جفت شش ناگزیر! + عملکرد شش شرکت و نمودار ارزیابی

به گزارش ریسک نیوز به نقل از بیمه داری نوین در این گزارش به بررسی عملکرد شرکت‌های بیمة خصوصی در شش ماهه نخست سال 99، تغییرات آنها نسبت به شش ماهة نخست سال 98 و مقایسة عملکرد آنها با یکدیگر می‌پردازیم.

بر اساس آمارهای منتشرشده در سامانة کدال بورس، شرکت بیمه پاسارگاد با مانده دارایی حدود 104 هزار میلیارد ریال بیشترین مانده دارایی را در بین شرکت‌های خصوصی بیمه‌ای به خود اختصاص داده و در این زمینه همچون سال گذشته گوی سبقت را از شرکت‌های خصولتی بیمه‌ای ربوده است. (در پایان اسفند ماه سال قبل رتبة نخست به لحاظ مانده دارایی در اختیار شرکت بیمه دی بود. پیش‌بینی می‌شود مانده دارایی‌های این شرکت در پایان شهریور ماه سال 99 نیز در بین سه شرکت برتر باشد.) شرکت‌های بیمه بزرگی همچون آسیا، دانا و البرز از این نظر در رتبه‌های بعدی قرار دارند؛ اما با روند فعلی جا ماندن این سه شرکت از شرکت‌های بیمة خصوصی در سال‌های آینده دور از انتظار نیست.

در این گزارش عملکرد شرکت‌هایی بزرگ بیمه‌ای (به صورت قراردادی شرکت‌هایی که مانده دارایی آنها در پایان شهریور ماه سال 99 از 30 هزار میلیارد ریال بیشتر است) می‌پردازیم.

بیمه پاسارگاد: این شرکت در میان شرکت‌های مورد بررسی، بالاترین مانده دارایی را دارد؛ اما نکته قابل توجه‌تر در این زمینه آنکه بر خلاف سایر شرکت‌های گروه، حدود 61 درصد از دارایی‌ها به سرمایه‌گذاری‌ها (54 درصد کوتاه‌مدت و 7 درصد بلندمدت) اختصاص یافته است که سبد دارایی‌های شرکت را به یکی از پویاترین سبدهای دارایی در میان شرکت‌های بیمه‌ای تبدیل کرده است. با این حال بررسی‌ها نشان می‌دهد حاصل عملکرد بیمه‌ای شرکت در شش ماهة نخست سال 99 همچون سال قبل از آن زیان بوده است؛ اما با توجه به بازدهی قابل توجه سرمایه‌گذاری‌ها، این زیان به طور کامل جبران شده است. با این تفاسیر، بیمه پاسارگاد موفق شده است سود خود را نسبت به مدت مشابه سال قبل 9 برابر کند. ثبت پایین‌ترین درصد پرداخت خسارت و کمترین نسبت هزینة عمومی و اداری به حق بیمه دریافتی از دیگر موفقیت‌های بیمه پاسارگاد در شش ماهه نخست سال جاری است.

بیمه آسیا: این شرکت همچون سال قبل به لحاظ حق بیمه دریافتی رتبة نخست را در بین شرکت‌های مورد بررسی دارد. با وجود این، صورت‌های مالی شش ماهه نشان می‌دهد عملیات شرکت در زمینة بیمه‌گری زیان‌ده بوده است. با این حال، همچون بسیاری از شرکت‌های بیمه‌ای درآمد سرمایه‌گذاری‌ها شرکت را از زیان‌دهی رهانیده است. در دورة مورد بررسی، درآمد سرمایه‌گذاری‌های شرکت حدود هفت برابر رشد کرده که بخش عمدة آن از محل معاملات سهام شرکت‌هاي بورسي و فرابورسي بوده است. در نهایت مدیریت بیمه آسیا موفق شده سود شرکت در مقایسه با سود خالص شش ماهۀ نخست سال را حدود 8 برابر کند. با وجود این بیمۀ آسیا یکی از کمترین حاشیه سود‌ها و بازدهی دارایی‌ها در بین شرکت‌های بیمه‌ای را دارد؛ بنابراین به نظر می‌رسد سبد دارایی‌های شرکت از پویایی لازم برخودار نبوده و نیازمند اصلاح است.

