با برجام یک قدم به رتبه بندی شرکتهای بیمه نزدیک شدیم / پنج اقدام صنعت بیمه برای حرکت در مسیر بازار بدون تحریم

به گزارش ریسک نیوز،با به سرانجام رسیدن برجام و آغاز برنامه اقدام جامع مشترک  تحریم‌های مربوط به بیمه اعم از ارائه خدمات بیمه‌ای به دولت ایران یا نهادها و اشخاص وابسته و همچنین به افراد و نهادها و شرکت‌های فعال در حوزه سرزمینی ایران برداشته می شود و این گشایش بخصوص در حوزه اتکایی و ورود بیمه گران خارجی ، شرایط منحصر بفردی را برای صنعت بیمه ایران مهیا می کند اگر چه که محمد ابراهیم امین پیش ازین حل مشکلات درونی صنعت را مقدم بر هر چیز دانسته و تاکید داشته ، ورود بیمه گران خارجی اگر تنها برای گرفتن مقداری از بازار اتکایی ایران باشد کافی نیست و برای ما ورود تکنولوژی ، رتبه بندی شرکتهای بیمه و همت بیمه گران برای خلق محصولات جدید اهمیت دارد.

اما به هرحال تدوین برنامه استراتژیک و مدون جهت رویارویی با تحول پیش رو برای صنعت بیمه ضروری به نظر می رسد در این راستا طی گفتگویی با مجید بنویدی ،عضو انجمن حرفه ای صنعت بیمه ، شروط اول قدم برای گام برداشتن به سمت بازاری بدون تحریم و پیش شرط های آمادگی برای تحول را به گفتگو نشستیم که در پی می آید:

1. با توجه به اجرایی شدن شدن برجام زمان مناسبی برای بررسی  برنامه های صنعت بیمه جهت  آمادگی و پذیرش شرایط و حرکت در مسیر صحیح باشد در این راستا با توجه به اینکه در شرایط فعلی نیز صنایع و بازار های مالی در ایران مانند شبکه بانکی اثرگذاری برجام را مستلزم داشت برنامه مدون و مشخص می دانند در غیر این صورت به زعم بسیاری این فرصت تاریخی نیز سوخت خواهد شد ،  اقداماتی را برای صنعت بیمه متصور هستید ؟

باید به این اتفاق که بسیار مبارک و موثر بر سرنوشت کشور است ،  برای صنعت بیمه از دو منظر  توجه نمود . دیدگاه اول تاثیر کوتاه مدت وسریع است که به مسائل داخلی صنعت بیمه مربوط می شود  که بسیار مهم است زیرا پس از این امکان ارتباط با بیمه گران تراز اول دنیا برای مراودات بیمه ای برقرار می شود و شرکتهای بیمه باید در کمترین زمان ممکن شرایط خود را را به نحوی مهیا کنند تا شرایط این مراودات فراهم گردد .  انعقاد قرارداد های اتکائی با بیمه گران اتکائی خارجی از یک سو منجر به افزایش توان ریسک پذیری شرکتهای بیمه  و انتقال ریسک به خارج از کشور خواهد شد زیرا ضروری است در مورد حوادث فاجعه آمیز تمامی شرکتهای بیمه بوسیله چنین قراردادهایی  با بیمه گران خارجی بر اساس میزان ریسک های که پذیرفته اند ،  این نوع ریسک ها را از کشور خارج نمایند و از سوی دیگر مقدمات قبولی ریسک از خارج کشور به عنوان یک درآمد صادراتی فراهم می شود از این جهت که مقدمات قبولی ریسک به خاطر آنکه شرایط بازار اتکائی بین المللی اینگونه ایجاب می نماید که شرکتهای بیمه رتبه بندی شده قادر به فعالیت مفید اقتصادی در این حوزه هستند و قطعا" بعد از برجام  امکان رتبه بندی شرکتهای بیمه توسط موسسات معتبر رتبه بندی فراهم می گردد . دیدگاه دوم که دیدگاهی به نسبت بلند مدت تر است به سرنوشت صنعت بیمه بعد از برجام مربوط می شود زیرا انتظار است بازار داخلی شرکتهای بیمه پس از برجام رشد نموده و متحول شود چون پس از ایجاد شرایط جدید و رونق اقتصادی و افزایش سرمایه گذاری های خارجی ، بازار مصرف محصولات بیمه رونق گرفته و افزایش یافته و متنوع گردد ولی حداقل یک سال و نیم فرصت لازم است تا  صنعت بیمه از اثرات این رویداد مهم بهره مند گردد زیرا فعالیت صنعت بیمه ارتباط مستقیم با شرایط اقتصادی کشور و میزان رشد آن دارد ، بدیهی است در صورت رشد اقتصادی ، فضای کسب و کار  برای شرکتهای بیمه مناسب تر خواهد شد . بر این اساس شرکتهای بیمه و بیمه مرکزی می بایست شرایطی را فراهم نمایند که امکان استفاده حداکثری از فرصت های ایجاد شده ، فراهم گردد از جمله می توان به موارد زیر به عنوان اقدامات بیمه مرکزی و شرکتهای بیمه اشاره نمود :

