باسابقه‌ترین ترکیب پرسنلی مربوط به کدام شرکت بیمه است؟ /با سوادترین پرسنل در اتکائی ها+نمودار
بررسی تفکیکی ترکیب پرسنل شرکت‌های بیمه‌ای؛
حدود ۹۰ درصد از پرسنل فعال در بیمه مرکزی سابق کاری بیش از ۱۰ سال در صنعت بیمه دارند./بیمه ایران تنها در سطوح بالای مدیریتی خود از شاغلان با سطح تحصیلات عالی بهره می‌برد و در سطوح پایین‌تر همچون مدیران رده میانی، شعب و … از نیروهای با سطح تحصیلات پایین‌تر استفاده می‌کند.
به گزارش ریسک نیوز به نقل از بیمه داری نوین صنعت بیمه علی‌رغم به‌کارگیری تکنولوژی و وجود پیشرفت‌های فراوان در این حوزه، در بسیاری از دسته‌بندی‌ها، همچنان در زمره شرکت‌های پرسنل‌محور قرار می‌گیرد. به این معنا که پرسنل می‌توانند تاثیر بسیار زیادی در عملکرد شرکت از جنبه‌های مختلف داشته باشند. این موضوع باعث شده تا ترکیب پرسنلی شرکت‌ها از ویژگی‌های کارکنان در این صنعت از اهمیت زیادی برخوردار باشد.
هر نیروی انسانی ویژگی‌های زیادی داشته و می‌توان از جنبه‌های مختلف آنها را مورد بررسی قرار داد، اما به‌صورت معمول شرکت‌ها آمارهای چندانی از ویژگی نیروهای انسانی خود منتشر نمی‌کنند. تنها آمار در دسترس از ویژگی کارکنان شرکت‌های بیمه که قابلیت مقایسه بین آنها را امکان‌پذیر می‌سازد مربوط به دو ویژگی سوابق کاری و سطح تحصیلات آنهاست. در ادامه روند تغییرات از دو جنبه یادشده در شرکت‌های بیمه‌ای به تفکیک مورد بررسی قرار گرفته است.
بر اساس اطلاعات مندرج در سالنامه آماری بیمه در سال ۱۴۰۰ از کل پرسنل شاغل در صنعت بیمه ۲۷ درصد با سطوح عالی تحصیلات یعنی فوق لیسانس و بالاتر حدود ۵۱ درصد لیسانس حدود ۷ درصد فوق دیپلم و ۱۵ درصد تحصیلات با مدرک دیپلم یا پایین‌تر داشته‌اند. روند ترکیب پرسنل از حیث تحصیلات نشان از آن دارد که سطح تحصیلات با یک شیب ملایم در صنعت بیمه در حال افزایش است؛ به‌گونه‌ای که وزن دارندگان شاغلین دارای مدارج عالی از حدود ۲۵ درصد در سال ۱۳۹۷ به حدود ۲۷ درصد در سال ۱۴۰۰ رسیده است. در سوی مقابل درصد شاغلین با مدرک دیپلم یا پایین‌تر در مجموع صنعت بیمه در دوره مورد بررسی از حدود ۱۷ درصد به ۱۵ درصد کاهش یافته است.
بااین‌حال، از حیث سوابق کاری ترکیب پرسنلی پرسنل شاغل در صنعت بیمه کشور از سال ۹۷ تا ۱۴۰۰ تغییر چندانی نداشته است. بر این اساس، حدود ۵۷ درصد از نیروی شاغل در صنعت بیمه سابقه کاری مرتبط کمتر از ده سال دارند. حدود ۳۰ درصد بین ۱۰ تا ۲۰ سال سابقه کاری مرتبط در صنعت بیمه داشته و حدود ۱۳ درصد نیز بیش از ۲۰ سال سابقه کاری در این صنعت داشته‌اند.
