خسارت از سود پیشی گرفت /ضربه سنگین بازار سرمایه به بیمه های زندگی(بخش اول)

به گزارش ریسک نیوز به نقل از نشریه بیمه داری نوین، سال 1400 به پایان رسید سالی که اگر چه سایه سنگین کرونا همچنان بر آن سنگینی می کرد اما تغییرات سیاسی در ایران و احتمال زنده شدن برجام نیز شرایط دیگری را کلید زد. تغییر رفتار بیمه گذاران در سال 1400مبنی بر افزایش مسافرتهای جاده ای و مراجعه درمانی به مراکز پزشکی بار خسارات در حوزه ثالث و درمان را افزایش داد و از سوئی شرکتهای بیمه دیگر شاهد سود های سرشار بورسی ناشی از رونق بورس در سال 99 نبودند. حال باید دید در سال 1401 چه مسیری پیش روی بیمه گران قرار می گیرد آیا صنعت بیمه شاهد پیشی گرفتن رشد فروش نسبت به خسارت خواهد بود؟در این میز سخن با محمد حیدری مدیر عامل شرکت بیمه کارآفرین، محمد رضا کشاورز مدیر عامل شرکت بیمه دی و یعقوب رشنوادی مدیر عامل شرکت بیمه سرمد همراه شدیم تا موارد بالا را بررسی کنیم.

بخش اول:

فرصتهایی که در 1400 از دست رفت

در این میزگرد تلاش داریم به عملیات بیمه‌گری شرکت‌های بیمه بپردازیم و سه محور را برای این میزگرد در نظر گرفته‌ایم؛ در محور اول به فرصت‌ها و موانع سال 1400 را مرور می‌کنیم و در محور دوم به فراز و نشیب‌های سال 1401 می‌پردازیم و در محور سوم نیز جمع‌بندی و ارائة پیشنهادات را خواهیم داشت.

حیدری: در خصوص سال 1400  باید به چند حوزه توجه داشته باشیم؛ یکی حوزة کسب و کار بیمه‌گری   و دیگری حوزة سرمایه‌گذاری به عنوان بال دوم بیمه‌گری است و سوم   بستر اجراست. در حوزة اجرا به دلیل شیوع بیماری کرونا ناچاراً بسیاری از کسب و کارها از جمله صنعت بیمه به سمت فضای مجازی و دیجیتال حرکت کردند و  این اتفاق، رخداد خوبی بود؛ چون این امر سبب کاهش قیمت تمام‌شده و افزایش سرعت و شفافیت شده است.

طبیعتاً «شرکت‌های جانبی فناوری»  تقویت شدند.  شرکت‌های مادری که سیستم‌های نرم‌افزار بیمه‌گری یا مالی را می‌نوشتند در کنار این شرکتها وب‌سرویس‌ها و ارائه APIها شروع شد تا خدمات را در شکل‌های مختلف گسترش بدهند. اینها اتفاقات خوبی بودند و باعث شدند تا امروز شاهد این باشیم که بسیاری از شرکت‌های بیمه صدور آنلاین دارند.

در همین حال حذف کاغذ نیز کلید خورد که کاهش هزینه‌های تمام‌شده را سبب شد. بنابراین باید بپذیریم که در بیمه گری بستر اجرا تحول پیدا کرد این در حالی است که قبل از سال 1399 با وجودی که در این مورد بحث شده بود؛ ولی بسترهای اجرایی آن وجود نداشت.

همانطور که می دانید تغییر رفتار در بدنة سازمان از جمله کارکنان و نمایندگان بسیار سخت است؛ ولی  الزام و اجبار به تغییر به این روند سرعت بخشید. امروز می‌توانیم بیمه عمر را به صورت آنلاین صادر کنیم. چنین اتفاقی در بخش درمان نیز رخ داده است اسناد خسارت را در آن بارگذاری می‌کنند و در بخش بیمه بدنه بازدید با یک اپلیکیشن صورت می‌گیرد؛ چون نه زمان می‌شناسد و نه سقف تعهد می‌شناسد و نه مکان می‌شناسد. این اتفاقاتی است که بحران کرونا باعث شد رخ دهد.

