این زمینه دارد ،فردی است که می تواند جغرافیای اتکایی را با نگاه به آبنده به خوبی ترسیم کند. وی طی سخنانی که در سخنکده متن داشت علاوه بر کلان روندهای صنعت اتکایی جهان در سال ۲۰۲۴ ، درباره تحول دیجیتال در عرصه نظارت و اتکایی توضیحاتی را ارائه کرد.وی معتقد است: اگر از نظارت انطباقی عبور کنیم و به سمت نظارت مبتنی بر ریسک پیش برویم، عملا بزرگ ترین تحول را ایجاد کردیم.
*****
آمارهایی که ارائه میدهم بیشتر سوئیسری و مراجع معتبری است که براساس آن میخواهیم با بررسی شرایط حاضر در دنیا موقعیت خود را در این سیگنالها بررسی کنیم تا به یک راهکار برای پیشبرد اهداف اتکایی ایران برسیم. بیمه اتکایی جهان در سال ۲۰۲۳ از نظر رتبهبندی طی ۲ دهه گذشته جایگاه پنجم را کسب کرد که وضع خیلی مناسبی نبود.
اگر از منظر خسارتهای بزرگ بررسی بکنیم، عملا سال گذشته چهارمین خسارت بزرگ را در دنیا تجربه کردیم. درباره خسارتهای بزرگ در گذشته میتوان به توفان کاترینا در سال ۲۰۰۵ ، زلزله ژاپن ۲۰۱۱ و طوفان ماریا ۲۰۱۷ اشاره کرد که این اتفاقها که سناریوی بدی به همراه داشت سبب شد تا صنعت اتکایی جهان با یکسری راهکارها پیش رود و کشور ما نیز به دلیل اینکه همیشه با شرایط سخت تحریم و اقتصادی روبهروست از این موضوع الگوبرداری کند.
از آنجایی که بعد از تحریم با کاهش ظرفیت اتکایی مواجه شدهایم، برای ورود به ریسک مربوطه و عدم مشارکت شرکتهای خارجی نیازمند سرمایه و ورود شرکتهای مستقیم هستیم. شرکتهای فعال در حوزه اتکایی برای اولین بار طی ۱۰ سال گذشته در کل دنیا با کاهش سرمایه روبهرو شدند. منظور از سرمایه همان کپیتال است که ظرفیت پذیرش ریسک را برای شرکتهای اتکایی دنیا متصور میشود. به طور خلاصه فضای فعالیت اتکایی نامساعد است که در دنیا این نامساعد بودن مربوط به بحث افزایش خسارت ها میباشد و در ایران نیز موضوع خسارت ها، صنعت بیمه را نگران میکند.
دیگر عامل مربوط به بحث تورم است که علاوه بر ایران کشورهای توسعهیافته هم با این مقوله و نرخ بازده پایین مواجه هستند. شاید شرکتهای سرمایهای دارای پورتفو در دنیا از طریق نرخ بازده و سرمایهگذاری خوب بتوانند با روش پایاپای فعالیت خود را بهبود ببخشند، اما در واقع سوئیس ری و مونیخ ری هم با این چالشی که ما امروز با آن روبهرو هستیم، مواجه هستند. فلذا استراتژی ها و راهبردهای شرکتهای خارجی به نوعی قابل کپیبرداری برای کشور ما است . به این دلیل که ریسکهای سنگینی مانند ایران را تجربه و با آن مقابله میکنند.
علاوه براین، شرکتهای فعال اتکایی در صنعت بیمه دنیا همانند ایران با ریسکهای نوظهور و پیچیده روبهرو هستند. یکی از باگها و عیبهایی که ریسکهای پیچیده دارند مربوط به عدم وجود امکان مدلسازی و غیرقابل پیشبینی بودن در تمام دنیاست و مختص به ایران نمیباشد. علاوه بر این، ویروس کووید-۱۹ و شیوع بیماری کرونا در سالهای اخیر آسیبهایی را برای صنعت بیمه به دنبال داشت که یک اتفاق جدید و ریسک نوظهوری بود که شاید تاکنون کمسابقه بوده است. تمامی این اتفاقات شرایط نامساعدی را برای صنعت بیمه اتکایی رقم زده است، مضاف بر این، ریسکهای سایبری، ریسک تورم، ریسکهای مالی و ریسکهای سیاسی اکنون دیگر مشمول کشورهای خاصی مانند ایران و عراق نیست وعملا این اتفاق در سطح وسیعی از جهان در حال رخدادن است.
این اتفاقات تقریبا اتفاقاتی است که مشابه با کشور ما میباشد و مسیری که ما باید برای مقابله با این ریسکها در نظر میگیریم را میتوانیم از دنیا الگوبرداری کنیم. سازگارشدن شرکتهای اتکایی با شرایط موجود، اولین مرحله به عنوان بهترین راهبرد ممکن است. باید بین ظرفیت محدودی که دارند و تقاضای بازار یک تعادل ایجاد بکنند . گاها ظرفیت پایین نگهداری در کشور به گونهای است که پیشنهادهای نرخدهی زیادی وجود دارد. باید درنظر داشته باشیم که این بازار سرمایهگذاری باید نرخ دهی معقولی داشته باشد، به هر قیمتی نباید ریسک گرفته بشود چرا که این موضوع به خودی خود باعث تنظیم بازار میشود که در تمام دنیا نیز همین اتفاق رخ میدهد. به عبارتی سادهتر، انضباط بازار در این شرایط شکل می گیرد. شرکت های اتکایی باید در پذیرش ریسک و استفاده از ظرفیت خودشان به نوعی با احتیاط بیشتری مسیر را پیش ببرند.
