ناترازی در شرکتهای بیمه و اثرات نامطلوب آن
ضعیت ناترازی مالی یک شرکت بیمه می‌تواند به شدت بر وضعیت پایداری آن تأثیر بگذارد. زیرا وجود ناترازی مالی می‌تواند منجر به مشکلات بسیار جدی برای شرکت بیمه شود که می‌تواند از افت اعتبار گرفته تا مشکلات قانونی و حتی تأثیر منفی بر ارزش سهام شرکت را شامل شود.
نظرعلی صلاحی‌نژاد،قائم مقام بیمه دی و طوبی حقیقت کارشناس و محقق صنعت بیمه در مقاله ای ناترازی شرکتهای بیمه را مورد بررسی قرار دادند که در ذیل می آید:
مقدمه
ناترازی در شرکتهای بیمه به عدم توازن و تطابق میان دارایی‌ها و بدهی‌ها و همچنین پوشش تامین خطراتی که شرکت باید تحت پوشش قرار دهد اشاره دارد. این ناترازی ممکن است ناشی از اختلاف در ارزش‌گذاری دارایی‌ها، افزایش خسارت پیش‌بینی نشده یا تغییرات در سطح پوشش بیمه‌نامه‌ها باشد. مدیریت مناسب ناترازی در شرکتهای بیمه اهمیت زیادی دارد تا این شرکت‌ها بتوانند در مواجه با مخاطرات و خسارات مختلف به طور پایدار و کارآمد عمل کنند. در شرکتهای بیمه ناترازی ممکن است از دو جهت مختلف رخ دهد. اول، در ساختار دارایی‌ها و بدهی‌ها که ممکن است به دلیل تغییرات در بازارهای مالی یا ارزش‌گذاری نادرست اتفاق افتد. دوم، در زمینه پوشش تامین که اگر تخمین خطرات نادرست باشد یا اگر خسارت پیش‌بینی نشده زیاد شود، ناترازی ایجاد می‌شود. برای مثال؛ اگر یک شرکت بیمه ارزش واقعی دارایی‌ها را نادرست ارزیابی کند یا پوشش ببمه‌نامه‌ها را به طور نادرست تعیین کند، ناترازی بوجود می‌آید. این موضوع می‌تواند تاثیرات مخربی بر مالیات، سودآوری و پایداری شرکت داشته باشد. بنابراین مدیریت دقیق و تنظیمات صحیح در این زمینه برای حفظ تعادل و عملکرد بهینه شرکتهای بیمه ضروری است. وضعیت ناترازی یا عدم توازن مالی در شرکتهای بیمه می‌تواند موارد مختلفی را شامل شود که نشان‌دهنده عدم تطابق بین دارایی‌ها و بدهی‌های یک شرکت باشد. این وضعیت نشان‌دهنده این است که دارایی‌های موجود در اختیار شرکت بیمه کافی نیستند تا بدهی‌ها و تعهدات حاصل از قراردادهای بیمه و سایر تعهدات مالی را پوشش دهند. این وضعیت ممکن است به دلایل مختلفی بوجود آید، از جمله؛ نابرابری در تخصیص سرمایه، تخصیص نادرست بین دارایی‌ها و بدهی‌ها، عوامل خارجی مانند تغییرات اقتصادی یا حتی عوامل داخلی نظیر مدیریت نامناسب یا اتخاذ تصمیمات نادرست. لذا، وضعیت ناترازی یک مسئله بسیار حیاتی در عملکرد شرکتهای بیمه است، اما می‌توان گفت که این امر نیازمند اقدامات صحیحی است تا به وضعیتی مساعد تبدیل شود.
تاثیر ناترازی در شرکتهای بیمه بر مالیات آنها
وضعیت ناترازی در شرکتهای بیمه می‌تواند تأثیرات گسترده‌ای بر مالیات این شرکت‌ها داشته باشد. این تأثیرات ممکن است به صورت مستقیم و غیرمستقیم در مالیات شرکتهای بیمه تأثیر بگذارد.
الف) تأثیرات مستقیم:
1) ضرورت تسویه مالیاتی زودتر: وضعیت ناترازی ممکن است به این معنی باشد که شرکت باید مالیات خود را زودتر از هنگام معمولی پرداخت کند. زیرا وضعیت مالی ناپایدار می‌تواند باعث شود اداره مالیات اعتقاد داشته باشد که شرکت به تسویه مالیات معوقه نخواهد پرداخت.