هرچند جنس و ماهیت کار بیمه مرکزی و به‌تبع آن پرسنل این نهاد تا حد بسیار زیادی با شاغلین در شرکت‌های بیمه تفاوت دارد، اما نیروهای این نهاد نیز در زمره شاغلین صنعت بیمه طبقه‌بندی شده‌اند. بر اساس داده‌ها، تعداد پرسنل بیمه مرکزی در سال ۱۴۰۰ تعداد ۴۷۴ نفر بوده که نشان می‌دهد این نهاد تنها حدود دو درصد از کل شاغلین در صنعت بیمه را در خود جای داده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد حدود دوسوم از پرسنل این نهاد تحصیلات فوق لیسانس و بالاتر از آن دارند که این بیشترین نسبت در بین شرکت‌های بیمه‌ای است. این نسبت در سال‌های اخیر با شیب ملایمی افزایش یافته است. با وجود این ، همان‌گونه که اشاره شد به دلیل ماهیت متفاوت نظارتی، راهبری و سیاست‌گذاری در این نهاد، جذب و به‌کارگیری بیشتر پرسنل با مدارج عالی تحصیلی بالا نسبت به سایر شرکت‌های بیمه‌ای، گذاره‌ای دور از ذهن نیست.
ترکیب پرسنلی این نهاد، به لحاظ سابقه کاری نیز با دیگر نهادهای بیمه‌ای و میانگین صنعت بیمه تفاوت بسیار دارد. درحالی‌که در اغلب شرکت‌ها بخش قابل‌توجه نیروها سابقه کاری کمتر از ۱۰ سال دارند، در این نهاد به‌واسطه ماهیت فعالیت‌های در حال انجام اکثر پرسنل با سوابق کاری مرتبط بالا هستند. این موضوع به‌ویژه در سال‌های اخیر مورد توجه بیشتری قرار گرفته به‌گونه‌ای که سهم تعداد شاغلان با سابقه کاری کمتر از ۱۰ سال از حدود ۲۵ درصد در سال ۱۳۹۷ به حدود 11 درصد در سال ۱۴۰۰ رسیده است. به‌عبارت‌دیگر حدود ۹۰ درصد از پرسنل فعال در بیمه مرکزی سابق کاری بیش از ۱۰ سال در صنعت بیمه دارند.
در شرکت بیمه ایران به‌عنوان بزرگ‌ترین شرکت بیمه‌ای که حدود یک‌پنجم از کل پرسنل صنعت را در اختیار دارد، ترکیب پرسنل از جنبه تحصیلات در سال‌های اخیر با تغییرات فاحشی همراه نشده است. بر اساس آمار حدود ۲۸ درصد از کارکنان این نهاد سطح تحصیلات دیپلم و یا کمتر از آن را دارند که این وزن برای این مقطع تحصیلی از همه شرکت‌های بیمه‌ای دیگر بیشتر است. در سوی مقابل استعداد شاغلین با مدرک فوق لیسانس و بالاتر در این شرکت در حدود ۱۳ درصد است که کمترین وزن برای این دسته در بین شرکت‌های بیمه‌ای است. این موضوع نشان‌دهنده آن است که بیمه ایران تنها در سطوح بالای مدیریتی خود از شاغلان با سطح تحصیلات عالی بهره می‌برد و در سطوح پایین‌تر همچون مدیران رده میانی، شعب و … از نیروهای با سطح تحصیلات پایین‌تر استفاده می‌کند. هرچند این موضوع می‌تواند به دلیل سطح احتمالی کمتر دستمزد برای کارکنان با سطح مدرک تحصیلی پایین‌تر باشد اما می‌تواند آسیب هایی نیز به همراه داشته باشد.
