IFRS 17 چه تاثیری بر سرمایه شرکتها می گذارد؟ / چه تعداد کارمند بیمه در پیاده سازی IFRS 17 درگیر می شوند؟

به گزارش ریسک نیوز به نقل از بیمه داری نوین در ماه مه سال 2017، IASB بالاخره IFRS 17 را که مدت‌ها در انتظارش بودیم جایگزین IFRS 4 در حسابداری برای قراردادهای بیمه کرد.

برای اولین بار اهداف IFRS 17 شامل معرفی یک چارچوب جامع و اصلی برای حسابرسی انواع قراردادهای بیمه و ایجاد شفافیت و استانداردسازی بیشتر در صورت‌های مالی (که در آن قراردادهای بیمه گزارش می‌شود) بود که در نتیجه حسابرسی بر پایة IFRS در صنعت بیمه را برای هماهنگی بهتر با اصول حسابداری IFRS در سایر صنایع آماده می‌کند.

با توجه به اینکه IFRS 17 برای بیش از دو سال صادر شده است، داده‌ها نشان می‌دهند که بیمه‌گران اکنون با سرعت بیشتر و خوش‌بینی محتاطانه‌تر در مورد توانایی خود در دستیابی به انطباق با IFRS 17 و مزایایی که می‌تواند داشته باشد، به تاریخ اجرایی شدن آن حرکت می‌کنند. این روحیه در بیمه‌گران زندگی، غیر زندگی و بیمه‌های اتکایی مشترک است.

علاوه بر این، اکنون بیمه‌گران کمتر به این فکر افتاده‌اند که هزینه از مزایا بالاتر برود. در گزارشات قبلی از هر 5 بیمه‌گر فقط یکی مزایای استفاده از IFRS در قراردادهای بیمه را بیش از هزینه‌ها می‌دانست؛ اما اکنون دوپنجم احساس می‌کنند که مزایای رعایت استاندارد بیش از هزینه‌های آن است.

با این حال، این امر نشانگر عدم وجود شک و تردید در مورد کارآیی استاندارد جدید IASB در ارائة مزایای استراتژیک برای این اصلاحات بی‌سابقه در حسابداری بیمه نیست. به طور ویژه، بیمه‌گران نگران این هستند كه IFRS 17 هدف اصلی خود را در تهیة گزارش‌های مالیِ قیاس‌پذیر مرتفع نسازد؛ زیرا اصول آن هنوز می‌تواند به گونه‌ای تفسیر شود که منجر به تنوع در ساختار قراردادها شود. برخی نیز احساس می‌کنند که چنین استانداردهایی قبل از اینکه در مقیاس به این بزرگی اجرا شوند، ابتدا در مقیاس کوچک‌تر و واقعی آزمایش شوند.

نکاتی دربارة پیاده‌سازی IFRS 17 از سال 2013 تا کنون

شرکت‌ها زمان کافی برای آماده شدن دارند: بیمه‌گران در حال کار روی انطباق با قوانین IFRS 17 تا تاریخ اجرای قوانین در 1 ژانویة 2023 هستند. در کل در بین انواع بیمه‌گران طبق گزارش‌ها 45 درصد اطمینان دارند که تا تاریخ اجرایی در سال 2021 آماده خواهند بود و 45 درصد نیز تا حدودی اطمینان دارند؛ اما هنوز هم نوع رشته، تأثیر قابل توجهی بر توانایی انطباق شرکت‌ها دارد؛ بنابراین با افزایش دو سالة مهلت شرکت‌ها به نظر می‌رسد که عمدة شرکت‌ها اطمینان داشته باشند که تا تاریخ اجرایی بتوانند خود را آماده کنند. در بین شرکت‌های بیمة درمان، 60 درصد اطمینان دارند که آماده خواهند بود، در حالی که تنها 37 درصد از بیمه‌گران رشتة زندگی همین سطح اطمینان را دارند. از منظر منطقه‌ای نیز اروپا از سایر مناطق اطمینان بیشتری دارد.