* مشتریان می‌توانند با صدور آنلاین بیمه‌نامه تهیه کنند؛ اما روش دیگر صدور 24 ساعته است منظورتان کدام است؟

حیدری: هر دوی اینها اتفاق افتاده است. بعضی از سایت‌ها به صورت 24 ساعته امکان خرید دارند و مدت زمان دریافت تأییدیه از هشت ساعت کاری افزایش پیدا کرده است؛ یعنی شرکت‌های بیمه تا ساعت هفت شب سرویس ارائه می‌دهند و آن هم به دلیل روابطی که با نرم‌افزار بیمه‌گری دارند؛ البته اگر بازار آن وجود داشته و اقتصادی باشد و سرویس آن برقرار شود صدور 24 ساعته نیز خواهیم داشت.

صنعت بیمه در کنار همة این موارد با چالشی مواجه است و آن آغاز به کار استارتاپ‌هاست. صنعت بیمه نتوانست بین شبکه نمایندگی و استارتاپ‌ها که به اعتقاد من ابزار هستند تا بیمه‌گر و در واقع جای نمایندگی‌ها را به عنوان بیمه‌گران پر کرده‌اند توازن برقرار کند. وضعیت استارتاپ‌ها فعالان این بخش را دچار چالش کرد. استارتاپ‌ها عملاً وارد این حوزه شدند و شبکة نمایندگی را که بزرگ‌ترین حجم نیروی انسانی صنعت بیمه از نظر درآمدی هستند دچار مشکل کرد.

اتفاق بد دیگر این بود که امروز با ارزش‌ترین دارایی صنعت بیمه داده‌ها هستند؛ ولی این داده‌ها منتشر شده‌اند و ما نمی‌دانیم این دوستان از کدام حوزه به این داده‌ها دسترسی داشته‌اند.

* در شرکت بیمه کارآفرین چقدر سهم‌تان از شبکة فروش معمولی به سمت استارتاپ‌ها رفته است.

حیدری: شرکت بیمه کارآفرین به جای استارتاپ یک شعبة مجازی ایجاد کرده‌ایم به نام باشگاه مشتریان که همة نمایندگان به آن دسترسی دارند.

* شما با استارتاپ‌ها کار نمی‌کنید؟

حیدری: اصلاً.

* چرا؟ آنها جزو کسانی هستند که در بازار تحول ایجاد می‌کنند.

حیدری: در بخش بیمه‌های ثالث علاقه نداریم؛ ولی در مورد بیمه‌های دیگر حاضر به همکاری هستیم. قراردادی برای API داشتیم که باید تعهد داشته باشند و قرارداد منعقد کنند؛ حتی کارگزاران نیز با ما قرارداد منعقد می‌کنند.

خسارت از سود پیشی گرفت

حیدری: در مورد کسب و کار صنعت بیمه و اتفاقات سال 1400 باید بگویم که سال 99،  حدود 37 درصد رشد حق بیمه و 30 درصد رشد خسارت داشتیم در سال 1400، این شاخص ها  در رشد حق بیمه ثابت روی همان 37 درصد ثابت ماند اما   میزان پرداخت خسارت رشد کرد و به 45 درصد رسید.   در واقع در سال جاری خسارت از سود پیشی گرفته است دلایل آن نیز کاملاً مشخص است؛ چون در بعضی از رشته‌ها مثل رشتة درمان خسارت به سرعت به ثمر می‌نشیند؛ مثلاً 50 درصد خسارت‌های بیمه‌نامة درمان صادرة امسال هستند؛ ولی در اتومبیل 10 درصد متعلق به بیمه نامه های صادره امسال است و باید منتظر موج بعدی هم در سال‌های بعد باشیم؛ اما در بخش بدنه 20 درصد رشد حق‌بیمه و 80 درصد خسارت داشتیم که متأسفانه توازن ندارد.

به صورت کلی خسارت همیشه یک فاز از صدور عقب‌تر است و اگر بخواهیم آثار کل فرایند فروش و خسارت را را بررسی کنیم باید دو سال صبر کنیم؛ در عین حال آثار در درمان زودتر مشخص می‌شود و در اتومبیل دیرتر در مهندسی و انرژی و مسئولیت که رشتة زیان‌دهی هم هست دیرتر از خودرو مشخص می‌شود.

