جعبه سیاهی که به کمک صنعت بیمه می آید/ محسن قره خانی

امروز صبح در حال رانندگی در ترافیک تهران متوجه رانندگی پرخطر و خشن یک  اتومبيل شدم. در پشت چراغ متوجه شدم که این راننده جوان پلاک خود را مخدوش کرده  و با آدامسی دندانه یکی از اعداد و سریال پلاک را کاملا پوشانده بود.

با خود گفتم چرا یک راننده می‌تواند به خود اجازه دهد که پلاک خودرو را مخدوش و حتی کاری کند که احتمالا جریمه ها به نام راننده  دیگری ثبت شود که اصلاً روحش خبر دار نیست.

در حالیکه در افکار خود به عملکرد راننده پرخطر و رفتار غیر قانونی وی فکر می کردم، استفاده از تکنولوژی و زیر ساختهای آی تی برای کنترل این افراد در ذهنم متبادر شد که چرا از شیوه دیگری برای شناسایی و رديابي خودرو ها استفاده نکنیم؟ که به اين راحتي قابل نفوذ با آدامس نباشد.

 مزیت های تکنولوژی فرصتهای قابل توجهی در اختیار ما قرار داده که در ایران کمتر ازین ظرفیتها استفاده کرده ایم.

با پیشرفتی که تکنولوژی داشته نصب یک چیپ روی خودرو که هر لحظه موقعیت و شرایط خودرو را به یک سیستم مرکزی گزارش  کند کار پیچیده ای نیست. همانطور که امروزه از فناوری تلماتیک در دنیا در صنعت خودرو بهره می برند.

این فناوری با ترکیب ویژگی های تلفن همراه و تکنولوژی GPS امنیت و راحتی زیادی را برای سرنشینان ماشین و همینطور سایر ذینفعان جامعه به وجود می آورد. راننده با استفاده از این سیستم با سهولت می توانند با سامانه مرکزی تماس بگیرد و بلافاصله با استارت زدن، ماشین به سامانه اصلی متصل می شود. این مرکز دقيقا موقعیت هر خودرو را می داند و در صورت نیاز به کمک به سمت او می شتابد . در صورت باز شدن ایربگ ها بلافاصله پیامکی برای پلیس، اورژانس و سامانه‌های نجات دیگر می رود و آنها به سمت ماشین حادثه دیده رهسپار می شوند. به این ترتیب شما می توانید ماشین خود را از هر فاصله ای با استفاده از تلفن همراه روشن خاموش و کنترل کنید .

 حال سوال اینجاست که در ایران چرا هنوز برای شناسایی ماشین به پلاک بسنده می‌کنیم.  چرا خودروها را به تلماتیک مجهز نمی کنیم ؟ در حالیکه با پیاده سازی این  سیستم می‌توانیم به پلیس در برخورد با رانندگان متخلف کمک کنیم. عوارضی به سهولت پرداخت می شود و می‌توانند محصولات بیمه مصرف محور روی آن سوار کند و در صورت استفاده از این سامانه رفتار رانندگی بلافاصله تحت کنترل پلیس و شرکت بیمه قرار می گیرد. این دقیقاً همان مفهوم تکنولوژی جعبه سیاه در ابعاد اقتصادی و اتومبیل های سواری های شخصی است.

 این فناوری جدید نیست و در دنیا در حال استفاده است. در امریکا استفاده از این فناوری باعث کاهش حوادث رانندگی به میزان ۴۵ درصد شده است. همچنین در زمینه حوادث مربوط به سرعت ۷۵% کاهش داده است. این فناوری استفاده از کمربند ایمنی را ۹۰ درصد بهبود بخشیده  و تا ۸۰% رانندگی خشن را کاهش داده است. چيزي که اکثر مردم در خيابان ها و جاده هاي ايران از آن رنج مي برند، رفتار نامناسب و بي مبالاتي برخي رانندگان نظیر لایی کشی و حرکات پرشتاب.

این فناوری همچنین در زمینه عملیاتی توفیقات قابل توجهی داشته است. در مجموع ماشین های مجهز به این فناوری ۲۵ درصد کاهش مصرف سوخت داشتند.  این فناوری کمک کرده تا ۳۰ درصد کارکردن ماشین درجا کاهش یابد.  استفاده از سامانه های راهبری به رانندگان این وسایل کمک کرده تا ۱۰ درصد مسافت کمتری را بپیمایند.  همچنین هزینه‌های نگهداری اتومبیل را ۱۴ درصد کاهش داده است و بهره‌وری وسایط نقلیه را افزایش داده است.

به نظر راقم این سطور معرفی این فناوری بیشتر از همه به صنعت بیمه کمک می کند و بیمه گران باید در استفاده از آن و سرمایه‌گذاری در این صنعت پیشرو باشند.

با کاهش حوادث رانندگی و بهبود رفتار رانندگی و پیشگیری از تخلفات و رعایت قوانین و مقررات کل جامعه سود می برد و این سود خود را در صورتهای مالی شرکتهای بیمه نيز نشان خواهد داد. ضمن اینکه  این سرمایه گذاری به پیاده سازی بیمه‌های اتومبیل راننده محور کمک می‌کند. سرمایه گذاری عظیمی در معرفی و پیاده سازی این فناوری در کشور لازم است که انجام شود و به نظرم عوارض پرداختی به نیروی انتظامی که به صنعت بیمه بار شده منبع خوبی برای تامین مالی این تحول تکنولوژی است.  

 در ماده 41  قانون جدید شخص ثالث مصوب سال 95  به منظور ساماندهی امور مربوط به حوادث رانندگی دولت مکلف است سامانة جامع رانندگی را متعاقب مقررات قانون با مشارکت همة دستگاه‌ها از جمله قوة قضائیه، نیروی انتظامی، وزارت درمان آموزش پزشکی، سازمان پزشکی قانونی، جمعیت هلال احمر و غیره انجام دهند.

به نظر می رسد تشکیل اين سامانه و از طرفی ایجاد کارگروه مشترک جهت تسهیم اطلاعات نهاد های مربوطه  در تضارب آرا برای پیاده سازی راهکارهای تکنولوژیک فوق می تواند موثر باشد.

محسن قره خانی/ کارشناس بیمه، عضو انجمن حرفه‌ای صنعت بیمه