6 میلیون تومان درآمد ماهانه هر نماینده / کدام شرکت بیمه بیشترین و کمترین کارمزد را پرداخت کرد؟

به گزارش ریسک به نقل از بیمه داری نوین بر اساس سالنامه آماری صنعت بیمه در سال 1399 تعداد نمایندگان فعال 83,901 نمایندگی و تعداد کارگزاری‌های فعال 1082 کارگزاری بوده است. به ترتیب سرانه کارمزد هر واحد نمایندگی  در سال مورد اشاره مبلغ 738 میلیون ریال و ماهانه 615 میلیون ریال(شش میلیون و 150 هزار تومان) و هر واحد کارگزاری  4433 میلیون ریال معادل ماهانه 369 میلیون و 417 هزار ریال(36 میلیون و 942 هزار تومان) بوده است.

صنعت بیمه به دلیل وجود تعداد بالای شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات در زمره صنایع با رقابت نسبی به شمار می‌رود. به همین دلیل اکثر شرکت‌های فعال در این صنعت از طریق سیستم‌های نمایندگی و کارگزاری اقدام سهم در کسب سهم بازار بیشتر دارند و در ازای حق بیمه جذب شده از سوی هر نمایندگی یا کارگزاری مبلغی به آنها پرداخت می‌کنند. این قلم هزینه در صورت مالی شرکت‌های بیمه‌ای عموماً در قالب حساب سایر هزینه‌های عملیاتی بیمه طبقه‌بندی می‌شود.

بررسی‌ها نشان می‌دهد هزینه‌های پرداخت شده از سوی شرکت‌های بیمه به کارگزاران و نمایندگان در سال 99 رقم 66.748 میلیارد ریال بوده که این عدد نسبت به سال قبل از آن با رشد 44 درصدی همراه شده است. از این مبلغ 61951 میلیارد ریال مربوط به کارمزد نمایندگان و 4797 میلیارد ریال آن مربوط به کارگزاران بوده است.

بر اساس سالنامه آماری صنعت بیمه در سال 1399 تعداد نمایندگان فعال 83,901 نمایندگی و تعداد کارگزاری‌های فعال 1082 کارگزاری بوده است. به ترتیب سرانه کارمزد هر واحد نمایندگی مبلغ 738 میلیون ریال و هر واحد کارگزاری 4433 میلیون ریال بوده است.

نکته قابل ذکر دیگر در این حوزه این رقم مورد اشاره حدود 10.32 درصد از کل حق بیمه دریافتی بوده به عبارت دیگر به صورت میانگین صنعت بیمه کشور در سال 99، حدود 10.32 درصد از حق بیمه دریافتی خود را در قالب کارمزد به کارگزاران نمایندگان برگردانده است. سهم نمایندگان از درصد یاد شده 9.58 درصد و سهم کارگزاران 0.74 درصد بوده است. این در حالی است که سهم کارمزد نمایندگان و کارگزاران از کل حق بیمه دریافتی 9.68 درصد (8.93 درصد نمایندگان و 0.75 درصد کارگزاران) بوده است.

در بین شرکت‌های فعال در صنعت بیمه، بیمه ایران (گروه) به دلیل گستردگی شبکه نمایندگان و کارگزاران خود، با اختلاف فراوان از سایر شرکت‌ها بیشترین کارمزد پرداختی به نمایندگان و کارگزاران را داشته است. رقم کارمزد پرداختی این شرکت در سال 99 به نمایندگان 23.4 هزار میلیارد ریال بیشترین کارمزد پرداختی را در بین شرکت‌های بیمه‌ای داشته است. در این رده‌بندی شرکت‌های بیمه آسیا، دانا و پاسارگاد در رده‌های بعدی جای دارند.