سال گذشته دیه 45 درصد افزایش یافت؛ ولی حق بیمه 36 درصد افزایش یافت و این اولین دوره است که دیه از حق بیمه پیشی گرفته است که آثار آن را در سال‌های آتی مشاهده خواهیم کرد. البته استدلال این بود که به دلیل شیوع بیماری کرونا مسافرت‌ها کاهش یافته بنابراین از میزان تصادفات کاسته می‌شود ولی امسال مسافرت‌ها بیشتر بود و ریسک‌ها سر جای خود قرار برگشتند.

سال گذشته مردم از ترس بیماری کرونا به مراجع درمانی مراجعه نمی‌کردند؛ البته 20 الی 25 درصد خسارت‌های شرکت بیمه کارآفرین مربوط به بیماری کرونا بود؛ اما امسال که آرامش برقرار و آلودگی کمی مهار شد مردم مراجعات درمانی خود را آغاز کردند.

* به نحوی می‌توان گفت که سایة سال گذشته روی عملکرد  امسال افتاده است.

حیدری: البته باید منتظر سال 1401 هم باشیم؛ ولی شاهد اتفاقات خوب در سال 1400 در حوزة سرمایه‌گذاری بودیم؛ البته این اتفاقات خوب حاصل اقدامات در سال 99 است، درواقع صورت مالی 1399درسال 1400 در مجامع ارائه گردید.

* آیا عمکرد حوزه سرمایه گذاری در عملیات بیمه‌گری اثری داشت  ؟

حیدری: 100 درصد داشت. شرکت‌های بیمه در سال گذشته در حوزة بیمه‌های زندگی از 26 الی 85 درصد سود مشارکت داشتند. این اتفاق فروش سال 1400 را تهییج کرد. از یک طرف شرکت‌های بیمه توانستند با سودآوری‌ای که درسال 1399داشتند ذخایر خود را اصلاح کنند و در کنار آن نرخ تأثیر ارز نیز وجود داشت که آثار آن را در سال 1400 می‌بینیم. این اتفاقات مثبت بازار سرمایه بود. البته چالش‌هایی هم وجود دارد امسال بطورکلی شرکت بیمه سود بیمة عمر سال گذشتة خود را تکرار نخواهد کرد؛ اما بعضی از شرکت‌ها وضعیت سال گذشتة خود را حفظ کردند؛ مثلاً شرکت بیمه‌کارآفرین رفتار سال گذشتة خود را تکـرار کرده است؛ اما بعضی از شرکت‌ها که سال گذشــته 38، 40 و 85 سود داده‌اند امسال بعید است، بتوانند همان سود را تخصیص بدهند و این چالش در فروش آنها اثر می‌گذارد. شرکت‌هایی که سه ماهه و شش ماهه سود مشارکت می‌دهند نتوانسته‌اند به سود مطلوب برسند و به این ترتیب روند رشد فروش متأثر می‌شود.

به این ترتیب معتقدم در سال 1400 در هر سه حوزه هم رشد مثبت و هم رشد منفی داشتیم؛ ولی در جمع‌بندی باید بگویم که سال 1400 سال مناسب و خوبی نداشتیم.

ضربه سنگین بازار سرمایه به بیمه های زندگی

* منفی‌ترین این حوزه‌ها کدام حوزه‌هاست؟

حیدری: به نظرم به نوع فعالیت شرکت‌های بیمه مرتبط است. در بیمه‌های زندگی بازار سرمایه ضربة سنگینی به شرکت‌ها وارد کرد در بخش کسب و کاری هم در بخش تورم و فروش در بخش درمان  هم آثار خسارتی داشت و روند رشد. در بخش فروش ثالث عملکرد ثابت باقی ماند ولی روند خسارت رشد کرد. این مهم‌ترین اتفاقاتی است که در سال 1400 با آن مواجه بودیم. زمانی که دیه 45 درصد دارد باید تمام ذخایر خسارت معوق آن به‌روز می‌شد. ذخایر با دیة سال قبل در نظر گرفته شده بود؛ ولی اگر ذخایر را با افزایش محاسبه کنید آثار مالی قابل توجه می‌باشد. تعداد فوتی‌ها کمتر از جرحی‌هاست و نسبت آنها یک به 20 الی 23 است؛ به تعبیر دیگر 15 هزار فوتی و 300 هزار جرحی وجود دارد. با تمام این موارد شرکت‌های بیمه معوقی بر اساس دیة سال 1399 گرفته‌اند ولی این افزایش باعث افزایش ارقام می‌شود و اگر شرکت‌های بیمه این مقدار افزایش را لحاظ نکرده باشند با وزن بزرگی از پرداختی‌ها بدون پشتوانه ذخیره لازم مواجه‌اند.

