فلسطین، ایران را جا گذاشت و رفت / پیشرفته ها در پوشش های بیمه ای اشباع شدند+نمودار
فراز و فرود ضریب در صنعت بیمه تا 2024 را ببینید
سرانة حق بیمة زندگی در ایران در سال 2019 تنها نزدیک به 16 دلار برآورد شده است؛ در حالی که این رقم در جهان به بیش از 370 دلار میرسد؛ یعنی چیزی بیش از 25 برابر ایران./ میزان حق بیمة تولیدی در کشور فلسطین از حدود 11 میلیارد دلار در سال 2010 به مرز 20 میلیارد دلار در سال 2019 رسیده و با فرض ادامة روند میتوان پیشبینی تولید 27 میلیارد دلار حق بیمه را در سال 2024 برای این کشور متصور شد./ فلسطین سرانة حق بیمة تولیدی بیش از سه هزار دلار را در سال 2024 تجربه خواهد کرد و با توجه به جمعیت خود در سال 2024 سرانهای همتراز با کشورهای پیشرفته چون المان خواهد داشت.
به گزارش ریسک نیوز به نقل از نشریه بیمه داری نوین، صنعت بیمه طی سالهای اخیر در جهان رشد قابل توجهی را تجربه کرده است. با خروج از بحران مالی سال 2008، پوشش بیمهای در کشورهای در حال توسعه رشد چشمگیری داشته است و کشورهایی چون ایران، امارات، چین و فلسطین از جمله کشورهایی با نرخ رشد بالا در صنعت بیمه به شمار میروند. پیشبینیها نشان میدهد که حق بیمة تولیدی در کشور ما طی پنج سال آینده به حدود 19 میلیارد دلار خواهد رسید که در مقایسه با سایر کشورها رشد بسیار قابل توجهی محسوب میشود. این رشد از سال 2015 به ویژه در رشتههای غیر زندگی آغاز شد.
روند رشد ایران و جهان
آمارهای بیمة مرکزی نشان میدهد که طی 10 سال گذشته میزان حق بیمة تولیدی در جهان رشد بسیار کندی، به ویژه در رشتههای زندگی داشته است. با این حال در سال 2018 به واسطة رشد یکبارة حق بیمهها در ایالات متحده میزان حق بیمة تولیدی در جهان تنها در طول یک سال از کمی بیش از 2 هزار میلیارد دلار به مرز 3 هزار و 300 میلیارد دلار نزدیک شد. این رقم نشاندهندة ظرفیت چشمگیر ایالات متحده در حوزة بیمه است. بیمة زندگی در جهان طی این دوره از حدود 2600 میلیارد دلار به مرز 3 هزار میلیارد دلار نزدیک شد که حاکی از روند کند رشد صنعت بیمه در این رشته است.
این در حالی است که در کشور ما حق بیمة زندگی از 452 میلیون دلار در سال 2010 به بیش از 7/1 میلیارد دلار در سال 2019 رسید. در رشتههای غیر زندگی نیز رشد حق بیمة تولیدی به طور قابل توجهی بالاست و از حدود 2/5 میلیارد دلار به بیش از 10 میلیارد دلار رسیده است (شکل 1).
سرانة حق بیمة تولیدی در ایران اما فاصلة چشمگیری با جهان دارد. سرانة حق بیمة زندگی در ایران در سال 2019 تنها نزدیک به 16 دلار برآورد شده است؛ در حالی که این رقم در جهان به بیش از 370 دلار میرسد؛ یعنی چیزی بیش از 25 برابر ایران. در رشتههای غیر زندگی اما سرانة کشور به طور چشمگیری بالاتر است و با رشد چشمگیری که از سال 2015 آغاز شد، به مرز 130 دلار در سال 2019 رسید که تقریباً یکسوم حق بیمة رشتههای غیر زندگی در جهان است. بالا بودن سرانة حق بیمة تولیدی غیر زندگی در کشور ما به واسطة قیمت بسیار بالای خدمات و خودرو در مقایسه با سایر کشورهاست. در حال حاضر، به واسطة قیمتهای افسارگسیختة خودرو، صنعت بیمه نیز به ناچار حق بیمه را در رشتههای مرتبط افزایش داده است (شکل 2).