بیمه البرز: بیمۀ البرز نیز از معدود شرکت‌هایی است که با توجه به رشد 14 درصدی درآمد حق بیمه و کاهش 6 درصدی خسارت پرداختی موفق شده سود خود از محل عملیات بیمه‌ای را نسبت به سال قبل به طرز قابل توجهی افزایش دهد. بررسی‌ها نشان می‌دهد حاصل عملکرد این شرکت در بخش بیمه‌گری در شش ماهۀ ابتدایی 98 تنها 328 میلیارد ریال سود بوده این در حالی است که این عدد در نیمه نخست سال جاری به 4590 میلیارد ریال سود بوده است. این موضوع باعث شده بیمه البرز بهترین حاشیۀ سود عملیاتی را در بین شرکت‌های بیمه‌ای به نام خود ثبت کند. در حوزه دارایی‌ها نیز اختصاص حدود 22 درصد از سبد دارایی‌های شرکت به دارایی‌های ثابت باعث شده شرکت نتواند آنچنان که باید از دارایی‌های خود بهره‌برداری کند. با این حال، بررسی‌ها نشان می‌دهد این عدد روند نزولی به خود گرفته و پرتفوی دارایی شرکت نسبت به پایان اسفند ماه 98 پویاتر شده است.

بیمه دانا: در بیمه دانا نیز مطالبات از بیمه‌گذاران و نمایندگان حدود 36 درصد دارایی‌ها را به خود اختصاص داده و در سوی مقابل سهم سرمایه‌گذاری‌ها در آن تنها 13 درصد است که این پایین‌ترین وزن این طبقه از دارایی‌ها در بین شرکت‌های مورد برررسی است. این موضوعات باعث شده تا از مولد بودن دارایی‌های شرکت تا حد زیادی کاسته شود. با وجود این بررسی‌ها نشان می‌دهد شرکت موفق شده در شش ماهۀ سال 99 نسبت به شش ماهۀ سال 98 بخشی از وزن این حساب در سبد دارایی‌های خود بکاهد. در حوزۀ بیمه‌گری بیمه دانا توانسته با ثبت نرخ رشد 48 درصدی بیش از 31 هزار میلیارد ریال حق بیمه شناسایی کند که این امر شرکت را در رتبۀ دوم بالاترین حق بیمۀ دریافتی در بین شرکت‌های خصوصی بیمه قرار داده است. با وجود این، فزونی نرخ رشد خسارت‌های پرداختی بر نرخ رشد حق بیمه دریافتی باعث شده است در نهایت عملیات بیمه‌ای شرکت با زیان مواجه شود؛ اما این زیان در حوزۀ سرمایه‌گذاری‌ها تا حدی جبران شده و بیمه دانا موفق شده است در شش ماهۀ نخست سال جاری از زیان‌دهی جلوگیری کند. این موضوعات باعث شده تا بیمه دانا یکی از پایین‌ترین نسبت‌های حاشیه سود خالص را در میان شرکت‌های مورد بررسی داشته باشد.