2) تأخیر در پرداخت مالیات: از طرفی، وضعیت ناترازی ممکن است باعث تأخیر در پرداخت مالیات شود. این موضوع می‌تواند به مرور زمان باعث بدهی‌های مالیاتی بیشتری شود که موجب افزایش هزینه‌ها و تأخیر در عملیات مالی شود.
ب) تأثیرات غیرمستقیم:
1) کاهش سودآوری: وضعیت ناترازی ممکن است به همراه داشتن هزینه‌های اضافی و مشکلات مالیاتی مرتبط، باعث کاهش سودآوری شرکت شود. این موضوع می‌تواند به طور غیرمستقیم باعث کاهش درآمد مالیاتی شرکت گردد.
2) تأثیر بر ارزش سهام: وضعیت ناترازی ممکن است باعث کاهش اعتبار و ارزش سهام شرکت شود. این موضوع می‌تواند تأثیر مستقیم بر ارزش دارایی‌ها و به همین ترتیب مالیات‌پرداختی داشته باشد.
تدابیر و روندهای مالیاتی برای مدیریت و البته کاهش تأثیرات ناترازی بر مالیات شرکتهای بیمه، ممکن است اقدامات و تدابیر مالیاتی گرفته شود. این اقدامات می‌توانند شامل: افزایش دقت و شفافیت در گزارشگری مالیاتی، بهینه‌سازی ساختار سرمایه و مدیریت مالی، استفاده از تخفیفات و امتیازات مالیاتی، مشارکت فعال در فرآیندهای اصلاحی مالیاتی، همکاری موثر با ادارات مالیاتی برای رسیدن به تسویه‌های منطقی، بررسی مجدد ساختار کلیه مالیات‌ها و کدهای مالیاتی مورد استفاده. نقش مقامات نظارتی و مالیاتی نیز بسیار حیاتی است. این نهادها به عنوان معاونان عمومی و نظارتی دخیل به نظارت بر عملکرد مالیاتی شرکت‌ها و اصلاح وضعیت‌های جاری بیمه‌ها و نهادهای مالیاتی هستند. به طور خلاصه، وضعیت ناترازی در شرکتهای بیمه ممکن است تأثیرات مستقیم و غیرمستقیمی بر مالیات این شرکت‌ها داشته باشد. مناسب برخورد کردن با این وضعیت و همکاری با مقامات مالیاتی می‌تواند به کاهش تأثیرات ناشی از وضعیت ناترازی کمک کند و برای پایداری مالی و اقتصادی بهتر شرکتهای بیمه همواره لازم و حیاتی است.
تاثیر ناترازی در شرکتهای بیمه بر وضعیت پایداری آنها
وضعیت ناترازی مالی یک شرکت بیمه می‌تواند به شدت بر وضعیت پایداری آن تأثیر بگذارد. زیرا وجود ناترازی مالی می‌تواند منجر به مشکلات بسیار جدی برای شرکت بیمه شود که می‌تواند از افت اعتبار گرفته تا مشکلات قانونی و حتی تأثیر منفی بر ارزش سهام شرکت را شامل شود. به‌طور خاص، منافع کلیه سهامداران و مشتریان شرکت بیمه در معرض تأثیر قرار می‌گیرد. از یک سو، سهامداران نگران از دست دادن ارزش سهام خود در بازار می‌باشند، و از سوی دیگر، مشتریان نگران از دست دادن اعتماد به توانایی شرکت برای پرداخت مطالبات بیمه می‌باشند. اگر یک شرکت بیمه در وضعیت ناترازی مالی قرار گیرد، ممکن است به مشکلات نظارتی برخورد کند. مثلاً، نظارت‌گران ممکن است بخواهند تحقیق کنند که چرا این وضعیت ایجاد شده است و چه اقداماتی انجام گرفته است تا آن را رفع نماید. در واقع، یکی از راه‌های مهم برای حفظ وضعیت پایداری برای یک شرکت بیمه، مدیریت مناسب ریسک‌های مرتبط با فعالیت‌های بیمه‌ای است. این شامل به‌کارگیری سیاست‌های مدیریتی مناسب، انجام ارزیابی‌های منطقی و دقیق ریسک، و نگه‌داری یک ساختار مالی بهینه می‌شود. بهتر است با یک مثال عددی توضیح بیشتری ارائه کنم. فرض کنید که یک شرکت بیمه در یک سال خاص (بیمه‌نامه‌های صادر شده) مجموعه ای از مطالبات بیمه‌ای (claim) با مبلغ 100 میلیارد تومان داشته باشد. اما همان سال، شرکت از منابع مالی خود تنها توانسته باشد 80 میلیارد تومان را پرداخت کند. حالا اگر این شرکت بیمه نتواند مابقی 20 میلیارد تومان مطالبات را پرداخت نماید، این موضوع به عنوان یک وضعیت ناترازی مالی محسوب می‌شود. این وضعیت می‌تواند اثرات جبران‌ناپذیری برای شرکت داشته باشد، از جمله افت اعتبار و اعتماد مشتریان، مشکلات حقوقی و نظارتی، و کاهش ارزش سهام شرکت. این وضعیت می‌تواند نشان‌دهنده یک تضعیف عمده در توانایی شرکت بیمه برای مدیریت و پرداخت مطالبات بیمه‌ای باشد. با توجه به اینکه وضعیت مالی یک شرکت بیمه بسیار وابسته به مدیریت خطر مناسب و استفاده بهینه از سرمایه می‌باشد، مطمئناً شرکتهای بیمه نیاز دارند تا از رویکردها و سیاست‌های مدیریتی مناسبی برای پیشگیری از این نوع وضعیت‌ها استفاده نمایند.
