تاثیر بسته بندی، ماهیت کالا و عیب ذاتی محموله بربیمه نامه حمل ونقل / جواد محمدیان امامی

در صورتی که پیش بینی های لازم با دقت به عمل آید و قرارداد بیمه هم به نحو مطلوبی تنظیم شود برای خود آسایش خاطر و اطمینانی خریداری می کنیم که موارد غیرقابل پیش بینی را پوشش داده و از ما و موسسه تحت مدیریت ما در مقابل خسارات مادی مختلف حمایت می کند.

ریسک نیوز : وقتی بیمه نامه باربری خریداری می کنیم، قراردادی منعقد می کنیم که درچارچوب قانون بیمه و متاثر از قوانینی از قبیل قانون تجارت، قانون امور گمرکی وآئین نامه اجرائی آن، دستورالعمل ها و بخشنامه های بیمه مرکزی و نظایر آن است. علاوه برآن قرارداد مذکور دارای اجزائی است که در اجرای قراردادحائز اهمیت است  و تعهدات تصریحی و تلویحی هم درمورد آن اعمال می شود.  به زبان ساده تر می خواهم بگویم، با انعقاد قراردادبیمه حمل ونقل دست به اقدام خطیری می زنیم که دو سمت وسو دارد:

در صورتی که پیش بینی های لازم با دقت به عمل آید و قرارداد بیمه هم به نحو مطلوبی تنظیم شود برای خود آسایش خاطر و اطمینانی خریداری می کنیم که موارد غیرقابل پیش بینی را پوشش داده و از ما و موسسه تحت مدیریت ما در مقابل خسارات مادی مختلف حمایت می کند.

اما چنانچه در زمان تنظیم قرارداد این دقت های اعمال نشود در زمان وقوع خسارت انتظاری که از قرارداد بیمه خود  داریم تحصیل نخواهد شد.

اجزاء متشکله قرارداد بیمه حمل ونقل عبارتند از:

الف- شرایط عمومی بیمه حمل ونقل ( آئین نامه شماره مصوب 79 شورای عالی بیمه )

ب- شرایط پیوست بیمه نامه (یکی از کلوزهای استاندارد A,B,C ) یا کلوزخاصی که با توجه به ماهیت و وضعیت مورد بیمه، بین بیمه گذار و بیمه گر توافق و به بیمه نامه الصاق می شود

ج- شرایط خصوصی و الحاقیه های بیمه

این مقاله فرصت بررسی وتجزیه و تحلیل تمامی موارد فوق راندارد، بنا براین سعی می کنم فقط بند های 3 و4 از شرط 4 کلوزهای استاندارد پیوست بیمه نامه ها را درحد حوصله مقاله بررسی و تاثیرات آن را با ذکر مثال هائی روشن کنم.

درکلوزهای استاندارد، شرط های 4-5-6 و7 به استثنائات بیمه می پردازند، با تاکید براینکه استثنائات همواره بر خطرات بیمه شده رجحان دارند. بنابراین، اگرتلف شدن محموله بعلت تحقق یک خطر بیمه شده روی داده، امایکی ازاستثنائات نیزدراین تلف شدن موثرباشد. بیمه گرمی تواند بااستناد به استثناء مذکور از پرداخت خسارت خودداری نماید.

با ذکر این مقدمه بند های 3 و 4  شرط4 کلوزهای استاندارد 2009  را بررسی می کنیم.

شرط 4 کلوزها، استثنائات عمومی را مشخص می کند و اشعار می دارد:

استثنائات

 4 -اين بيمه به هيچ عنوان موارد زيررا پوشش نمي دهد:

(1/4)- تلف شدن, آسيب دیدن يا هزينه مرتبط با خلاف عمدی بيمه گذار.

و آنگاه بندهای زیرمجموعه شرط 4 را معرفی می کند. دراین میان بند 3 شرط مذکور به نامناسب بودن بسته بندی یا عدم کفایت بسته بندی و بند 4 آن خسارات وهزینه های ناشی از ماهیت یا عیب ذاتی مورد بیمه می پردازد.