بیمه کوثر: در بیمه کوثر نیز فزونی نرخ 51 درصدی رشد خسارت‌های پرداختی بر نرخ 33 درصدی نرخ رشد درآمدهای حق بیمه زیان‌دهی عملیات شرکت در بخش بیمه‌گری را در پی داشته است. این در حالی است که حاصل عملیات شرکت در سالیان گذشته در این بخش سود بوده است. با این همه، همچون بسیاری دیگر از شرکت‌ها عملکرد شرکت در بخش سرمایه‌گذاری‌ها به گونه‌ای بوده که نه تنها زیان بخش بیمه به صورت کامل جبران شده بلکه سود خالص شرکت نیز با جهش 8 برابری همراه شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد بخش عمده‌ای از سود سرمایه‌گذاری‌های شرکت از محل فروش سهام شرکت‌های بورسی حاصل شده است. بر اساس تغییرات انجام شده سرمایه‌گذاری‌های شرکت تا حد زیادی متنوع شده به نحوی بیمه کوثر بخشی سهام هلدینگ غدیر که سهم بیش از 80 درصدی در سبد سرمایه‌گذاری‌های شرکت را داشته واگذار کرده و با جایگزین کردن سهام دیگر شرکت‌ها وزن آن را به حدود 20 درصد رسانده است.

بیمه پارسیان: در سبد دارایی‌های بیمه پارسیان نیز همچون بسیاری از شرکت‌های گروه، وزن بالای مطالبات از بیمه‌گذاران و نمایندگان (حدود 34 درصد) به چشم می‌خورد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که عملیات بیمه‌ای بیمه پارسیان به دلیل رشد 31 درصدی حق بیمه دریافتی در مقابل افزایش تنها 18 درصدی خسارت پرداختی تا حدود زیادی قابل قبول بوده است. این امر موجب شده سود عملیات بیمه‌گری شرکت نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود سه برابر شود. با این حال، در حوزه سرمایه‌گذاری‌ها، سود ریالی شرکت نسبت به شش ماهه 98 تغییر چندانی نکرده است. در مجموع بیمه پارسیان موفق شده شش ماهه ابتدایی سال جاری سود خالص خود را در مقایسه با مدت مشابه سال قبل سه برابر کند. کاهش وزن مطالبات از بیمه‌گذاران و نمایندگان از حدود 34 درصد به 32 درصد یکی از دستاوردهای مدیریت در این دوره بوده است.

بررسی اجمالی مطالب مطرح شده برای هر شرکت و جمع‌بندی آنها نشان می‌دهد صنعت بیمه نیز همچون صنعت بانکداری (در سطح خفیف‌تر) از معضلی به نام دارایی‌های غیر مولد رنج می‌برد. ماهیت عملیات بیمه بر این اساس است که شرکت، حق بیمه‌های دریافتی را سرمایه‌گذاری کند و از محل بازده حاصل از این سرمایه‌گذاری خسارت‌های احتمالی، سایر هزینه‌ها و در نهایت سود خود را تأمین کند. بدیهی است در صورت عدم وصول حق بیمه به صورت نقدی و ثبت آن به عنوان حساب دریافتنی، سرمایه‌گذاری با تأخیر انجام پذیرفته است و بازدهی ناشی از آن دیرتر حاصل خواهد شد؛ بنابراین شرکت بیمه در تأمین هزینه‌های خود به مشکل خواهد خورد. در زمینه سود و زیان، زیان‌دهی بسیاری از شرکت‌ها در بخش عملیات بیمه‌ای موضوعی است که باید دلایل آن به صورت تخصصی مورد بررسی قرار گیرد. هر چند که رونق بورس و رشد قیمت ارز در چند ماهة نخست سال باعث جهش در سود سرمایه‌گذاری شرکت‌ها شده و آنها را از زیان‌دهی نجات داده است. امری که احتمال تکرار آن در شش ماهه دوم سال جاری (حداقل در مورد رونق بورس) بسیار کم است. با این حال باید منتظر ماند و دید بزرگان بیمه‌ای در شش ماهه دوم سال 99 بدون اتکا به درآمد‌های سرشار ارزی و سرمایه‌گذاری و تنها از محل عملیات بیمه‌گری می‌توانند روند سودآوری خود را تداوم بخشند؟

ادامه دارد….

تهیه و تنظیم: حسن خضوعی / بیمه داری نوین