ارتقاء فناوری ضروری است: 87 درصد از بیمه‌گران گزارش دادند كه فناوری سیستم آنها برای دریافت اطلاعات جدید و انجام محاسبات مورد نیاز برای انطباق با قوانین به ارتقاء نیاز دارد. از بین 13 درصد مواردی که گفته‌اند میزان ارتقاء قابل توجه خواهد بود، بزرگ‌ترین این گروه (36 درصد) شرکت‌های بیمه زندگی بودند. ضبط ورودی داده‌ها به عنوان بزرگ‌ترین چالش فناوری ذکر شده است.

بودجه‌های قابل توجهی برای اجرا برنامه‌ریزی شده است: اکنون که استاندارد منتشر شده است، بیشتر بیمه‌گران انتظارات خود را از نظر نیاز بودجه‌ای تعیین کرده‌اند. هزینة مورد انتظار به طور قابل توجهی بیشتر از میزان تعیین‌شده در سال 2013 است. در سال 2013 فقط 7 درصد از شرکت‌های بیمه انتظار داشتند بیش از 50 میلیون یورو برای انطباق با IFRS 17 هزینه کنند؛ اما اکنون این سهم به 35 درصد افزایش یافته است.

فناوری و دستیابی به استعدادها بیشترین بودجه را نیاز دارد: بیمه‌گران بودجة خود را به طور مساوی بین ارتقاء فناوری، درگیر کردن شرکت‌های مشاورة تجارت خارجی، گسترش تیم‌های داخلی و جذب پیمانکاران راه‌حل‌های آی‌تی تقسیم می‌کنند. با این حال، بیمه‌گران اتکایی و بیمه‌گران ترکیبی درصد بیشتری از بودجة خود را در مقایسه با سایر شرکت‌های بیمه برای تکنولوژی و پیمانکاران اختصاص داده‌اند.

مهارت‌های اکچوئری، حسابداری و همکاری تقاضای زیادی خواهند داشت: برای انطباق با IFRS 17، بسیاری از بیمه‌گران سعی در هماهنگی محکم‌تر بین بخش‌های مالی، اکچوئری و سایر بخش‌ها هستند. در نتیجه هنگامی که از آنها سؤال شد که چه مهارت‌هایی لازم است، بیشتر پاسخ‌دهندگان مهارت‌های همکاری را به همان اندازة مهارت‌های اکچوئری، مهم ذکر کردند. بیمه‌گران گزارش کرده‌اند که بزرگ‌ترین مشکل را در پیدا کردن تخصص اکچوئری و حسابداری دارند.

دارایی کمتر، نوسانات سود کمتر و ظهور سود آهسته‌تر: تحت IFRS 4، بسیاری از روش‌های حسابداری کنونی بیمه‌ها منسوخ خواهد شد، به این معنی که بیمه‌گرانی که IFRS 17 را پیاده می‌کنند، تأثیرات متفاوتی را روی گزارشات مجدد مالی خود تجربه خواهند کرد. 56 درصد از شرکت‌ها انتظار دارند که پس از انطباق با IFRS، دارایی خالص یا سهام شرکت آنها پایین‌تر باشد. 14 درصد از شرکت‌های این گروه افزایش بدهی‌ها را عامل کاهش دارایی خالص دانسته‌اند، در حالی که برخی دیگر، نیازهای IFRS 17 در گزارشات مجدد مالی را عامل اصلی کاهش دانسته‌اند. در مقایسه با گروه قبل، بیشتر بیمه‌گران، اطمینان بیشتری دارند (53 درصد) که نوسانات سود پس از پیاده‌سازی استاندارد جدید پایین‌تر خواهد بود. بیش از نیمی نیز انتظار دارند سود کندتر تولید می‌شود.