وضعیت چالش برانگیز درمان

* آقای کشاورز شما در باره عملکرد حوزه عملیات بیمه گری 1400 و کلا دو ساله کرونا نظرتان چیست؟ چقدر گفته های آقای حیدری را تایید می کنید؟  

کشاورز: در مورد بحثی که مطرح کردید سعی می کنم صنعت بیمه را در اکوسیستم اقتصاد بررسی کنیم و در عین حال به جهان نیز نیم نگاهی خواهم داشت. به صورت کلی یک سلسله فرصت‌ها در سال 1399 وجود داشت؛ اما در سال 1400 برنامه تغییر کرد. در یک صورت بندی برای سال 1400 در ابتدا باید بدانیم اثر ریسک‌های جهانی بر صنعت بیمة ایران چیست؟ یکی از ریسک‌های جهانی شیوع بیماری کروناست که بحران سلامت در جهان ایجاد کرد و در ایران بحران معیشت ناشی از کرونا نیز علاوه بر بحران سلامت افزایش یافت؛ یعنی بعد از شیوع بیماری کرونا شاهد تورمی هستیم که با وقوع تحریم‌ها تشدید هم شد. این موضوع بر صنعت بیمه اثر گذاشت و اقبال و تقاضا برای خدمات بیمه را کاهش داد. ریسک‌های جهانی مثل محیط زیست و تغییر اقلیم و آب و هوا هم مطرح است. از طرف دیگر بحران بدهی‌ها نیز وجود دارد؛ البته ایران بدهی خارجی زیادی ندارد.

نکتة دیگر فرسایش همبستگی اجتماعی است که این موضوع نیز یک ریسک جدی در ایران محسوب می‌شود؛ به تعبیر دیگر وقتی همبستگی اجتماعی به دلیل بحران معیشت کاهش می‌یابد تقلب زیاد می‌شود و مسائل اخلاقی رعایت نمی‌شود و این مسئله عملا بر عملیات بیمه گری هم در بخش فروش و هم خسارت تاثیر معنادار می گذارد.

اگر بخواهیم در فاز بعدی نگاهی به اقتصاد کلان داشته باشیم که چه تأثیری بر صنعت بیمه داشت؟ باید بگویم که شیوع بیماری کرونا بر اقتصاد کلان نیز تأثیر گذاشت. از اتفاقات دیگر بر اقتصاد کلان، بحث بازار سرمایه و اثرات بر سرمایه‌گذاری شرکت‌های بیمه است؛ اما بسته به نوع فعالیت و کسب و کار هر شرکت اثرات آن متفاوت است؛ البته این موضوع یک حسن هم داشت و آن تغییر در ارائة خدمات و اقتصاد دیجیتالی بود. شیوع بیماری کرونا باعث شد تا شرکت‌های بیمه سراغ بسترهای دیجیتال بروند و بازارهای جدیدی از منظر بیمه‌گری بر صنعت بیمه تحمیل شود به این مفهوم که بیمه‌نامه‌های جدید و نوپایی در عرصة اقتصاد کلان شکل بگیرد. از منظر شرایط سیاسی هم توافق هسته‌ای و مسائل دیگر تأثیر داشتند.