جالب ترین ترکیب پرسنل از حیث سوابق کاری از آن بیمه ایران است بر اساس آمار در دسترس، از مجموعه ۴۲۳۳ نفر پرسنل این شرکت، تنها ۸۳ نفر، یعنی حدود ۲ درصد از پرسنل، در سال ۱۴۰۰ سابقه کاری کمتر از ۱۰ سال داشته‌اند. این در حالی است که حدود ۳۰ درصد از کارکنان این شرکت سابقه کاری بالای ۲۰ درصد دارند که باعث شده با سابقه‌ترین ترکیب پرسنلی در بین کل شرکت‌های بیمه‌ای به غیر از بیمه مرکزی به این شرکت اختصاص یابد. نکته قابل‌توجه آنکه تعداد شاغلین با سابقه کاری کمتر از ۲۰ سال در این شرکت در سال ۹۷ حدود ۱۶ درصد بوده که باتوجه‌به عدم‌تغییر محسوس در تعداد کل پرسنل، این آمار به آن معناست که در شرکت بیمه ایران مدیران علاقه چندانی به نیروهای جوان و با سابقه کاری کمتر نداشته و تجربه و سابقه کاری بیشتر را به نیرو و شادابی جوانی ترجیح می‌دهد. لذا باتوجه‌به شهرت و آوازه شرکت نیروهای مورد نیاز خود را از پرسنل با تجربه و با سابقه کاری دیگر شرکت‌های بیمه تامین می‌کند.
از میان شرکت‌های بیمه‌ای ترکیب پرسنلی سه شرکت بیمه آسیا، البرز و دانا احتمالاً به دلیل ماهیت قبلاً دولتی و همچنین عمر طولانی‌تر نسبت به دیگر شرکت‌ها متفاوت است. این سه شرکت به لحاظ تعداد پرسنل بیشترین تعداد را پس از بیمه ایران دارند و جمعا حدود ۲۷ درصد از کل کارکنان صنعت بیمه را در خود جای داده‌اند.
از حیث مدرک تحصیلی، ترکیب شاغلان در سه شرکت یادشده با میانگین صنعت تفاوت چندانی ندارد. بر این اساس، حدود ۳۰ درصد از شاغلان در این سه شرکت، مدارک بالای تحصیلی دارند. حدود نیمی از آنها نیز دارای مدرک لیسانس بوده و مابقی (حدود ۲۰ درصد) مدرک فوق دیپلم و یا کمتر از آن را دارند. نکته قابل ذکر در این زمینه اینکه ترکیب پرسنلی این سه شرکت از حیث تحصیلات در سال‌های اخیر تغییراتی نداشته است.
از جنبه سابقه کاری، داده‌ها نشان می‌دهد در سه شرکت یادشده، بین ۲۰ تا ۳۰ درصد کارکنان سابقه کاری بیش از 10 سال دارند که این وزن هرچند از بیمه ایران کمتر بوده اما از میانگین صنعت بیمه بیشتر است. علی‌رغم این تشابهات، سیاست‌های شرکت‌ها درخصوص جذب کارکنان باسابقه، با یکدیگر متفاوت بوده است. هرچند در هریک از آنها در سال ۹۷ تنها حدود ۳۰ درصد از پرسنل، سابقه کاری کمتر از ۱۰ سال داشته‌اند اما بر اساس آمارها بیمه دانا و البرز با تمرکز بیشتر بر نیروهای جوان و با تجربه کمتر، سهم این گروه را به ترتیب به حدود ۵۱ درصد و ۴۱ درصد در سال ۱۴۰۰ رساندند. اما در بیمه آسیا همچنان این سهم حدود ۳۰ درصد است. این موضوع نشان از تغییر رویه‌ها در بیمه دانا و البرز و عدم‌تغییر سیاست‌های پرسنلی در شرکت بیمه آسیا دارد.
