مدیریت ریسک در بیمه های باربری / محمد جواد محمدیان امامی

ازمیان کانتینرهای حمل شده ، سالانه بیش از 10،000 کانتینردر فصلهائی که دریا آرام نیست، به دلیل هوای طوفانی، حوادث گوناگون یا به دلیل هوای نامساعد یا چیدمان و مهار نادرست آنها به دریا می افتند، زیرا طبق عرف دریانوردی وقتی کشتی ها در هوای نامساعد بیش از 55 درجه پیچ و تاب می خورند کانتینر های محموله خود را از دست می دهند

این می تواند شروع خوبی برای داستانی فراموش شده باشد، اما  آخرین چیزی است که می خواهید ازحمل کننده ای که محموله چند میلیون دلاری شما راحمل می کند بشنوید. دردنیای حمل و نقل ،ریسک ، تلف شدن و آسیب دیدگی، واقعیت های زندگی است. به همین سادگی.  و سوال این است: چگونه خود را درمقابل خسارات مالی وتبعات آن به علت تلف شدن، آسیب دیدن یا هزینه های اضافی که در جریان حمل محمولات بوجود می آید محافظت کنیم.
بسته به شیوه حمل :  ریلی ، کامیونی ، دریایی یا هوایی بیمه حمل ونقل می تواند محموله شما را در مقابل تمام خطراتی که منجر به تلف شدن آسیب دیدن یا هزینه اضافی می شود، محافظت کند.البته ممکن است تصمیم بگیرید علیرغم وجودهمه خطرات و خسارات وهزینه ها ازخرید بیمه صرف نظرکنید یا بیمه نامه ای دریافت کنید که بوسیله آن احتیاجات اداری خرید و ورود کالا را تامین کنید. اما آیا این تصمیمی صحیح است؟ یقینا تائید می فرمائیدکه این  معامله ای خطرناک و پرهزینه است.
کسانی که سال ها است به کار حمل ونقل اشتغال دارند، می دانند که سقوط کانتینر روی عرشه کشتی موضوعی غیرمترقبه نیست. یا اینکه ممکن است در جریان طوفان شدید دریا براثربرخورد امواج شدید به کانتینرها، مهار آنها  پاره شده و متعاقب آن کانتینر ها از روی عرشه شسته شده وبه دریا سقوط کنند.
به خاطر داشته باشید که سال گذشته حدود 130 میلیون کانتینر بار توسط خطوط بین المللی دریائی حمل و نقل شده که طبق برآوردهای شورای جهانی حمل ونقل، بیش از بیش از 12 تریلیون دلارارزش داشته اند.
ازمیان کانتینرهای حمل شده ، سالانه بیش از 10،000 کانتینردر فصلهائی که دریا آرام نیست، به  دلیل هوای طوفانی، حوادث گوناگون یا به دلیل هوای نامساعد یا چیدمان و مهار نادرست آنها به دریا می افتند، زیرا طبق عرف دریانوردی وقتی کشتی ها در هوای نامساعد بیش از 55 درجه پیچ و تاب می خورند کانتینر های محموله خود را از دست می دهند.
علیرغم این که 10،000 کانتینر از 130 ملیون کانتینر درصدبسیار ناچیزی را تشکیل می دهد ، اما اگر چند تا از این کانتینر ها محتوی محوله های ارزشمند شما باشد می تواند به فاجعه ای برای کسب و کار شما تبدیل شود. و اینجا  است که بیمه حمل ونقل می تواند به کمک شما بیاید.
در واقع ، مدیران زنجیره تامین، امروزه برای تأمین کنندگان، تولید کنندگان، شرکای لجستیکی و انباردارها مدیریت ریسک، همچنین خدمات میدانی انجام می دهند. این اقدام در ارزیابی انواع مختلف ریسک ، ازجمله بررسی ثبات مالی ارائه دهندگان خدمات ، ناآرامی های سیاسی و اوضاع و احوال فاجعه آمیز می تواند  زمان و مقدارخسارات فاجعه آمیز را تقلیل دهد.
غالبا نیاز به بیمه حمل ونقل  یا  ارزش گذاری صحیح محموله ای که قرار است حمل شود مورد غفلت واقع می شود. متاسفانه این غفلت باعث می شود زمانی که خسارت وارد شد، بیمه گذاران با مشکلات مخرب مواجه شوند.
