فرحی در نشست ششم اکوبیمه: تعریف ریسک در دهه آینده از بین می‌رود و بیمه‌گر به «مشاور سلامت» تبدیل می‌شود
به گزارش ریسک نیوز ،در ششمین نشست تخصصی «اکوبیمه» با محور «کاربرد هوش مصنوعی در صنعت بیمه: از نوآوری تا حکمرانی داده و الگوریتم‌ها»، دکتر محمدرضا فرحی ـ بنیان‌گذار «بیمه‌بازار» ـ با ترسیم تصویری آینده‌محور از تحول دیجیتال در صنعت بیمه تأکید کرد که ظهور هوش مصنوعی، مرز میان «پیش‌بینی»، «پوشش» و «جبران خسارت» را از میان برداشته و فلسفه سنتی بیمه را با تهدیدی بنیادین روبه‌رو کرده است.
مقررات‌گذاری افراطی؛ گلوگاه نوآوری در بیمه
فرحی در ابتدای سخنان خود، به نقد ساختار تنظیم‌گری در صنعت بیمه ایران پرداخت و با اشاره به «نقش پدرانه و تعمیم‌یافته بیمه مرکزی» گفت:
«مشکل در این نیست که بیمه مرکزی تصدی‌گری می‌کند یا خیر؛ مسئله این است که آیین‌نامه‌های صفر و صدی، آزادی عمل شرکت‌های بیمه را در تصمیم‌گیری‌های فناورانه از بین برده است. عملاً مدیران بیمه در چهارچوبی فعالیت می‌کنند که مرز تجربه‌گرایی و نوآوری در آن حذف شده است.»
او افزود: «آنچه به‌عنوان اور‌ریگولیشن شناخته می‌شود، در حقیقت مانعی جدی برای بلوغ ساختار دیجیتال در اکوسیستم بیمه است. هیچ پلتفرم نوآورانه‌ای بدون اصلاح فضای حقوقی نمی‌تواند در بیمه به حیات مستمر برسد.»
از انقلاب صنعتی تا انقلاب داده؛ انسان شفاف و پایان عصر تصادف
فرحی در ادامه با طرح پرسشی بنیادین گفت: «چه می‌شود ده یا پانزده سال دیگر وقتی نفوذ هوش مصنوعی در زندگی بشر کامل‌تر شود؟ چه بر سر تعریف بیمه و مفهوم ریسک خواهد آمد؟»
او برای پاسخ، تاریخچه‌ای از سیر تحول ثبت داده را مرور کرد:
«قرن‌ها، اطلاعات انسان ثبت نمی‌شد؛ تا همین دویست سال پیش، اطلاعی که از افراد یا جوامع منتشر می‌شد، شاید هر چند ماه یک‌بار بود. حتی انقلاب صنعتی در این زمینه تحولی جدی ایجاد نکرد، چون اولویت بشر، تسلط بر فاصله مکانی و سرعت جابه‌جایی بود، نه ثبت رفتار.»
در ادامه افزود: «انقلاب آی‌تی هم در ۳۰ سال نخست خود صرفاً ورود کامپیوتر به خانه‌ها را رقم زد، نه اتصالشان به جهان. حتی در دهه ۱۹۹۰، خرید یک لپ‌تاپ با حافظه ۵۰۰ مگابایت تحولی شگفت بود؛ اما امروز حجم داده، قدرت محاسباتی و تراکم حسگرها چنان افزایش یافته که هر حرکت، هر نگاه و هر واکنش انسان در قالب دیتا ضبط می‌شود.»
به گفته او، این پیوستگی داده‌محور، منجر به شکل‌گیری «ارزش پیشنهادی جدیدی» در جهان کسب‌وکار شده است:
«الان در هر رویدادی صدها دستگاه توانایی ضبط تصویر، صدا، موقعیت مکانی و واکنش‌های چهره افراد را دارند. اگر در گذشته ریسک براساس میانگین رفتار یک جامعه بود، اکنون براساس شناخت دقیق یک فرد محاسبه می‌شود.»
بیمه دیگر جبران خسارت نیست؛ قرارداد داده و رفتار است
فرحی در بخش دیگر سخنان خود توضیح داد که افزایش داده و قدرت تحلیل هوش مصنوعی باعث خواهد شد که مفهوم تصادف از میان برود:
«وقتی ده‌ها میلیون داده از سبک رانندگی افراد، سوابق رفتاری یا حتی ترکیب ژنتیکی آن‌ها در دسترس باشد، احتمال بروز حادثه دیگر یک امر تصادفی نیست؛ پیش‌بینی‌پذیر می‌شود.»