عوامل موثر بر ناترازی در شرکتهای بیمه
وضعیت ناترازی می‌تواند باعث افت شدید اعتبار و اعتماد مشتریان، مدیران و سرمایه‌گذاران شود. همچنین، این وضعیت می‌تواند به تأخیر و مشکلات در پرداخت خسارات و تعهدات مالی منجر شود که می‌تواند به ضرر تصمیم‌گیرندگان و صاحبان سهام بیمه شرکت بیانجامد. در نهایت، نباید فراموش کرد که هدف اصلی هر شرکت بیمه، حفظ امنیت مالی و تأمین تعهدات نسبت به بیمه‌گذاران است. بنابراین، صحیح و دقیق بودن فعالیت‌ها و مدیریت مالی امری اساسی برای هر نهاد بیمه‌ای محسوب می‌شود.
بر این اساس، در بررسی ناترازی شرکتهای بیمه نکات ذیل بااهمیت می‌باشد:
1) تحلیل دقیق دارایی‌ها
- ارزیابی نوع و میزان دارایی‌ها (سرمایه‌گذاری‌ها و مطالبات)
- بررسی تغییرات ارزش دارایی‌ها در طول زمان
۲) بررسی بدهی‌ها
- ارزیابی وضعیت بدهی‌ها از جمله وام‌ها
- بررسی تغییرات در سطح بدهی خصوصا ذخائر فنی بیمه‌ای و انواع ذخائر بیمه
۳) پوشش تامین
- ارزیابی نوع و میزان پوشش‌های ارائه شده توسط شرکت
- بررسی تغییرات در خطر بیمه‌نامه‌ها
۴) مدیریت ریسک
- ارزیابی کارایی سیستم مدیریت ریسک برای تشخیص و مدیریت خطرات مختلف
- تحلیل و بررسی خطرات محتمل و اطمینان از مدیریت موثر آنها
- ارزیابی آمادگی برای مواجهه با خطرات ناشی از مخاطرات غیرمترقبه
۵) مدیریت سودآوری
- بررسی سودآوری به ویژه در مقایسه با هزینه‌ها و علل افزایش و کاهش
- اطمینان از استفاده بهینه از منابع مالی و جذب سرمایه
۶) تغییرات در قوانین و مقررات
- بررسی تاثیر تغییرات در قوانین بیمه و مقررات مربوط به صنعت بیمه بر عملکرد شرکت
۷) پویایی بازار
- بررسی تاثیر تغییرات در بازار بیمه و رفتار مشتریان بر ناترازی شرکت
۸) تکنولوژی و نوآوری
- بررسی آمادگی شرکت برای بهره‌مندی از تکنولوژی و نوآوری‌های جدید در صنعت
۹) رقابت و استراژی بازار
- ارزیابی استراتژی‌های بازاریابی و رقابتی شرکت به منظور افزایش بازده و سهم بازار
راهکارهای رفع چالش ناترازی در شرکتهای بیمه
حل مشکلات ناترازی مالی در بیمه‌ها یک مسئله چالش‌برانگیز است که نیازمند راهکارهای گسترده و مداوم است. برای حل این مشکل نیازمند چند گام کلیدی هستیم:
- بهبود مدیریت ریسک یکی از اصول اساسی در حل معضلات مالی در بیمه، بهبود مدیریت ریسک است. بیمه‌گران بایستی با استفاده از مدل‌ها و تکنیک‌های مدیریتی مناسب، عوامل ریسک را به خوبی شناسایی کرده و استراتژی‌های مناسبی برای کاهش و کنترل آنها اعمال نمایند.