برنامه ریزی و ارزیابی در مورد هزینه ها و مزایای انواع بیمه باربری ، فرانشیز قابل اعمال یا رویکرد خود بیمه گری، باید با فرآیندهای ارزیابی ریسک و برنامه ریزی استراتژیک سالانه شما هاهنگ باشد و برنامه بیمه حمل ونقل شما باید حداقل سالانه مورد بازنگری قرارگیرد.
با تغییر شرایط کسب و کار، تکامل و تنوع محصولات شما ، باید مطمئن شوید که پوشش بیمه باربری شما با این تغییرات هماهنگ شده است. علاوه براین، شرکت های بیمه ممکن است پوششهای بیمه جدیدی معرفی کرده یا مشتریان جدیدی پیداکنند. توجه به این واقعیات، مهم است و هریک ازاین تغییرات می توانند تاثیر متفاوتی  بر کسب و کارشما ایجاد کند.
انواع روش های حمل
محدودیت های قراردادی شرکت های بیمه، براساس ظرفیت بیمه گری، ظرفیت نگهداری ریسک و برنامه های بیمه اتکائی آنها و محدودیت مسئولیت متصدیان حمل ونقل براساس روش حمل  ازجمله مطالب دیگری هستند که بایددر این برنامه ریزی  مورد توجه قرارگیرند. خوب است بدانیم حمل ونقل یک وظیفه اجتماعی است، به همین دلیل قانون گذاران داخلی و بین المللی، مسئولیت های این صنف را طوری تنظیم کرده اند که بتواند به وظیفه خطیر اجتماعی خود ادامه دهد. این حمایت ها در کنوانسیون های مختلف مربوط به حمل ونقل گنجانده شده و ارسال کنندگان وگیرندگان محمولات با پذیرش بارنامه وشرایط بارنامه آنرا قبول می کنند.
بعضی تصور می کنند وقتی محموله ای را به متصدی حمل ونقل تحویل می دهند، او در مقابل تلف شدن، آسیب دیدن یا هزینه هائی که ممکن است برای آن بوجود آید مسئول است. ضمن تائید این اعتقاد خوب است توجه داشته باشیم که برای هرگونه خسارت به هرشکل و با هرمقدار و اندازه نمی توانیم به متصدی حمل ونقل تکیه کنیم. متصدی حمل ونقل برای بسیاری از خسارات هیچ گونه مسئولیتی ندارد. مثال بارز آن خساراتی است که براثر وقوع بلایای طبیعی روی می دهد. در این موارد ممکن است محموله شما تلف شود اما علیرغم اینکه شما متضرر شده اید، متصدی حمل ونقل هیچگونه مسئولیتی برای جبران خسارت ندارد. در مواردی هم که متصدی حمل ونقل مسئول شناخته می شود، مسئولیت او بدون حد و حصرنیست و گاه مسئولیت او به گونه ای محدود شده است که کمترین مبلغ خسارت را می پردازد. نمونه آن بارنامه های دریائی است که طبق کنوانسیون لاهه صادر می شود. طبق اینگونه بارنامه ها حداکثر مسئولیت حمل کننده برای هربسته باری که مفقود شود، تلف شود یا خسارت ببیند، 100 لیره استرلینگ ( 100 پوند انگلیس است ) بنا براین اگر یک کانتینر محتوی لوازم خودرو یا حاوی قطعات کامپیوتر در جریان حمل از بین برود یا مفقود شود حداکثر مسئولیت متصدی حمل ونقل برای جبران خسارت بوجود آمده 100 پوند انگلیس است که به هیچ عنوان با ارزش محموله تلف شده شما قابل قیاس نیست. ذیلاً لیست تذکراتی که می توانید بعنوان بخشی ازبرنامه  استراتژیک بهبود یافته خود در نظر بگیرید درج می شود:
