نگاهی به ماهیت حقوقی صندوق ذخیره فرهنگیان

به گزارش ریسک نیوز امیر حمزه ملکیان کارشناس صنعت بیمه نگاهی به ماهیت صندوق ذخیره فرهنگیان داشته است و در یادداشتی بدان اشاره کرده که در ذیل می آید:

در اواخر سال ۱۳۷۳ اندیشه ارتقای معیشتی و رفاه فرهنگیان به عنوان یک موضوع جدی و یکی از دغدغه های اصلی کشور مطرح شد و مسئولان وقت وزارت آموزش و پرورش را بر آن داشت تا با ارائه طرح افزایش قدرت مالی دوران بازنشستگی در راستای تحقق این هدف مهم تلاش نمایند.

با تصویب مجلس شورای اسلامی مؤسسه صندوق ذخیره فرهنگیان در تاریخ ۱۳۷۴/۳/۷ در اجرای تبصره «۶۳» قانون برنامه دوم توسعه مصوب ۱۳۷۳ طی تصویبنامه شماره ۱۳۵۹/ت ۱۴۹۵۶ – هـ مورخ ۱۳۷۴/۲/۱۱ هیئت وزیران تأسیس و در اداره ثبت شرکت ها ثبت گردید و تا به امروز طی ماده (۱۴۷) برنامه سوم توسعه و ماده (۵۳) برنامه چهارم توسعه نیز استقرار یافته است. مهمترین منابع مالی این مؤسسه از طریق واریزی ماهیانه حداکثر معادل ۵ درصد حقوق و مزایای مستمر فرهنگیان عضو صندوق و کمک دولت معادل واریزی فرهنگیان عضو صندوق است از ابتدای تأسیس این صندوق تاکنون چالش ها و مسائلی پیرامون آن مطرح بوده است که از مهمترین آنها وضعیت حقوقی صندوق است.

اگر چه در قانون برنامه دوم توسعه که مبنای شکل گیری صندوق است و نیز قوانین بعدی به ماهیت صندوق ذخیره فرهنگیان (دولتی یا غیر دولتی) اشاره ای نشده است اما داده هایی وجود دارد که ماهیت خصوصی بودن صندوق ذخیره فرهنگیان را رد می کند، از جمله آنکه:

۱- ترکیب اعضای هیئت امنا در اساسنامه نخست صندوق کاملاً رنگ و بوی شخصیت حقوقی وزارت آموزش و پرورش داشت، اما به مرور در اساسنامه های بعدی از این شخصیت حقوقی کاسته شد و حضور شخصیت های حقوقی وزارت آموزش و پرورش به دو شخصیت وزیر و معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی محدود شد.

۲- منابع مالی صندوق از محل کمک دولت و واریزی فرهنگیان کارکنان دولت تأمین می شود.

۳- صندوق ذخیره فرهنگیان به عنوان بدیل حساب پس انداز کارکنان دولت موضوع قانون تشکیل حساب پس انداز کارکنان دولت مصوب ۱۳۷۶/۱۱/۲۶ مجلس شورای اسلامی جهت حمایت از کارکنان دولتی در وزارت آموزش و پرورش تأسیس و راه اندازی شده است.

۴- براساس بند «ج» ماده (۱۴۷) قانون برنامه سوم توسعه وزیر آموزش و پرورش به عنوان یک شخصیت حقوقی دولتی در خصوص عملکرد صندوق ذخیره فرهنگیان در مقابل مجلس شورای اسلامی مسئول می باشد و این مسئولیت با خصوصی بودن صندوق به هیچ عنوان تناسبی ندارد.

۵- عضویت اعضای دولت در هیئت امنای یک صندوق خصوصی بی معناست.

با توجه به دلایل مذکور این صندوق ماهیت خصوصی ندارد و در نتیجه صندوق ذخیره فرهنگیان را می توان در زمره مؤسسات عمومی غیردولتی محسوب کرد.

✍ امیرحمزه ملکیان