حسین عبده تبریزی کارشناس برجسته مالی و دبیرکل پیشین سازمان بورس به صراحت از وضع نظام بانکی و مالی کشور در سال های اخیر انتقاد می کند.
به گزارش ریسک نیوز،خلاصه گفت و گوی وی با نشریه حسابدار به شرح زیر است:
وضعیت جاری بدهی های معوق بانک ها به ابعاد بحرانی نزدیک شده است. این شرایط حاصل انباشت مشکلات 10 سال اخیر است. در خردادماه 84، وضع بانک های ایرانی درخشان نبود، اما به هیچ وجه قابل مقایسه با وضع جاری امروز آن ها نیست. می گویند حجم تسهیلات اعطایی شبکه بانکی تا پایان سال 93 به 324 هزار میلیارد تومان می رسد. چه قدر از این مبلغ، واقعاً اعتبارات جدید (fresh) است و چه میزان تمدید اعتبارات گذشته و درواقع معوقه است؟ اگر پاسخ آن باشد که بخش اعظم این اعتبارات تمدید اعتبارات قبلی است، آن گاه باور نرخ 15درصد معوقه اعلام شده دشوار خواهد بود.پول تازه fresh money تزریقی به اقتصاد زیاد نیست. وجوهی که بانک ها به عنوان «اعتبار» از آن یاد می کنند، خیلی کم است؛ رقم قابل ملاحظه ای از این اعتبار تمدید اعتبارات است. تکرار کنم که بخش قابل ملاحظه ای از این اعتبارات، تمدید تسهیلات قبلی است. پول جدیدی نیست که در جریان فعالیت کسب وکار قرار بگیرد.وقتی مشتری با مراجعه به بانک عنوان می کند توان پرداخت تسهیلات دریافتی را ندارد؛ بانک وام جدیدی به مشتری پرداخت می کند تا از محل آن سود تسهیلات قبلی خود را وصول کند؛ یعنی به تمدید وام قبلی می پردازد. بدین ترتیب، میزان حجم پول بالا می رود، اما درواقع پولی به جریان فعالیت کسب و کار راه نیافته است. تنها اتفاق آن است که نظام بانکی سودی را شناسایی کرده است.
اگر مشتری نتواند این تسهیلات انباشته را پرداخت کند، نظام بانکی سود موهومی را شناسایی کرده است. در سال 93 نظام بانکی150 هزار میلیارد تومان سود سپرده پرداخت می کند و نمی توان مطمئن بود که چنین درآمدی تحصیل شده است.فکر نمی کنم نظام بانکی چنین درآمدی داشته است. این که از کجااین سودها را خواهد داد، نمی دانم.بسیاری از بانک ها در 5 سال اخیر به میزان بسیار محسوسی ترازنامه های خود را آرایش کرده اند. سودهای غیرعملیاتی نشان از همین درآمدهایی دارد که درواقع دریافت نشده است. درست می گویید که در بلندمدت این روش های آرایشی و پیرایشی جواب گو نیست؛ باید به روش های اصلاحی جدی روی آورد. بانک مرکزی نیز تلاش می کند این روش ها را شناسایی کند. اگر مثلاً در سال 92 بانک ها مجبور بودند حسابداری خود را از مبنای تعهدی به نقدی ببرند و فقط درآمدهای نقداً وصول شده را شناسایی کنند، مسلماً رقم های سود خیلی کوچک می شد.
دیدگاه شما چیست؟