• ایجاد سازو کارهای قانونی توسط بیمه مرکزی برای انعقاد قراردادهای اتکائی با بیمه گران خارجی با رویکرد لزوم توزیع و انتقال ریسک کشور با در نظر داشتن منافع ملی ، بیمه ای و اقتصادی آن .
• تهیه پیشنهاد مصوبات خاص برای سرمایه گذاری مستقیم شرکتهای بیمه خارجی در صنعت بیمه کشور از طریق مشارکت با شرکتهای فعلی و یا تاسیس شرکتهای بیمه جدید با در نظر داشتن کلیه جوانب منافع ملی توسط بیمه مرکزی .
• ارتقا دانش کارکنان و نمایندگان  توسط شرکتهای بیمه به نحوی که بتوانند در مراودات با بیمه گران خارجی موفق عمل نمایند .
• توسعه رفتار حرفه ای و ارائه نرخ های فنی بیمه پس از اجرای برجام و توسعه اقتصادی ، توسط شرکتهای بیمه به نحوی که بتوان سهم مناسبی از تولید ناخاص داخلی از طریق صنعت بیمه تامین شود .
• اتخاذ استراتژی مناسب سرمایه گذاری منابع شرکتهای بیمه برای استفاده از این فرصت بدست آمده .

2. با توجه به لزوم داشتن برنامه چشم انداز در صنایع مالی و از جمله برنامه ها و اهداف برنامه ریزی شده برای سال 2020 یا همان 1400 از یک سو و با توجه به اجرای برجام و مهیا شدن شرایط ، حرکت صنعت بیمه چگونه باید باشد ؟

با عنایت به موارد اشاره شده در مورد صنعت بیمه در برنامه چشم انداز  و برنامه ششم توسعه ، شرایط به گونه ای رقم خواهد خورد که بازار بیمه یک بازار بسیار رقابتی و در حال توسعه خواهد شد و با توجه به ریسک پذیری ذاتی فعالیت در این بازار  ، شرکتهای بیمه باید به نحوی هوشمندانه برنامه های استراتژیک خود را برای  این مدت تدوین و عملیاتی نمایند که ضمن کسب سهم مناسب از بازار ، اصول مدیریت ریسک در آنها به فراموشی سپرده نشود . حفظ نسبت توانگری مالی مناسب در بازار پر رقابت بیمه ، مزیتی رقابتی برای مدیران  صنعت بیمه است که می تواند نقش مهمی را در چند سال آینده برای موفقیت این شرکتهای ایفا نماید . حفظ پایداری شرکت با اتخاذ تصمیمات حرفه ای ، به موقع و استراتژیک ، در سطح مناسب توانگری ، هنر مدیران آینده این صنعت است که سهامداران و بیمه گذاران از آن بهرمند خواهند شد .  