از سال 82 به بعد تعداد شرکت‌های بیمه هشت برابر و نماینده‌ها 18 برابر شدند؛ به عبارتی رشد صنعت مناسب بود؛ ولی رقابت در سطح شرکت‌های بیمه و شبکة فروش طی این سال‌ها شدیدتر شده است. حق بیمة سرانه یک میلیون تومان است و ارزش افزودة صنعت بیمه رو به رشد است؛ اما همچنان بخش عمدة ریسک‌هایی که متوجه دارایی‌های فیزیکی و انسانی است در کشور بیمه نمی‌شوند به این دلیل که شرایط اقتصاد مناسب نیست. به تحریم و رکود تورمی نیز اشاره کردم که اثر منفی داشتند؛ اما اقتصاد دیجیتال می‌تواند آرام‌آرام روندها را تغییر دهد. در سال 99 سوددهی صنعت بیمه خوب بود؛ مثلاً سود عملیاتی در بخش خصوصی 11 هزار و 200 میلیارد تومان و در کل صنعت 12 هزار میلیارد تومان بود. طبق آمار منتشرشده در صورت‌های مالی نیمی از این سود از محل سرمایه‌گذاری حقوق صاحبان سهام و تسعیر ارز ایجاد شد. شرکت‌های بیمه‌ای از این وضعیت استفادة خوبی بردند.

طی چهار سال گذشته تنها سال 1399 بود که سود صنعت متناسب با حقوق صاحبان سهام شرکت‌ها بود؛ البته این وضعیت چندان عجیب نیست؛ چون دو رشتة ثالث و درمان در اکثر سال‌ها ضررده هستند.

به نکته‌ای اشاره کنم آقای حیدری در مورد بیمه‌های زندگی به نکاتی اشاره کردند اما یکی از اتفاقی که در سال 1400 افتاد این بود که هزینة درمان به شدت افزایش یافت در مقطعی در سال‌  قبل مراجعات کمتر بود و این هزینه‌ها به دو دلیل افزایش پیدا کرد؛ دلیل اول اینکه از شهریورماه به بعد شاهد نوعی آزادشدن یکباره فشار ناشی از انباشت تقاضا برای کارهای درمان بودیم و از طرفی تعرفه‌ها افزایش یافت؛ مثلاً امروز هزینة اتاق دو تخته نسبت به سال 95 صد درصد افزایش پیدا کرده است؛ اما برخی شرکت‌های بیمه 20 الی 30 درصد حق بیمه را افزایش داده‌اند؛ اما این چطور ممکن است؟

به نظر می‌رسد شرکت‌های بیمه در بخش درمان ضریب خسارت‌های بالایی داشته باشند به ویژه شرکت‌هایی که بی‌مهابا فروش داشته باشند. با مدیرعامل یکی از شرکت‌های بیمه صحبت می‌کردم که می‌گفت در برخی از ریسک‌های‌مان ضریب خسارت‌مان بالای 200 درصد شده است؛ به نظر می‌رسد این روند در حوزه درمان در سال آینده نیز ادامه یابد. در مورد بیمة بدنه نیز به همین شکل است.

* نسبت خسارت بیمة درمان طی 10 ماه 4/106 درصد بوده است و کل نسبت خسارت صنعت بیمه نیز در این رشته به طور کلی افزایش یافته است.

کشاورز: بله درست است. بدلیل عدم تناسب نرخهای شرکت بیمه با تعهدات این فاصله بوجود آمده و نکته دیگر اینکه بار مراجعه و هزینه های درمان هم خیلی بیشتر شده است.

* اگر نکته‌ای برای امسال دارید بیان کنید و به منفی‌ترین عامل نیز اشاره کنید.

کشاورز: بازار سرمایه همان‌طور که امروز شاهد آن هستیم بازدهی خوبی نخواهد داشت. منفی‌ترین عامل را می‌توان شیوع بیماری کرونا دانست. به نظرم درآمد سرانه آنقدر کاهش یافته که سبب شده تا بیمه از سبد خانوارها خارج شود.