آگاهی سهامداران به سرعت در حال رشد است: در سال 2013، 69 درصد از بیمه‌گران اعلام كردند كه هنوز ایجاد آمادگی لازم برای روابط سرمایه‌گذاری و ارتباطات مالی با بازار را شروع نکرده‌اند. در نظرسنجی اخیر، فقط هشت درصد گزارش داده‌اند که ارتباطات را شروع نکرده‌اند و 52 درصد نیز با حداقل یا بدون هیچ مشکلی در این مرحله در حال پیشرفت هستند. با این حال، اطمینان به اثربخشی این ارتباطات قوی نیست. فقط یک‌سوم کاملاً تأیید کردند که هیئت مدیره، مدیریت ارشد، سرمایه‌گذاران و سایر ذی‌نفعان درک خوبی از پیامدهای IFRS 17 دارند.

دیدن مزایای بیشتر در مقابل هزینه‌ها: در سال 2013 تنها 21 درصد از مدیران بیمه مزایای تصویب استاندارد قراردادهای بیمة جدید را در آن زمان از هزینة انطباق بیشتر می‌دانستند؛ اما اکنون 93 درصد از مدیران احساس می‌کنند که از رعایت استاندارد بهره خواهند برد. به طور کلی، سه بهرة مورد انتظار از استاندارد IFRS 17 عبارت‌اند از؛ صورت‌های مالی که منعکس‌کنندة بهتر عملکرد تجاری است؛ دسترسی آسان‌تر به بازار سرمایه و بهبود اطلاعات برای پشتیبانی از طراحی محصول. با این حال، این نسبت‌ها با توجه به منطقة جغرافیایی و رشته متفاوت است. داده‌های دورافتادة کلیدی در این نظرسنجی مربوط به آسیاست که عمدتاً دارای شرکت‌های بیمة ترکیبی هستند و پیاده‌سازی استانداردهای IFRS منجر به افزایش شفافیت در گزارشات مالی آنها خواهد شد.

نگاهی دقیق‌تر به آمارها

آخرین نظرسنجی انجام‌شده توسط شرکت deloitte از مدیران بیمه حاکی از آن است که بیمه‌گران در سال‌های اخیر نظر بهتری نسبت به پیاده‌سازی IFRS 17 دارند. طبق این نظرسنجی در همة رشته‌های بیمه بیش از 37 درصد از شرکت‌ها اطمینان کامل از آمادگی شرکت برای انطباق با IFRS تا اول ژانویة 2021 دارند و اکنون که این تاریخ به 2023 منتقل شده است، به نظر می‌رسد این میزان به بیش از 70 درصد افزایش یابد؛ زیرا منجر به افزایش 2 سالة فرصت شرکت‌ها خواهد شد. به نظر می‌رسد بیمه‌های درمان و بیمه‌های اتکایی بیشترین آمادگی را در پیاده‌سازی IFRS 17 از نظر زمانی داشته باشند (شکل 1).

از نظر منطقه‌ای نیز بیشترین آمادگی برای پیاده‌سازی IFRS 17 در بیمه‌گران اروپایی و آسیایی و کمترین میزان آمادگی در بیمه‌گران کانادایی مشاهده شده است. با این حال، نزدیک به دوسوم بیمه‌گران کانادایی از اطمینان تقریبی آمادگی تا زمان تعیین شده سخن گفته‌اند (شکل 2).

چالش‌ها و برون‌سپاری

گرچه کشورهای آسیایی اطمینان بیشتری نسبت به آمادگی تا ابتدای سال 2021 برای انطباق با IFRS 2017 را دارند؛ اما به نظر می‌رسد چالش‌های این شرکت‌ها نسبت به شرکت‌های آمریکایی و کانادایی به مراتب بیشتر باشد. نتایج نظرسنجی‌ها حاکی از آن است که بیمه‌گران اروپایی و چینی بیشترین چالش را در هشت زمینة کلیدی پیاده‌سازی IFRS 2017 دارند. ایالات متحده نیز در برخی از زمینه‌ها همچون ارزیابی توانایی‌های کنونی سیستم آی‌تی و همچنین آماده‌سازی ارتباطات با چالش‌هایی روبه‌رو هستند (شکل 3).