ابتدا شرط 3/4 را مورد بررسی قرار می دهیم. این شرط در کلوزهای سه گانه استاندارد به قرار زیر است: 

(3/4)- تلف شدن،آسيب دیدن ياهزينه ناشي از كافي نبودن يا نامناسب بودن بسته بندي يا آماده سازي مورد بيمه براي اینکه مقاومت لازم برای مقابله با حوادث احتمالی سفربیمه شده را داشته باشد،اما هنگامیکه این بسته بندی یا آماده سازی توسط بیمه گذار یا کارکنان او یا قبل از شروع این بیمه نامه انجام شده باشد.

تا آنجا که به این شرایط مریوط است، "بسته بندي" شامل چیدن کالا در کانتینربوده و "کارکنان" شامل پیمانکاران مستقل نمی شود.)

می توانید ملاحظه کنید که این استثناء در موارد زیر اعمال می شود:

  • بسته بندی یا آماده سازی کالا توسط بیمه گذار یا کارکنان او انجام شده باشد. یا
  • بسته بندی یا آماده سازی کالا قبل از شروع بیمه نامه انجام شده باشد.

نکته ظریفی که دراین بند وجود دارد تفاوت آن با بند مشابهش درکلوزهای استاندارد1982 است

  در کلوزهای 2009 استانداردی برای تعریف دقیق تر بسته بندی مورد قبول بیمه گربه ترتیب زیر اضافه شده:

 To withstand the ordinary incidents of the insured transit   یعنی بسته بندی یاآماده سازی کالاباید بگونه ای باشدکه بتواندحوادث عادی سفربیمه شده را تحمل نماید. درحالی که بموجب کلوزهای 1982 بیمه گر تعهدی برای جبران فقدان، آسیب دیدن یا هزینه های ناشی ازنامناسب بودن و عدم تکافوی بسته بندی را  نداشت( بدون اینکه استانداردی برای قضاوت در مورد بسته بندی مناسب ونامناسب یا تکافو و عدم تکافوی بسته بتدی ارائه شده باشد).

این عبارت چند سال قبل در قضیه Mayban General Insurance v Alston Power Plants Ltd [2004]. تجربه شد.

درقضیه یادشده، درژانویه2002 درنزدیکی لیورپول، یک ترانس برق بسیار بزرگ وسنگین به شناورکوچکی بارگیری شد تا آنرا به رتردام حمل کند. این ترانس در رتردام به یک کشتی کانتینربر بارگیری و به مالزی ارسال شد. هردو کشتی در مسیرخود با طوفان وباد با شدت 8 درجه مواجه شدند وگزارشات حاکی ازاین بوده که کشتی ها دچارپیچ وتاب ها وبالا وپائین رفتن های شدید)  Rolling and pitching  شده اند.

پس از ورود کشتی کانتینربر به مالزی، معلوم شد ترانس دچار خسارات سنگینی شده که تعمیرآن یک ملیون پوند هزینه دارد. گزارش کارشناس، نوع خسارت را سایش و برخورد اتصالات و صفحات ترانس به یکدیگر وعلت آنراحرکات غیرعادی کشتیها درجریان طوفان وهوای بد اعلام کرده بود. Moore-Bick J. (قاضی پرونده) چنین اعلام کرد:

"درماه ژانویه وقوع30ساعت هوای طوفانی برای سفرمورد نظر امری غیرعادی نیست. بنابراین می توان نتیجه گرفت که وضعیت ترانس مورد بیمه آنطورنبوده که بتواند شرایط عادی سفرمورد انتظار را تحمل کند."  به عبارت دیگردرجریان سفر اتفاقاتی روی نداده که منطقاً غیرقابل انتظار باشد.