3. آیا می توان به آینده با اجرای برجام خوش بین بود ،چرا که رییس کل بیمه مرکزی در یکی از سخنرانی هایشان بیشتر مشکلات صنعت را درونی و عدم رعایت برخی الزامات از سوی شرکتها دانسته اند؟

با نظر جناب آقای رئیس کل محترم کاملا" موافقم زیرا بخش عمده ای از سرنوشت صنعت بیمه به دست بازیگران این صنعت رقم می خورد و شاید بخش کوچکی از آن است که به موجب تصمیم گیری های بیرونی متاثر می شود . متاسفانه شرایط رقابتی صنعت بیمه و عدم آگاهی سهامداران شرکتهای بیمه از این نوع کسب وکار و انتظار بالای سود آنها ، موجب شده شرکتهای بیمه به سمت رقابت غیر حرفه ای هدایت شوند و مدیران ارشد برای بقای خود آگاهانه و یا ناآگاهانه اقداماتی انجام می دهند که مطابق با موازین بیمه گری نیست ، ولی بنده به آینده صنعت بیمه خوش بین هستم زیرا مکانیزم این صنعت به نحوی است که اجازه بقا به شرکتهای که غیر حرفه ای کار می کنند را نمی دهد و خود به خود آن شرکتها یا از بازار حذف  و یا مجبور به اصلاح رفتار خود خواهند شد .  

4. اساسا کمبودهای فعلی و حلقه های مفقوده در چه حوزه هایی است که باید در این راستا گام برداشت؟

همانطور که در پاسخ سوال اول  عرض کردم شرکتهای بیمه و بیمه مرکزی برای آمادگی بیشتر برای مواجه با شرایط جدید باید اقداماتی را انجام دهد که موجب استفاده از این شرایط به نحو مناسب خواهد شد. به نظر من یکی از حلقه های مفقودی کمبود دانش فنی و آمار مناسب و متمرکز برای کار محاسبه گری و اکچوئری است . غیر قابل انعطاف بودن  و چالاکی کم مدیریت شرکتهای بیمه برای تطبیق با شرایط جدید بازار از دیگر مواردی است که می توان به ان اشاره نمود .

5. شاید یکی از حلقه های مفقوده صنعت بیمه در راستای پذیرش شرایط جدید و گام برداشتن به سوی افق های پیش رو بحث وجود شفافیت مالی در صنعت بیمه است چرا که به زعم بسیاری صاحب نظران در نهاد های مالی این مقوله در جایگاه ویژه ای قرار دارد شرایط فعلی را چگونه ارزیابی می کنید ،پیشنهادات شما به کل صنعت بیمه برای تحقق شفافیت مالی نسبی چیست؟

بنده اعتقاد ندارم که نسبت شفافیت شرایط مالی شرکتهای بیمه در ایران در مقایسه با دیگر شرکتهای فعال در سایر صنایع وخیم تر باشد ، بلکه معتقدم شرکتهای بیمه به واسطه داشتن مقررات بیشتر و دو ناظر اصلی ( بیمه مرکزی و بورس ) بسیار شفاف تر از دیگر شرکتها عمل می نمایند . اینکه بعضی از شرکتهای بیمه دارای صورتهای مالی غیر شفاف و گزارشات حسابرسی مشروط با بند های زیاد هستند را کاملا قبول دارم ولی تمامی این گزارشات حسابرسی  بر اساس استاندارهایی تهیه شده اند که شرکتهای بیمه را مجبور به رعایت اصل شفافیت می نماید . متاسفانه فرهنگ اداره شرکتهای بیمه که میراث روزگار دولتی بودن این صنعت است به شرکتهای بیمه خصوصی و خصوصی شده سرایت کرده و به واسطه غلبه تفکر دولتی و عدم پاسخگویی به ذینفعان ، اصل شفافیت مالی شرکتهای بیمه به خوبی رعایت نشده است ، ولی خوشبختانه با توجه به مقرراتی که از سوی بیمه مرکزی در حال اجراست و اراده این سازمان به عنوان ناظر اصلی شرکتهای بیمه ، شرکتهای بیمه مجبور به ارائه گزارشات شفاف شده اند و نیز خود  مدیران شرکتهای بیمه به این موضوع پی برده اند که نمی توان در این بازار که تماما" وابسطه به توانگری مالی و جلب اعتماد بیمه گذاران است غیر شفاف فعالیت کرد .   

6. به نظر شما در آمادگی صنعت بیمه برای دوران جدید چه چیزی مقدم است؟

اراده ، دانش ، صبر و رعایت اخلاق حرفه ای عواملی هستند که اگر توسط تمامی بازیگران اصلی این صنعت شامل سهامداران ، مدیران ، کارکنان و نمایندگان در نظر گرفته شود ، تضمین کننده موفقیت شرکتهای بیمه در شرایط جدید و آینده خواهد شد .