رشد چشمگیر نرخ مرگ و میر در کشور

به گزارش ریسک نیوز به نقل از بیمه داری نوین میانگین نرخ رشد مرگ و میر در جهان در سه دهه گذشته در حدود 0.8 درصد بوده است، اما در ایران  این نرخ رشد سالانه   1.04 درصد برآورد شده که به طور چشمگیری بالاتر از نرخ میانگین جهانی است.همچنین ثبات سرانه خودکشی در کشور در سه دهه گذشته تقریبا ثابت مانده در حالی که در جهان رو به کاهش نهاده است.

مرگ و میر و خودکشی در جهان تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد. آمارهای سازمان سلامت جهان نشان می‌دهد که طی سه دهه گذشته وضعیت مرگ و میر در ایران نسبت به میانگین جهانی بسیار پایین‌تر بوده است. میانگین سالانه مرگ و میر کشور به ازای هر صد هزار نفر در حدود 418 نفر بوده است در حالی که در جهان میانگین سه دهه گذشته در حدود 760 نفر به ازای هر 100 هزار نفر در سال بوده است. با این حال، آمارها نشان می‌دهد که مرگ و میر سالانه در ایران نسبت به جهان نرخ رشد بسیار قابل توجهی داشته به طوری که میانگین نرخ رشد در جهان 0.8 درصد اما در ایران 1.04 در بوده است.

آمارها نشان می‌دهد در حالی که در سراسر جهان تعداد خودکشی رو به کاهش است، در ایران تعداد خودکشی در سه دهه گذشته به طور متوالی افزایش یافته است. در نتیجه این امر، سهم ایران از خودکشی در جهان طی سال‌های 1374 تا 1390 به طور مداوم افزایش یافته و تنها از سال 91 به بعد این سهم روندی کاهشی داشته است که دلیل این امر افزایش تعداد خودکشی در جهان و به طور همزمان، کاهش تعداد خودکشی در ایران است.

رشد مداوم مرگ و میر و خودکشی در کشور

بر اساس آمارهای سازمان سلامت جهانی، طی سه دهه گذشته تعداد مرگ و میر سالانه هم در جهان و هم ایران روندی افزایشی داشته است. با این حال، این روند در جهان به مراتب کندتر از ایران بوده است. در حالی که تعداد مرگ و میر در جهان در طی یک دهه گذشته از حدود 43 میلیون مورد در سال 69 به 55 میلیون مورد در سال 96 رسیده است (28 درصد رشد)، در ایران تعداد مرگ و میر از حدود 280 هزار به 360 هزار (5/28 درصد) رسیده است که نشان‌دهندة رشد مشابه با جهان در طی کل دوره بوده است (شکل 1). با این حال میانگین رشد سالانه در کشور به حدود 1.04 درصد می‌رسد در حالی که این نرخ در جهان در حدود 0.8درصد است.

نگاهی به روند خودکشی در ایران و جهان نیز نشان می‌دهد که ایران از سال 1369 تا 1390 به طور مداوم رشد مثبت را در تعداد خودکشی‌ها تجربه کرده و از حدود 3550 مورد به 5260 مورد افزایش یافته است در حالی که از سال 91 تا 97 تعداد خودکشی‌ها روندی کاهشی را تجربه کرده است. از سوی دیگر، در جهان تعداد خودکشی‌ها در سال‌های 69 تا 74 از حدود 760 هزار به 860 هزار نفر رسیده و پس از ان روندی کاهشی را تا سال 1392 در پیش گرفته و به حدود 780 هزار نفر در سال کاهش یافته است (شکل 2).

کاهش سرانه خودکشی در جهان

طی دورة مورد مطالعه، سرانه خودکشی در جهان روندی کاهشی را تجربه کرده است و از حدود 14 نفر در هر 100 هزار نفر در سال 69 به کمتر از 11 نفر در هر صد هزار نفر در سال 96 رسیده است. این در حالی است که سرانة خودکشی در ایران بسیار کمتر از جهان و در حدود شش نفر در هر صد هزار نفر بوده است. گرچه در سال‌های 82 تا 90 به 7 نفر در سال نیز رسیده است. گرچه سرانه خودکشی در جهان روندی کاهشی را در طی سه دهه گذشته نشان می‌دهد، سرانه خودکشی در ایران روندی تقریباً ثابت داشته و تا سال 96 کاهش محسوسی را تجربه نکرده است (شکل 3).

این در حالی است که سهم خودکشی از مرگ و میر سالانه در ایران در سال‌های 83 تا 96 به شدت کاهش یافته و از 1.7درصد به حدود 1.3 درصد رسیده است. با این حال، کشور ما در سال‌های 69 تا 81 روند افزایشی چشمگیری در سهم خودکشی از مرگ و میر را شاهد بوده است. در جهان اما این رقم در کل دوره روندی نزولی داشته و از حدود 1.75 درصد به کمتر از 1.5 درصد رسیده است. کاهش چشمگیر سهم خودکشی در ایران بیشتر ناشی از افزایش مرگ و میر در کشور ناشی از سایر عوامل بوده است. اما کاهش تعداد خودکشی نیز بر این امر تأثیر داشته است (شکل 4).

رشد سهم ایران از مرگ و میر و خودکشی در جهان

طی سه دهه گذشته سهم ایران از خودکشی و مرگ و میر در جهان به طور تقریباً پیوسته افزایش یافته است. گرچه سهم ایران از خودکشی در سال‌های پس از 93 روندی کاهش نشان می‌دهد. با این حال سهم ایران در مرگ و میر از حدود 0.5 در سال 1370 به حدود 0.7 درصد در سال 1396 رسیده و سهم از خودکشی جهانی نیز از حدود 0.47 درصد به 6/0 درصد در سال 96 افزایش یافته است (شکل 5).

شاخص خودکشی کشور طی سه دهه گذشته دو دوره متفاوت را نشان می‌دهد. از سال 1369 تا 81 این شاخص افزایشی بوده و از حدود0/7 به بیش از 1 افزایش یافته است که نشان‌دهندة افزایش  سهم خودکشی در ایران نسبت به مرگ و میر در مقایسه با جهان بوده است؛ اما از سال 81 تا 96 روند معکوس نشان‌دهندة آن است که خودکشی کم کم به عاملی کمرنگ در بین عوامل مرگ و میر بدل شده است (شکل 6).

در نهایت روند رشد سهم ایران از خودکشی در جهان نشان می‌دهد که در بیشتر طول سه دهه گذشته ایران افزایش چشمگیری را در سهم خود از خودکشی در جهان تجربه کرده است به گونه‌ای که در سال 1380 این افزایش به بیش از هفت درصد نیز رسیده است. با این حال طی سال‌های 93 تا 96 ایران روندی کاهشی را در سهم خود از خودکشی در جهان تجربه کرده است (شکل 7).

افزایش سرعت رشد مرگ و میر در ایران

با حرکت جمعیت کشور به سمت میانسالی، انتظار می‌رود تا مرگ و میر سالانه درایران نسبت به جهان رشد قابل توجهی را در سال‌های آتی تجربه کند. گرچه تعداد خودکشی سالانه خوشبختانه روندی کاهشی را تجربه می‌کند؛ اما هنوز هم سرانه خودکشی در کشور کاهش چندانی را تجربه نکرده است. این در حالی است که سرانه خودکشی در جهان روند کاهشی مشخصی را طی کرده است.