او برای روشن‌تر شدن این تغییر افزود:
«اگر تا دیروز بیمه وظیفه داشت تصادف را جبران کند، در آینده پیش از وقوع تصادف، وقوع آن قابل مدل‌سازی است. برای مثال، خودرویی که همیشه نزدیک گاردریل حرکت می‌کند، قابل شناسایی است و احتمال برخوردش با دیگران قابل پیش‌بینی خواهد بود.»
فرحی هشدار داد که با این شناخت عمیق، تعریف ریسک بیمه‌ای دگرگون می‌شود:
«در بیمه درمان، وقتی اطلاعات ژنتیکی، تغذیه، میزان خواب یا ویتامین، و حتی زمینه سرطان هر فرد مشخص شود، بیمه‌گر دیگر با عدم‌قطعیت مواجه نیست. بیمه‌ای که برای پوشش احتمال طراحی شده بود، با دانشی مواجه می‌شود که از جنس پیش‌آگاهی است؛ نوعی علم غیب فناورانه.»
بیمه‌گر آینده؛ مشاور سلامت به‌جای پرداخت‌کننده خسارت
او درباره تأثیر این تغییر بر مدل مالی شرکت‌های بیمه بیان کرد:
«در آینده‌ای نه‌چندان دور، بیمه درمان به بیمه عمر شبیه می‌شود؛ یعنی فرد باید در طول زندگی، سرمایه‌ای برای سلامت خود تخصیص دهد و شرکت بیمه به‌عنوان مشاور، او را در مسیر حفظ سلامت و کاهش ریسک راهنمایی کند.»
به گفته او، این تحول باعث می‌شود رابطه مشتری و بیمه‌گر از معامله ریسک به تعامل سلامت تغییر کند:
«بیمه‌گر دیگر شریک تصادف نیست، شریک زندگی است. اگر فرد رفتارهای اصلاحی انجام دهد، رژیم غذایی مناسب داشته باشد و چک‌آپ‌های منظم کند، بیمه‌گر ریسک او را کمتر و حق بیمه را پایین‌تر محاسبه می‌کند.»
فرحی این تغییر را «پایان رندومنس» یا پایان تصادفی‌بودن در بیمه دانست و افزود:
«وقتی می‌دانیم چه کسی دچار چه مشکلی می‌شود، دیگر دلیل عقلانی برای پرداخت جمعی وجود ندارد.
بیمه، فلسفه سنتی خود – یعنی توزیع عادلانه ریسک – را از دست می‌دهد.»
آینده‌ای نزدیک‌تر از تصور: کاهش چشمگیر هزینه محاسباتی و جهش الگوریتم‌ها
فرحی در جمع‌بندی سخنانش با اشاره به شتاب تغییرات فناورانه گفت:
«قیمت توان محاسباتی در حال حاضر تقریباً ۵۰ درصد کاهش یافته و در کمتر از چند دهه، تحلیل داده به سادگی جست‌وجو در گوگل خواهد بود.»
او تأکید کرد که این کاهش قیمت و افزایش دسترسی، مرز میان متخصص داده و کاربر نهایی را برخواهد داشت و ادغام هوش مصنوعی در عملیات بیمه – از خسارت تا پیش‌بینی سلامت – اجتناب‌ناپذیر است.
«اگر صنعت بیمه برای این تحول چاره‌ای نیاندیشد، از نهاد جبران‌گر به نهاد توصیه‌گر تبدیل می‌شود؛ و این، بزرگ‌ترین دگرگونی تاریخ بیمه است.»سخنان دکتر محمدرضا فرحی در نشست ششم اکوبیمه، نگاهی آینده‌پژوهانه به فرایند دیجیتالی شدن بیمه است؛ نگاهی که هشدار می‌دهد «داده و الگوریتم»، همان‌قدر که ابزار توسعه‌اند، قادرند بنیان فلسفی بیمه را نیز بازتعریف کنند.
به باور او، بیمه‌گر آینده دیگر در پی جبران نیست، بلکه در پی پیشگیری است؛ و این گذار، به‌جای آنکه محصول انتخاب باشد، نتیجه اجتناب‌ناپذیر قدرت هوش مصنوعی و کاهش هزینه محاسباتی است.
دیدگاه شما چیست؟