به طور خلاصه، تمرکز بر روی بازیگران اصلی (بیمهگران) در خسارتهای سنگین که حتی ناشی از بلایای طبیعی هم نیست، نقش اصلی بیمه گر اتکایی است. در آخرین گزارش سوئیسری برآورد شده است که در ۱۰ سال آینده صنعت اتکایی صنعتی خواهد بود که احتمالا رشد تصاعدی خواهد داشت. به این دلیل که تعدیل نرخ به گونهای انجام خواهد گرفت که در ۱۰ سال آینده اروپا تقریبا معادل ۵درصد در سال خواهد بود، به عبارتی بالاتر از GDP (ارزش پولی) رشد پیدا خواهد کرد. دلیل اصلی این امر به فرهنگسازی درست در این حوزه مربوط میشود، ماهیت لاینآف بیزینس ها متفاوت است، یعنی میزان انتظار ما از زمان وقوع خسارتها باید مطابق با ماهیت ریسک باشد.
زمانی این موفقیت حاصل خواهد که مکانیزم تعدیل شبهخودکار در دنیا رخ بدهد. تعدیل حق بیمه شبهخودکار این است که ما باید رسما بپذیریم که در شرایط خاص یا شرایط نامساعدی که ما را نیز به مانند تمام دنیا با ریسکها مواجه میکند، عملا باید حق بیمه سال جدید با سال گذشته یکسان نباشد و بهگونهای تعدیل پیدا کند تا بتوانیم استوار و قوی در صنعت بمانیم و از مردم، بیمهگذارها و شرکتهای بیمه حمایت بکنیم.
اگر بتوانیم با شبیهسازی شرایط نامساعد و شبیهسازی فرایند تعدیل ، مکانیزم مقابله با آن را در ایران را پیادهسازی کنیم قطعا میتوانیم تغییرات مثبتی ایجاد کنیم. در حوزه بیمه، تقاضا برای پوشش اتکایی افزایش پیدا کرده است. یکی از سرفصلهایی که راجع به آن لازم است صحبت بکنیم، بحث روندهای کلانی است که در بازار اتکایی وجود دارد. یکی از موضوعات مربوط به افزایش تقاضا برای پوشش اتکایی است، همان طور که در دنیا ، برای ما هم این اتفاق می افتد.
باید سرمایه شرکتها را افزایش داد و از طریق اوراق قرضه و بهادار همانند شرکتهای بیمهای دنیا به عنوان سرمایههای جایگزین در تامین ریسکها و بلایای طبیعی با استفاده از ظرفیت سرمایه شرکتهای خارج از بیمه انجام میگیرد.
همچنین، نوآوریهای فناورانه و استفاده از فناوری اطلاعات میتواند صنعت بیمه و خصوصا بیمه اتکایی را بهبود بخشد. راهکارهای تحلیل داده، هوش مصنوعی و مدلسازی نرمافزاری نقش مهمی در این زمینه ایفا میکنند. از سال ۱۳۹۶ تاکنون در بیمه مرکزی تمام دادههای کلین در اختیار صنعت بیمه برای ارزیابی بهتر جمعآوری شده است که در اختیار فعالان این صنعت میباشد.
در فرایند دادههای کلین، شفافیت را در این حوزه مدنظر قرار داد که بسیار مهم هستند و سپس باید از ابزارهای هایتک مانند هوشمصنوعی و مدلسازیهای نرمافزاری و استفاده از فرایندهای تصادفی و شبیهسازی استفاده کنیم.
ترند بعدی، بحث اهمیت تغییرات آب و هوایی و بلایای طبیعی است که باید در نظر گرفته شود. در نهایت، تلاش برای بهبود حاکمیت و تنظیم قوانین و مقررات نیز میتواند به بهبود این صنعت کمک کند. یعنی پس از تدوین برنامه اتکایی مدیریت ریسک توسط شرکتها، نهاد نظارتی و حاکمیتی در یک تصمیم آنی، سهم نگهداری را تغییر میدهد. در دنیا یکی از ترندهایی که صنعت اتکایی با آن روبه رو میشود مربوط به تطبیق با مقوله تغییر قوانین و مقررات است.
در حوزه تحول دیجیتال، در صنعت اتکایی و نظارت، ایده های خیلی خوبی وجود دارد که بحث حاکمیت داده مهمترین این موضوع است. اولین ابزار و گام، همان داده کلین است که بر روی احصا، پالایش و در دسترس بودن این داده ها انجام میگیرد که به زودی شرکتها، قرارداد و یا پروژههای خود را با مجموعه بیمه مرکزی مبتنی بر ریز تحلیل داده، کار را پیش خواهند برد. گام دوم، بحث تصمیمات پارامتریک و حذف اعمال سلیقهای است، ولی با توجه به محدودیت دانش و منابع و امکاناتی که وجود دارد، به صورت تدریجی این مسیر را پیش خواهیم برد. اگر از نظارت انطباقی عبور کنیم و به سمت نظارت مبتنی بر ریسک پیش برویم، عملا بزرگ ترین تحول را ایجاد کردیم. نظارت مبتنی بر ریسک یعنی اینکه کیفیت را به جای چارچوبها درنظر داشته باشیم.
دیدگاه شما چیست؟