رشد حق بیمه ناشی از تورم

* آقای رشنوادی،شما نظرتان درباره امسال چیست . آیا فکر می کنید بیمه گری توانسته خود را به خوبی به جلو براند؟  

رشنوادی: به نظرم طول و عرض   بحث عملیات بیمه گری در نقطه حال و آینده را مشخص کرده‌اید؛ ولی عمق آن را خیلی شفاف نکرده‌اید که آنچه امروز صنعت بیمه به آن مبتلاست می‌توان واکاوی کرد یا نه؟

به نظرم در صنعت بیمه ایران یک سری مشکلات تاریخی ـ ساختاری داریم که اینها حل نشده‌اند. جذابیت صنعت بیمه در بین حوزه‌های کسب و کار نسبتاً زیاد است. این جذابیت آنقدر زیاد است که به رغم اینکه در کشورمان با این صنعت مهربان نبودیم باز هم برای این جذابیت جا وجود دارد و اقبال به صنعت بیمه برای کسانی که فعال اقتصادی محسوب می‌شوند روز به روز بیشتر می‌شود. امروز آماری ارائه شده که انبوهی از شرکت‌های تازه‌تأسیس در صف کسب مجوز هستند و این امر نشانگر این است که بخش‌های مختلف به این جمع‌بندی رسیده‌اند که این بازار می‌تواند بازار قابل توجهی باشد.

اگر اقبال فعالان اقتصادی به صنعت بیمه را به فال نیک بگیریم؛ اما چالش‌هایی هم بروز می‌کند؛ یعنی ورود بازیگران جدید که عمدتاً به این اعتقاد ندارند که بیمه‌گری یک تخصص است، می‌تواند تهدید جدی‌ای ایجاد کند. در بحث دیجیتالی شدن برخی فرایندها در کسب و کار بیمه، بازیگرانی وارد این عرصه شده‌اند که عملاً و رسماً خود را بیمه‌گر نمی‌دانند و واقعاً هم بیمه‌گر نیستند؛ ولی نقش‌آفرینی فعالی در این حوزه دارند که به نظرم تا حد بسیار زیادی ابتکار عمل را از بیمه‌گران می‌گیرد و این به نظرم یک چالش جدی برای صنعت بیمه است.

اگر   بیمه را از نقطه نظر  صنعت بودن نگاه کنیم. بیمه عرضه را در نظر می‌گیرد و کمتر تقاضا را. ولی اگر بیمه را بازار بدانیم عرضه و تقاضا را با یکدیگر در نظر می‌گیرد. واقعیت این است که مشتریان صنعت بیمه چه حقیقی و چه حقوقی و چه گروهی و چه خرد قدرت چانه‌زنی‌شان افزایش یافته است و کمتر مشتری حقوقی داریم که ادعای کارمزد و تخفیفات آنچنانی نکند و صنعت بیمه روز به روز در حال تحلیل رفتن است؛ به رغم اینکه ممکن است در ابعادی به طور طبیعی توسعه‌هایی صورت بگیرد و می‌گیرد؛ مثلاً رشد حق بیمه که در سال گذشته 80 هزار میلیارد تومان بوده است و امسال به 100 هزار میلیارد تومان می‌رسد و بسیاری تصور می‌کنند که این مورد خود توسعة بخش بیمه و صنعت بیمه است در حالی که اگر دقیق به این مسئله نگاه کنیم متوجه می‌شویم که هیچ توسعة آنچنانی‌ای به مفهوم واقعی توسعه اتفاق نیفتاده است؛ یعنی نه کیک بیمه بزرگ‌تر شده است و نه ضریب نفوذ بیمه آنچنان که باید رشد کرده است و نه نقش بیمه در اقتصاد کشور که یک نقش جدی و اساسی است و مورد بی‌مهری قرار گرفته پررنگ‌تر می‌شود.

* وقتی اکوسیستم پرچالش ایران را بررسی کنید متوجه می‌شوید که صنعت بیمه در کل افت نکرده اگر چه  ممکن است رشد معناداری نداشته باشد.

رشنوادی: چه تلاشی صورت گرفته به صورت سیستمی که این تلاش منجر به این رشد شده است؟ از طرفی آیا ما مسیر و راه خودمان را پیدا کرده‌ایم که مثلاً اگر توان‌مان را در این مسیر بیشتر کنیم رشدمان هم افزایش می‌یابد.