نامناسب بودن بسته بندی وآماده سازی کالاممکن است به شکل های مختلفی روی دهد. به مورد زیر توجه فرمائید:

پیمانکار مستقلی محموله تیتانیوم بسته بندی شده  را پالت بندی کرد. پیمانکار برای ساخت پالت، الوار خیس مورد استفاده قرارداد. پالت های کالا آماده ودرکانتینر چیده شدند. به علت خیس بودن الوارمورداستفاده درساخت پالت ها، در جریان سفر، بخارآب حاصل ازخیس بودن پالت ها درکانتینر ها متراکم و به درون بسته های تیتانیوم نفوذ کرد. اگر پالتیزه کردن کالا توسط بیمه گذاریا کارکنان او انجام شده بود، خسارتی قابل پرداخت نبود، لیکن چون پیمانکار مستقل محموله را پالتیزه کرده بود، خسارت پرداخت شد.

بند 4 شرط یاد شده که به ماهیت مورد بیمه و عیب ذاتی می پردازد به قرار زیر است:

4/4)- تلف شدن، آسيب دیدن يا هزينه ناشي ازعيب ذاتي يا ماهيت مورد بيمه .

یک نظریه قضائی عدم کفایت بسته بندی کالا را نوعی عیب ذاتی محسوب می کند.

اما رسیدگی به دفاعیات درخصوص عیب ذاتی وعدم کفایت بسته بندی، باید جداگانه بررسی شوند وبیمه گران نمی توانند ازدفاعیات بعمل آمده درخصوص عیب ذاتی کالا بعنوان مبنائی برای عدم پرداخت هرگونه خسارت مربوط به عدم کفایت بسته بندی، خارج ازتعریف ارائه شده درشرط 3/4 استفاده کنند.

عملاً هنگام ارائه تعریف در مورد عیب ذاتی مشکلاتی پیش می آید.

مدت کوتاهی پس از معرفی کلوزهای 1982 این موضوع مورد مداقه قرارگرفت. لطفاً به مورد زیرتوجه نمائید:

درموضوع Soya v White [1983] قاضی پرونده Lord Diplock تعاریف مفیدی به شکل زیرارائه داد:

قانون بیمه دریائی انگلیس(ماده 55 بند 2 قسمت ج) به خطری اشاره می کند که علت اصلی ومنشاء خسارت است ومنظورخودخسارت نیست. بعبارت دیگر می توان گفت عیب ذاتی یعنی فساد محموله درجریان عادی سفرمورد نظر، درنتیجه طبیعت آن محموله، که بدون وقوع هرگونه حادثه احتمالی رخ می دهد.
گفتنی است، جزو خطرات بیمه شده نیست.

در ادامه قسمت یادشده درقانون بیمه دریائی انگلیس اضافه می شود: "چنانچه دربیمه نامه توافق دیگری به عمل نیامده باشد".

درپرونده مورد اشاره با توجه به عیب ذاتی وخطرات اضافی دیگرکه برای تلف شدن یا آسیب دیدن ناشی ازحرارت،تعریق وخودسوزی ارائه شده بود دیوان عالی به این نتیجه رسید که محموله سویا به علت شرایطی به غیرازحرارت وشرایط فسادپذیرسویا خسارت دیده  است. بنابراین خسارت باید پرداخت شود.

درقضیه Noten v Harding [1990] محموله دستکش چرمی ازهندوستان به هلند ارسال می شدو تحت پوشش بیمه تمام خطرقرارگرفت.هنگام رسیدن محموله به هلند، مشاهده شد که دستکش ها خیس، به گل آلوده و منقوش هستند. دادگاه به این نتیجه رسید که دستکش ها هنگام بارگیری دارای رطوبت اضافی بوده اند و خسارت مشمول استثناء عیب ذاتی است.

                Bingham L.J. concluding (قاضی پرونده) اعلام کرد: محموله براثرطبیعت آن درجریان عادی سفرمورد

 انتظار خسارت دیده است.

لطفاً درصورتی که نظری یا سوالی دارید یا به مشاوره در زمینه بیمه های حمل ونقل خود نیاز دارید با استفاده از تلفن 09134459539 یا ایمیل Javad.m.emami@gmail.com    تماس بگیرید.

لینک کوتاهلینک کپی شد!
اخبار مرتبط
ارسال نظر

  −  2  =  6