به نظر می‌رسد چالش مشترک در بین بیمه‌گران در همة مناطق جهان مربوط به انجام ارزیابی سطح بالا در زمینة آثار کسب و کار باشد.

علاوه بر چالش‌های ذکرشده، چالش دیگری که بیمه‌گران با آن روبه‌رو هستند احتمال نیاز به شرکت‌های ثالث در تقویت سیستم‌هاست که ممکن است فعالیت‌های برون‌سپاری‌شده را نیز افزایش دهد. در این بین، شرکت‌های بیمة ترکیبی و بیمة زندگی، بیشترین احتمال را در زمینة نیاز به خدمات شرکت ثالث احساس می‌کنند، در صورتی که بیمه‌های اتکایی کمترین میزان نیاز به شرکت‌های ثالث را اظهار کرده‌اند. با این حال، به نظر می‌رسد که بیش از 65 درصد از شرکت‌ها احتمال نیاز به شرکت ثالث در تقویت سیستم‌ها را در نظر گرفته‌اند (شکل 4).

گرچه به تفکیک رشته، بسیاری از مدیران، همکاری با شرکت‌های ثالث را در تقویت سیستم‌ها یک راهکار محتمل می‌دانستند، با این حال، بیش از 76 درصد آنان بر این باورند که قادر به یافتن راه‌حل‌های نرم‌افزاری خود در زمینة پیاده‌سازی IFRS 2017 هستند (شکل 5).

بودجه و نیروی کاری

یکی از نکات مهم در زمینۀ انطباق با IFRS 2017 تأثیر اندازة شرکت بر میزان موفقیت و قدرت انطباق است. بر اساس نظرسنجی انجام‌شده، اندازة شرکت و میزان حق بیمة تولیدی تأثیر قابل توجهی بر میزان بودجة تعیین‌شدة بیمه‌گران در بخش انطباق دارد. بیش از نیمی از شرکت‌های کوچک سرمایه‌گذاری 11 تا 25 میلیون یورویی را در زمینة انطباق با IFRS 2017 پیش‌بینی کرده‌اند در صورتی که تنها هشت درصد از غول‌های بیمه‌ای به این میزان سرمایه‌گذاری و بیش از نیمی از غول‌های بیمه‌ای بین 50 تا 100 میلیون یورو بودجه را پیش‌بینی کرده‌اند. علاوه بر این، بیش از یک چهارم غول‌های بیمه‌ای بودجة بیش از 100 میلیون یورو را برای انطباق پیش‌بینی کرده‌اند. بیش از نیمی از شرکت‌های متوسط (500 میلیون تا 1 میلیارد یورو) نیز بودجة 25 تا 50 میلیونی را پیش‌بینی کرده و شرکت‌های بزرگ (1 تا 5 میلیارد یورو) نیز تقریباً نزدیک به غول‌های بیمه‌ای بودجه‌بندی کرده‌اند (شکل 6).

بخش قابل توجهی از بودجة در نظر گرفته شده توسط بیمه‌گران صرف خرید یا ساخت راه‌حل‌های تکنولوژیکی خواهد شد. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که 31 درصد از بیمه‌های ترکیبی بین 40 تا 60 درصد از بودجه را در این بخش مصرف می‌کنند، در حالی که 10 تا 12 درصد از بیمه‌های زندگی و اتکایی بین 60 تا 80 درصد از بودجه را در این حوزه هزینه می‌کنند. به نظر می‌رسد در بین رشته‌های مختلف، شرکت‌های بیمة درمان کمترین هزینه را در بخش ساخت یا خرید راه‌حل‌های تکنولوژیکی هزینه خواهند کرد (شکل 7).