* به رشد حق بیمه اشاره کردید آیا این رشد با توجه به شرایط تورمی رشد واقعی محسوب می‌شود؟

رشنوادی: من این رشد را واقعی نمی‌دانم. ما در سیستم اقتصادی کشور فعالیت می‌کنیم و این سیستم رشدی نداشته که ما بتوانیم آن را به زیرسیستم‌هایش از جمله صنعت بیمه تعمیم دهیم؛ ولی به رغم عدم رشد سیستم اقتصادی کشور در بخش‌هایی مانند صنعت بیمه به صورت طبیعی این رشد را می‌بینیم؛ یعنی حق بیمه را نمی‌توان کتمان کرد؛ اگر حق بیمة تولیدی سال گذشته 80 هزار میلیارد تومان بود امسال 100 هزار میلیارد تومان است. ما این رشد را سیستمی تجربه نکرده‌ایم که امروز به آن افتخار کنیم.

* همان‌طور که آقای حیدری بیان کردند دیجیتالی شدن برخی فرایندهای بیمه ای در دوره کرونا باعث کاهش هزینه‌ها در اجرا   شده است

رشنوادی: این یک مسئلة مهم است؛ ولی بازیگران جدیدی وارد این صنعت شده‌اند از جمله همین استارتاپ‌ها که وارد صنعت بیمه شده‌اند.

* آیا ورود این بازیگران   را مثبت ارزیابی یا منفی 

رشنوادی: من مثبت ارزیابی می‌کنم؛ ولی این موضوع باعث شده تا ابتکار عمل از دست سازمان‌های بیمه خارج شود. اینکه چرا از سوی شرکت‌های بیمه ابتکار عمل اتفاق نمی‌افتد خود به کنکاش زیادی نیاز دارد. بخش عمده‌ای از چالش‌هایی که به آنها اشاره شد مرکزش صنعت بیمه نیست؛ بلکه خارج از عهدة صنعت بیمه است و عوامل برون‌زاست؛ مثل بحث دیه و عوارض که هر از چند گاهی بدون هیچ کار کارشناسی اعمال می‌شود؛ مثلاً عوارضی که قرار است به صدا و سیما داده شود به چه دلیل است؟

* عوارضی که قرار است به صدا و سیما داده شود 25 میلیارد تومان است؛ ولی شرکت‌های بیمه سه هزار و 500 میلیارد تومان به دلیل تقلب و سوئ استفاده و کلاهبرداری سلانه از دست می‌دهند؛ حتی اگر از یک هزار میلیارد تومان آن جلوگیری شود سود بیشتری می‌کنند سوال این است که چرا روی 25 میلیارد تومان بسیار حساس اند؛ ولی روی کشف تقلب و فرآیندهایی که مرسوم است خیلی جدی نیستند.

رشنوادی: من قبول دارم صنعت بیمه مقابل اتفاقاتی که حادث می‌شود انفعالی عمل می‌کند. این از نهاد ناظر تا شرکت‌های بیمه معضلی است که صنعت بیمه به آن دچار شده است؛ اگر به سرعت فکری به حال آن نشود همین فرصت‌ها به تهدید تبدیل می‌شوند.

* چه کسی باید به این شرایط فکر کند شما هم یکی از بازیگران هستید.

رشنوادی: صنعت بیمه این چالش را حس کرده است؛ مثلاً بیمه مرکزی برنامة راهبردی جدید خود را منتشر کرده است و سندیکای بیمه‌گران و شرکت‌های بیمه صاحب برنامه شده‌اند اما اگر همة اینها خود را در مدل‌های کسب و کار نشان ندهند و صنعت بیمه و شرکت بیمه نشان ندهند که مهارت اصلاح و بهبود مدل‌های کسب و کارشان را با توجه به شرایط دارند یا ندارند به نظرم فرصت به بحران تبدیل می‌شود و ما را دچار گرفتاری‌هایی می‌کنند که ابعاد آن بسیار دشوار است.

* آقای حیدری  چشم اندازی از  سال 1401 ترسیم کنید چه نقاط مطلوبی را مشاهده می کنید اگر نکاتی هم از صحبت های قبل دارید بیان کنید.

حیدری: در ابتدا به نکاتی از محور اول اشاره کنم. اتفاقات خوبی در سال 1400 رخ داد که هماهنگی بیمه مرکزی و راهبری بیمه مرکزی با سندیکا راکه نماد صنفی است نشان داد و بخشی از آثار این‌ هماهنگی را درسال 1401 خواهیم دید؛ مثل حذف مالیات ارزش ‌افزوده درمان و بیمه‌های زندگی.