شرکت‌های بیمه‌ای دیگری که وجه تمایز نسبی نسبت به دیگر شرکت‌های گروه دارند، شرکت‌های بیمه اتکایی هستند. ترکیب پرسنلی این شرکت‌ها از حیث سوابق کاری تفاوت چندان زیادی با دیگر شرکت‌های بیمه‌ای ندارد. اما از جنبه سطح تحصیلات، وزن افراد به‌کارگرفته‌شده با مدارک عالی نسبت به میانگین صنعت، در این شرکت‌ها، بیشتر است. بررسی‌ها نشان می‌دهد در سال ۱۴۰۰ حدود ۴۱ درصد از کارکنان شرکت بیمه اتکایی ایرانیان مدرک فوق لیسانس و یا بالاتر داشته‌اند. این در حالی است که وزن این گروه در سال ۹۷، در این شرکت حدود ۵۱ درصد نیز بوده است. با وجود این، مدارک تحصیلی در شرکت بیمه اتکایی امین از بیمه اتکایی ایرانیان نیز بالاتر بوده به‌گونه‌ای که وزن شاغلین با مدرک فوق لیسانس و بالاتر در این شرکت در سال ۱۴۰۰ حدود ۶۴ درصد بوده است. در شرکت جدید التاسیس بیمه اتکایی سامان نیز وزن این دسته از شاغلان، تقریباً حدود ۵۰ درصد از کل پرسنل بوده است. دلیل احتمالی این موضوع می‌تواند آن باشد که این شرکت‌ها شعبه‌ای نداشته و تعداد پرسنل‌شان نسبت به دیگر شرکت‌های بیمه‌ای کمتر است. بااین‌حال به لحاظ حجم و مبلغ حق بیمه خسارت ممکن است از سایر شرکت‌های بیمه بالاتر باشند لذا نیروهای مستقر در این شرکت باید سطح قابل قبولی از تحصیلات داشته باشد.
در شرکت‌های نوتاسیس همچون تجارت نو، باران و خاورمیانه تقریباً تمامی کارکنان سابقه کاری کمتر از ۱۰ سال دارند. اما در سایر شرکت‌ها این نسبت به‌صورت میانگین حدود ۹۰ درصد از کل کارکنان می‌رسد. هرچند این نسبت در شرکت‌های با سابقه بیشتر همچون پارسیان، رازی و سینا کمتر از ۸۰ درصد است. سهم کارکنان با سابقه بیشتر از ۲۰ سال نیز در این شرکت‌ها بسیار ناچیز و در بسیاری از مواقع حدود صفر است. بااین‌حال، ترکیب کارکنان دیگر شرکت‌ها ازحیث مدرک تحصیلی از قاعده مشخصی پیروی نکرده است. در اغلب شرکت‌ها، اکثر نیروها با مدرک کارشناسی به کار گرفته شده‌اند. در این بین شرکت بیمه پاسارگاد با به‌کارگیری حدود ۹۵ درصد از پرسنل از نیروهای دارای مدرک لیسانس و فوق لیسانس و بالاتر، بالاترین رنج مدرک تحصیلی را دارد. در سوی مقابل شرکت‌های بیمه کارآفرین، آرمان و حکمت صبا به لحاظ میانگین مدرک تحصیلی سطح به نسبت پایین‌تری نسبت به سایر شرکت‌ها دارند.
هرچند که ترکیب نیروی انسانی شرکت‌های بیمه می‌تواند یک عامل بسیار مهم در عملکرد شرکت‌های بیمه باشد، اما باید توجه داشت صرف داشتن مدرک یا سابقه کاری نمی‌توانند ضامن پیشرفت یا پسرفت در عملکرد شرکت باشد. آنچه مسلم است فراتر از داشتن مدرک تحصیلی و سابقه کاری، کیفیت کاری، دانش تخصصی و به‌روزرسانی مداوم آن، تعهد کاری، داشتن روحیه خلاقیت و نوآوری و … عوامل بسیار مهم‌تری به شمار می‌آیند. هرچند که ممکن است هریک از شرکت‌ها به فراخور سنجه‌هایی برای اندازه‌گیری هریک از عوامل فوق تعریف‌کرده برای هریک از پرسنل آماری دراین‌خصوص آماری داشته باشند، اما این آمارها انتشار عمومی پیدا نمی‌کند. لذا از دید ناظر بیرونی سنجه‌هایی همچون مدارک تحصیلی، سابقه کاری، حق بیمه سرانه و سود خالص سرانه به‌عنوان سنجه‌های مقایسه‌ای بین شرکت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