 حمل ونقل زمینی: اگر محموله شما توسط کامیون یا قطار حمل می شود، تامین خسارات بارگیری و تخلیه، چپ شدن  واژگون شدن و ازخط خارج شدن وسیله حمل، سیل، طوفان، خسارت ناشی ازباران و آب دیدگی، برخورد جسم خارجی با وسیله حمل و محموله، سرقت محموله و این قبیل پوشش ها مورد نیاز است. گرچه بیشتر حمل کنندگان زمینی مسئولیت های خود را بیمه می کنند، اما منافع شما حکم می کند به این اندک بسنده نکنید، درمقابل این امکان برای شما وجود دارد که با معرفی حمل کننده یا حمل کنندگان به بیمه گر باربری خود و توضیح بیمه مسئولیت حمل کننده زمینی در نرخ بیمه باربری تخفیف مناسبی دریافت نمائید.
حمل ونقل هوائی
درحمل ونقل هوائی نیز خسارات ناشی از بارگیری وتخلیه متصور است. علاوه براین بخشی از مسیر ( انبار مبداء تا فرودگاه مبداء  و از فرودگاه مقصد تا انبار نهائی ) توسط وسیله حمل زمینی حمل می شود. بعلاوه اینکه خطر سقوط هواپیما و ازبین رفتن محموله هم وجود دارد.
حمل ونقل دریائی: درحمل ونقل دریائی، احتمال وقوع خسارت در جریان بارگیری، تخلیه و ترانسشیپمنت کالا وجود دارد. درسفر دریائی پیچ وتاب های کشتی موجب فشار آمدن به کالا و به هم ریختن صفافی و بارچینی آن دردرون انبارهای کشتی و نتیجتا وقوع خسارت می شود. گاهی هم این حرکات شدید باعث پاره شدن یا ازجا درآمدن مهار کانتینر ها شده و امواج شدید کانتینرهای محتوی کالا را به دریا می اندازند. علاوه بر آن خطر غرق شدن، به گل نشستن و زمینگیر شدن کشتی وجود دارد که درهریک از این موارد محموله کشتی هم با خسارات سنگینی مواجه می شود. ازطرفی چون حمل ونقل دریائی در گرو خطرات دریا می باشد، تا حدودی با سایر حمل ونقل ها متفاوت است. درحمل ونقل دریائی گاه حوادثی روی می دهد که مجموعه کشتی، کالا وکرایه حمل را در معرض خطر مشترکی قرار می دهد. درچنین مواردی طبق قوانین و مقررات موجود،کاپیتان کشتی به نیابت ازهمه ذینفعان  اقداماتی انجام می دهد، هزینه هائی صرف می کند یا قراردادهائی برای رهانیدن ( کشتی کالا و کرایه حمل) از مهلکه ای که پیش آمده و نجات دادن آنها منعقد می کند( قرارداد نجات ). در اینگونه موارد همه ذینفعان باید درصدی از ارزش اموال نجات یافته خود را بابت مخارج پیش آمده بپردازند. ( به این موضوع زیان همگانی یا جنرال اوریج ) می گوئیم. بنا براین ممکن است کانتینر محموله شما صحیح و سالم و بدون هیچگونه کسر وکمبودی به مقصد برسد، اما فراموش نکنیم که برای دریافت محموله نیاز به ترخیصیه دارید و ممکن است برای دریافت ترخیصیه ملزم باشید مبلغی وجه نقد یا ضمانتنامه بانکی یا تضمین دیگری به محاسب زیان همگانی منتخب مالک کشتی پرداخته و رسیدآن را به نماینده خط حمل ونقل تحویل دهید تا بتوانید ترخیصیه برای دریافت محموله خود دریافت کنید. البته اگر بیمه حمل ونقل داشته باشید این وظیفه به بیمه گر شما محول می شود.
بطورکلی می توانیدبراساس برنامه استراتژیک حمل ونقل خود قرارداد بیمه حمل ونقل سالانه ای تنظیم کنید که بموجب آن کلیه محمولاتی که درطول سال حمل می کنید: از اولین جابجائی به منظورحمل (در انبار مبداء) تا تکمیل تخلیه آنها در انبار مقصد مورد نظر شما در مقابل کلیه خطرات یا در مقابل خطراتی که مشخص می کنید بیمه شوند وبدین ترتیب چتر ایمنی امنی برای خود مهیا کنید. فراموش نکنید که قرارداد بیمه حمل و نقل جداگانه ای برای حمل داخلی محمولات خود تهیه یا این پوشش را به قرارداد بیمه باریری سالانه خود الحاق کنید. 

 محمد جواد محمدیان امامی/  کارشناس مدیریت ریسک

لینک کوتاهلینک کپی شد!
اخبار مرتبط
ارسال نظر

5  ×  2  =