اتفاقی که در این حوزه رخ داد؛ مثلاً عوارض شهرداری این بدعتی است که در آینده به عدد بزرگی تبدیل می‌گردد و حذف آن کار ساده‌ای نبود، شرکت بیمه‌کارآفرین به عنوان یک شرکت بیمه از سال 92 در این مورد پرونده دارد چندین بار هم برای تجدیدنظر رفته‌ایم؛ اما صنعت بیمه با همگرایی بیمه مرکزی و سندیکا توانست این موضوع را در سال 1400 به نتیجه‌ای مطلوب و قطعی برساند و این عوارض از صنعت بیمه ساقط گردد.

* به این ترتیب همگرایی صنفی در سال 1400 بد نبود.

حیدری: عالی بود. هم رئیس کل بیمه مرکزی و هم دبیر کل سندیکا درک خوبی داشتند و این دو بخش با یکدیگر همسو شدند. معتقدم باید به تلاش‌های سندیکا ارج نهاد که این اتفاق را جلو برد. عوارش شهردای کیس بزرگی بود شرکت بیمه‌کارآفرین هر سال بابت وکالت هزینه می‌کرد تا پرونده‌ها رفع و رجوع شود؛ ولی این دو نهاد با هماهنگی یکدیگر این موضوع را به سرانجامی مطلوب رساندند.

همین اتفاق در بحث تأمین اجتماعی هم رخ داد. نماینده‌ها حکم پیمانکار را دارند؛ ولی تأمین اجتماعی حسابرسی می‌کند و یک بار 9 میلیارد تومان از حساب شرکت ما برداشت کرده است. جلسات بسیاری در این مورد گذاشته شد تا به تفاهماتی دست یافتند و 95 درصد کار انجام شد تا کد کارگاهی دریافت کنند؛ چون بیمه دارند تسویه را قبول کنند. اینها اتفاقات بزرگی بود ما در ذخایر شرکت‌مان برای این کار ذخیره گرفته‌ایم؛ چون در این مورد پرونده داریم.

*با توجه گفته های شما رکن دیگری  هم بهتر است به توضیحاتتان  اضافه کنید و آن   نظارت است:  بال های بیمه‌گری و سرمایه‌گذاری، موتور به مثابه اجرا و نظارت   به عنوان تنظیم گر   خطوط و فرودگاه ها  در واقع از یک هواپیما کمک گرفتم.

در عرصه نظارت، شاهد چند اتفاق خوب بودیم و در واقع نهاد ناظر صرفاً متمرکز نظارت نشد بلکه در مسئلة حمایت و پیشگیری نقش ایفا کرد و خود را کنار نکشید و در همین راستا سندیکا نیز انسجام پیدا کرد؛ البته درست است که در بحث نرخ نتوانستیم اقدامی انجام دهیم؛ اما این اتفاقات بسیار خوب بودند و صنعت بیمه نسبت به صنایع دیگر در سال 1400 پرتلاش بود که آثار آنها را در آینده شاهد خواهیم بود. هزینه‌های درمان افزایش پیدا کرده است؛ البته اعلام می‌کنند که گران نشده ولی واقعاً افزایش پیدا کرده است من همان دارویی را که قبلاً 150 هزار تومان می‌خریدم امروز تقریباً دو برابر خرید می‌کنم. 10 درصد مالیات ارزش افزوده نیز جزو حق بیمه بود عملاً‌ مشتری می‌پردازد. سال گذشته 200 تومان پرداخت می‌کرد فرض کنید امسال 250 تومان پرداخت می‌کند 10 درصد از 200 تومان مالیات ارزش افزوده است و عملاً شرکت بیمه 70 تومان توانسته روی حق بیمه خود اضافه کند؛ چون نگاه مشتری به قیمت تمام‌شده است و این آثار نسبت خوبی دارد.

بنابراین در سال 1400 یک سری اتفاقات مثبت داشتیم که امیدوارم صنعت بیمه این مسیر را ادامه دهد هم نگاهی که بیمه مرکزی داشت و هم مسیری که سندیکا در آن قرار گرفت و خواست که حرکت نماید و حرکت کرد.

ادادمه دارد…..