با توجه به اندازه و حجم فعالیت متفاوت شرکت‌های بیمه، مقایسه ریالی کارمزد پرداختی به کارگزاران و نمایندگان می‌تواند نتایج گمراه‌کننده‌ای داشته باشد. به همین دلیل بهتر آن است که این هزینه را به عنوان نسبتی از حق بیمه دریافتی در نظر بگیریم. بر اساس این فرمول، بیمه زندگی خاورمیانه با برگشت حدود 57 درصد از کارمزد خود به نمایندگان و کارگزاران بیشترین درصد برگشت کارمزد را داشته است. تازه تأسیس بودن این شرکت و تلاش برای کسب سهم بازار بالاتر در صنعت می‌تواند از دلایل اختلاف درصد کارمزد این شرکت با میانگین صنعت باشد؛ همچنین برگشت کارمزد حدود 34 درصدی در بیمه پاسارگاد و 22 درصدی در هر یک از شرکت‌های بیمه کارآفرین و سامان در سال 99 نیز جالب توجه است نکته جالب در این زمینه آنکه بیمه ایران که به لحاظ ریالی بیشترین کارمزد را به نمایندگان و کارگزاران اختصاص داده بود درصد کارمزد پرداختی به حق بیمه دریافتی حدود 10 درصد است که با میانگین صنعت (10.32 درصد) تفاوت فاحشی ندارد. در سوی مقابل طیف شرکت بیمه دی قرار دارد که تنها 2 درصد از حق بیمه دریافتی خود را به عنوان کارمزد به نمایندگان و کارگزاران پرداخت کرده است. داشتن مشتری عمده و داشتن مشتریان خرد کمتر نسبت به دیگر شرکت‌های بیمه از دلایل احتمالی این موضوع می‌تواند باشد. دو شرکت بیمه سینا و کوثر نیز در این زمینه (پرداخت کمترین درصد کارمزد نسبت به حق بیمه) در دره‌های بعدی جای دارند.

یکی دیگر از فاکتورهایی که می‌توان عملکرد شرکت‌ها را در حوزه کارمزد را با آن مقایسه کرد، سهم این قلم هزینه‌ای به جمع کل هزینه‌های شرکت‌های بیمه است. بررسی‌ها نشان می‌دهد در سال 99 سهم کارمزد پرداختی به نمایندگان و کارگزاران نسبت به جمع کل هزینه‌ها حدود 11.6 درصد بوده است. در این بین دو شرکت بیمه خاورمیانه و بیمه پاسارگاد به ترتیب با اختصاص نسبت‌های 32 و 29 درصد، بیشترین وزن را به هزینه‌های کارمزد در هزینه‌های خود داده‌اند. در سوی مقابل بیمه‌های سینا، میهن و دی به ترتیب کمترین وزن کارمزد (نسبت به جمع کل هزینه‌ها) را داشته‌اند. در بیمه ایران به عنوان بزرگ‌ترین شرکت بیمه کشور، این نسبت حدود 10 درصد است.

در صنایعی با نسبت رقابت بالا همچون صنعت بیمه، شبکه بازاریابی خرد و نمایندگان و کارگزاران که در خط مقدم مواجهه با مشتریان قرار دارند از اهمیت فراوانی برخوردارند. هر چند بسیاری از مشکلات صنعت بیمه در کشور ریشه در مسائل کلان اقتصادی و مدیریتی دارد که شرکت در همین فضا با توجه ویژه به سیستم بازاریابی، آموزش صحیح، توجه به شبکه نمایندگان و کارگزاری‌ها توانسته‌اند سهم بازار خود را به صورت قابل توجهی افزایش دهند. این موضوع نشان می‌دهد دیگر شرکت‌ها توجه چندانی به این پتانسیل بالقوه نداشته‌اند. با این حال بروزرسانی و ابلاغ «آيين‌نامة كارمزد نمايندگي و كارگزاری (دلالي) رسمي بيمه» در تیر ماه سال جاری را می‌توان به فال نیک گرفت آن را می‌توان به عنوان نخستین اقدام عملی در جهت سامان‌دهی و تقویت شبکه بازاریابی این صنعت برشمرد.