حق بیمه در 2024
پیشبینی روند تغییرات حق بیمة تولیدی در کشورهای مختلف بر اساس میانگین متحرک چهار ساله نشان میدهد که در کشورهای در حال توسعه به واسطة نرخ پایین نفوذ بیمه، ظرفیت بالایی در افزایش تولید حق بیمه وجود دارد. طی 10 سال گذشته حق بیمة تولیدی در کشور فلسطین و ایران و تا حدودی امارات رشد چشمگیری را تجربه کرده است. میزان حق بیمة تولیدی در کشور فلسطین از حدود 11 میلیارد دلار در سال 2010 به مرز 20 میلیارد دلار در سال 2019 رسیده و با فرض ادامة روند میتوان پیشبینی تولید 27 میلیارد دلار حق بیمه را در سال 2024 برای این کشور متصور شد.
حق بیمه در کشور ما در سال 2010 در حدود 5/5 میلیارد دلار و برابر با حق بیمة تولیدی امارات است که نیمی از حق بیمة تولیدی کشور فلسطین است. با افزایش تولید حق بیمه در کشور، ایران تنها طی هشت سال از ترکیه پیشی گرفته و پیشبینی میشود در سال 2020 نیز از امارات پیشی بگیرد. رشد چشمگیر حق بیمه در کشور ما نشان میدهد که در سال 2024 میزان حق بیمة تولیدی کشور به مرز 20 میلیارد دلار خواهد رسید و فاصلهمان را با ترکیه و عربستان به طور چشمگیر افزایش خواهد داد. در همین دوره به نظر میرسد ترکیه کاهش حق بیمه را در سالهای آتی تجربه کند (شکل 3).
در کنار کشورهای در حال توسعه، در کشورهای پیشرفته به جز انگلستان و چین که اخیراً به کشوری پیشرفته تبدیل شده است، حق بیمة تولیدی تمایلی برای افزایش نشان نمیدهد. در ژاپن حق بیمة تولیدی طی سالهای گذشته روندی نزولی داشته و در انگلستان با شیب بسیار کم افزایش یافته است. با این حال به نظر میرسد انگلستان افزایش چشمگیری در سالهای آتی بر اساس تغییرات صنعت بیمه تجربه کند و در سال 2024 بالغ بر 500 میلیارد دلار حق بیمه تولید کند. در کره جنوبی نیز به نظر میرسد در سالهای آتی روند نزولی حق بیمه تولیدی را شاهد باشیم و این کشور نتواند مرز 200 میلیارد دلار را پشت سر بگذارد (شکل 4).
سرانة حق بیمه: فلسطین به کشورهای پیشرفته خواهد پیوست
آمارهای سرانة حق بیمه نشان میدهد که در بین کشورهای منتخب، دو کشور چین و فلسطین رشد بسیار چشمگیری در سرانة حق بیمة تولیدی را تجربه کنند. با این تفاوت که کشور فلسطین سرانة حق بیمة تولیدی بیش از سه هزار دلار را در سال 2024 تجربه خواهد کرد و چین تنها به سرانة 600 دلار بسنده خواهد کرد. این ارقام نشان میدهد که کشور فلسطین با توجه به جمعیت خود در سال 2024 سرانهای همتراز با کشورهای پیشرفته خواهد داشت. در کشور امارات نیز سرانة حق بیمه از کشورهای همسایه به طور قابل توجهی بالاتر است؛ اما نسبت به کشور فلسطین، این کشور سرانهای بسیار پایینتر در سال 2019 داشته است. در عربستان سرانة حق بیمة تولیدی از سال 2015 روند کاهشی داشت و به نظر میرسد در سالهای آتی نیز به همین روند ادامه دهد. ترکیه نیز روند نزولی قابل توجهی را تجربه کرده است و به نظر میرسد سرانة حق بیمة تولیدی در این کشور در سال 2024 به کمتر از 100 دلار برسد. این در حالی است که در ایران سرانة حق بیمه از کمتر از 100 دلار در سال 2015 به بیش از 160 دلار در سال 2019 رسیده است و به نظر میرسد در سال 2023 از مرز 200 دلار عبور کند (شکل 5).