- بهینه‌سازی ساختار مالی ساختار مالی مناسب و بهینه از جمله جواب به مشکل ناترازی مالی است. این به معنای تعادل در بین منابع مالی موجود و تعهدات بلندمدت و کوتاه مدت می‌باشد.
- ارتقاء سرمایه بازدهی و کارآیی سرمایه در بیمه‌ها بسیار حیاتی است. به کار گیری سرمایه به نحوی که منجر به حفظ تعادل مالی و افزایش پایداری مالی شود، از راهکارهای اصلی برای حل مشکلات ناترازی مالی می‌باشد.
- استفاده از تکنولوژی مدرن استفاده از فناوری و نرم‌افزارهای مدرن برای ارتقاء سیستم‌های مالی و مدیریت ریسک نقش بسیار مهمی در حل مشکلات ناترازی مالی دارد. به کمک الگوریتم‌ها و ابزارهای هوش مصنوعی می‌توان ریسک‌ها را به خوبی شناسایی کرده و استراتژی‌های مناسبی برای کاهش آنها اعمال نمود.
- توجه به مقررات و نظارت رعایت قوانین و مقررات مربوط به صنعت بیمه و نظارت منسجم و صحیح بر عملکرد بیمه‌گران نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این امر باعث افزایش اعتماد مشتریان و کاهش ریسک‌های قانونی می‌شود.
- آموزش و توانمندسازی کارکنان آموزش کارکنان به منظور درک بهتر ریسک‌های مالی و نحوه مدیریت آنها، می‌تواند بهبود قابل توجهی در جلوگیری از مشکلات ناترازی مالی داشته باشد.
- شفافیت و انطباق با استانداردها اطلاعات شفاف و مطابقت با استانداردها، به افزایش اعتماد مشتریان و سرمایه‌گذاران کمک می‌کند و نقش مهمی در جلوگیری از مشکلات ناترازی مالی دارد.
- همکاری با نهادهای مرتبط همکاری با نهادهای تضمین‌کننده مالی و نهادهای دولتی مرتبط، می‌تواند در حل مشکلات مالی و افزایش پایداری بیمه‌ها مؤثر باشد.
کلام آخر
در یک جمع‌بندی کوتاه، ناترازی در شرکتهای بیمه می‌تواند به مشکلات جدی برای مشتریان و صنعت بیمه منجر شود. برای جلوگیری از این مشکلات، نیاز است که سازمان‌های نظارتی و مدیریت بیمه دقت کنند و قوانین و مقررات را به دقت اجرا کنند. همچنین، شفافیت و انتشار اطلاعات مربوط به عملکرد شرکتهای بیمه نیز می‌تواند بهبود اعتماد عمومی و کاهش ناترازی در این صنعت کمک کند. ناترازی در شرکتهای بیمه می‌تواند به مشکلات جدی در عملکرد و اعتماد عمومی منجر شود. این موضوع می‌تواند منجر به افزایش هزینه‌ها، کاهش سطح خدمات، افزایش شکایات مشتریان و حتی خسارات مالی و اعتباری شود. برای جلوگیری از ناترازی در شرکتهای بیمه، لازم است که سیاست‌ها و روش‌های مناسب برای نظارت و کنترل دقیق بر روی عملکرد شرکت‌ها تعیین شود. همچنین، آموزش کارکنان و اعضای هیئت مدیره در زمینه اخلاق حرفه‌ای و رفتارهای قابل قبول در صنعت بیمه نیز بسیار حائز اهمیت است. سخن آخر این است که ناترازی در شرکتهای بیمه می‌تواند عواقب جدی داشته باشد و لازم است که تمام تلاش‌ها برای جلوگیری از آن صورت گیرد تا اعتماد عمومی به این صنعت حفظ شود.
منابع
- “Financial Imbalance and Risk Management in Insurance Companies”، https://www.researchgate.net/publication/326198088_Financial_Imbalance_and_Risk_Management_in_Insurance_Companies
- “Risk Management in Insurance”، https://www.soa.org/resources/essays-monographs/2020/risk-management-in-insurance/
- “Solving Financial Imbalance Problems in Insurance Companies”، https://www.insurancejournal.com/magazines/mag-features/2017/06/05/453867.htm
- حسین زاده، محمد امین و حسینی کاشانی، سعید (1393). “برآورد مدل ناترازی مالی با استفاده از شاخص های مالی در شرکت بیمه.” فصلنامه علمی پژوهشی بیمه. سال ششم. شماره 22.
- نامایی، احمد (1396). “بررسی عوامل اقتصادی و مالی-اقتصادی بر وضعیت پایداری شرکتهای بیمه و صندوق‌های بازنشستگی با رویکرد . “DEА