نگاهی به نیروی کاری استخدامی بیمه‌گران در زمینة انطباق با IFRS 2017 در نظرسنجی اخیر حکایت از آن دارد که بیش از 60 درصد از بیمه‌گران هم در بخش مالی، هم اکچوئری و هم فناوری اطلاعات بین 1 تا 50 نفر را چه به طور تمام وقت و چه پاره وقت استخدام خواهند کرد. با این حال، تمایل بیمه‌گران بیشتر به استخدام نیروی تمام وقت است تا جایی که در بخش مالی، 36 درصد از شرکت‌ها بین 50 تا 100 نفر را به طور دائمی استخدام خواهند کرد. در بخش کوچکی از شرکت‌ها نیز در بخش مالی و فناوری اطلاعات، احتمال استخدام بیش از 100 نفر وجود دارد (شکل 8).

تغییرات در بخش‌ها و نیازهای بیمه‌گران

انطباق با IFRS 2017 نه تنها در بودجه و سرمایه‌گذاری بیمه‌ها تأثیر معنی‌داری گذاشته است؛ بلکه الگوی نیاز به مهارت، طراحی محصول، شاخص‌های عملکردی و فرهنگ شرکتی نیز تأثیر خواهد گذاشت. نتایج نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که بیشترین تأثیر IFRS 2017 بر سرمایة مورد نیاز در بخش بیمة درمان احساس می‌شود و کمترین تأثیر در بیمة زندگی. بیش از 40 درصد از بیمه‌گران زندگی و بیمة اتکایی معتقدند که IFRS 2017 تأثیری بر سرمایة مورد نیاز شرکت نخواهد گذاشت (شکل 9).

از نظر نیاز به مهارت‌ها، انطباق با IFRS 2017 منجر به افزایش میزان نیاز به مهارت‌های همکاری در بیمه‌گران شده است. تخصص در اکچوئری نیز دومین مهارت مورد نیاز برای انطباق با IFRS 2017 است. نکتة جالب توجه، میزان کم مهارت خلاقیت است که تنها 20 درصد و با فاصلة قابل توجه از مدیریت داده قرار گرفته است. بنابراین، به نظر می‌رسد بیمه‌گران برای پیاده‌سازی استانداردهای IFRS 2017 بیشتر نیاز به همکاری، اکچوئری و مهارت‌های راهبردی دارند

در نهایت انطباق با IFRS 2017 تأثیر قابل توجهی بر طراحی محصول، شاخص‌های کلیدی عملکرد و فرهنگ شرکتی خواهد گذاشت. به نظر می‌رسد شاخص‌های کلیدی عملکرد بیشترین تأثیر را از این انطباق بگیرند و طراحی محصول نیز طبق نظر 63 درصد از مدیران تا حدودی تحت تأثیر قرار خواهد گرفت

نتیجه‌گیری

نگاهی به نظرسنجی‌های انجام‌شده حاکی از این امر است که گویی پیاده‌سازی IFRS 2017 بیمه‌گران را وارد زمین بازی جدیدی می‌کند که آشنایی کمتری با آن دارند. بسیاری از بیمه‌گران پس از گذشت 5 سال توانستند آثار مثبت پیاده‌سازی IFRS 2017 را درک کنند که این امر نشان‌دهندة اهمیت افزایش آگاهی است. علاوه بر این، برخی از کارشناسان نیز بر این عقیده‌اند که IFRS 2017 باید ابتدا به صورتی آزمایشی پیاده شود تا شرکت‌ها دقیق‌تر کاستی‌ها و نیازهای خود را بشناسند. در غیر این صورت، IFRS 2017 نه تنها منجر به بهبود سیستم بیمه در جهان خواهد شد؛ بلکه خود به عنوان چالشی جدید در صنعت بیمه قلمداد خواهد شد.

پیاده‌سازی آزمایشی این مدل روی برخی از شرکت‌های بیمه نه تنها می‌تواند کاستی‌های این استاندارد را روشن کند؛ بلکه می‌تواند تجربیات این شرکت‌ها در زمینة نحوة انطباق با این استانداردها را نیز روشن‌تر کند. چه بسا پیاده‌سازی آزمایشی ممکن است میزان نیاز به سرمایه‌گذاری را بسیار کمتر از مقدار مورد پیش‌بینی نشان دهد.
تهیه و تنظیم : احسان خدیو