در بین کشورهای پیشرفته همچون آلمان، کره، ژاپن و انگلستان، سرانة حق بیمة تولیدی روندهای متفاوتی دارد. یکی از مهمترین عوامل مؤثر بر سرانه نرخ رشد جمعیت است که در برخی از کشورها همچون ژاپن روندی منفی دارد و در نتیجه سرانة حق بیمه روندی افزایشی خواهد داشت. بر اساس آمارهای بیمه مرکزی ایران حق بیمه سرانه در کشورهای پیشرفته روندهای متفاوتی دارد و به نظر میرسد در سالهای آتی نیز همین روندها حاکم باشند. حق بیمه سرانه در ژاپن در سال 2012 به بیش از پنج هزار دلار رسید؛ اما با روند نزولی مواجه شد و در سال 2017 به کمتر از سه هزار و 500 دلار رسید. با این حال، به نظر میرسد در این کشور سرانة حق بیمه دوباره افزایش یابد و در سال 2024 به مرز چهار هزار دلار برسد. در آلمان و انگلستان نیز افزایش حق بیمة سرانه پیشبینی میشود؛ اما به نظر میرسد در کرة جنوبی سرانة حق بیمه در سالهای آتی افزایش چندانی را تجربه نکند (شکل 6).
ضریب نفوذ بیمه: فلسطین در صدر، آلمان در قعر
در بین کشورهای منتخب، کشور فلسطین با نرخ ضریب نفوذ بیش از پنج درصد در سال 2019 اختلاف قابل توجهی را نسبت به سایر کشورهای منطقه همچون عربستان و ترکیه (نرخ نفوذ کمتر از 5/1 درصد) را نشان میدهد. چین نیز از نظر نرخ نفوذ بیمه در بین کشورهای در حال توسعه قرار دارد و با نرخ کمتر از پنج درصد فاصلة چشمگیری با کشورهای توسعهیافته دارد. در بین کشورهای منتخب، پیشبینی میشود دو کشور ایران و فلسطین نرخ نفوذ بیمه را تا سال 2024 به طور چشمگیری افزایش دهند و ایران بتواند مرز نرخ نفوذ سه درصد را رد کند. فلسطین نیز تا سال 2026 به مرز شش درصد نزدیک خواهد شد که برابر با نرخ نفوذ آلمان در سال 2018 است (شکل 7).
در بین کشورهای پیشرفته ضریب نفوذ بیمه در کشور آلمان بسیار کمتر از ژاپن، انگلستان و کره جنوبی است؛ اما پیشبینی میشود در سالهای آتی این کشور نیز ضریب نفوذ هفت درصد را در سال 2024 شاهد باشد. این در حالی است که ضریب نفوذ در انگلستان تا سال 2017 به شدت کاهش یافته و به کمتر از 10 درصد رسیده است؛ اما رشد ضریب در سالهای 2018 و 2019 نشان از آغاز افزایش ضریب نفوذ در این کشور است. در کرة جنوبی ضریب نفوذ بیمه به طور چشمگیری بالاست و در سال 2016 به بیش از 12 درصد رسید؛ اما روند کاهشی قابل توجه نشان میدهد که این کشور ممکن است در سال 2024 ضریب 9 درصد را تجربه کند.
فاصلة چشمگیر ایران با جهان
آمارهای بیمه مرکزی نشان میدهد که کشور ما در مقایسه با کشورهای پیشرفته و کشورهای در حال گذار از ضریب نفوذ بسیار پایین در بیمه برخوردار است. پایین بودن ضریب نفوذ در کشور ما ناشی از پوشش بیمهای پایین است؛ بنابراین، ایران پتانسیل بسیار بالایی در افزایش ضریب نفوذ بیمه دارد که این افزایش در سالهای اخیر، خود را به خوبی نشان داده است. از طرف دیگر، کاهش ارزش پول ملی یکی از عوامل مهم در کند شدن ضریب نفوذ بیمه در کشور است. گرچه آثار سوء تورم و کاهش ارزش پول ملی در تمامی جنبههای اقتصادی نمود مییابد؛ اما در حوزة خدمات همچون بیمه بیشترین تأثیر را دارد، زیرا بخش خدمات تأثیرپذیری کمتری از نرخهای خارجی دارد.
با توجه به پیشبینیها، به نظر میرسد کشورهای توسعهیافته از نظر پوشش بیمهای به حد اشباع رسیدهاند و تنها عوامل مداخلهکننده در حق بیمة تولیدی میتواند فرآیندها و قوانین جدید یا کشف رشتههای جدید بیمه مانند بیمه سایبری باشد.